فضاپیمای وایکینگ 1

همانطور که در معرفی سازمان ناسا بیان شد، ناسا زمان تاسیس تا کنون ماموریت های مختلفی را در قالب کاوش های متعدد به فضا انجام داده است. پس از موفقیت این سازمان در رسیدن به ماه و فرود انسان بر روی آن، هدف بعدی رسیدن به مریخ و ساکن شدن انسان بر روی سیاره مریخ است که بر اساس پیش بینی ها، این هدف تا سال 2030 تحقق خواهد یافت. فضاپیمای وایکینگ 1 از جمله فضاپیماهای مامور در رسیدن به این هدف است. مجله ماه اطلاعات دقیق تری در مورد این فضاپیما و ماموریت آن در اختیار شما قرار داده خواهد شد. با ما همراه باشید.

فضاپیمای وایکینگ 1 اولین فضاپیمای آمریکایی بر روی مریخ

شاید به جرات بتوان گفت که پس از مخابره اولین عکس ها از سطح سیاره سرخ، این سیاره بیشترین توجه فضانوردان را به خود جلب کرده و بیشترین ماموریت های انجام شده از سوی سازمان های فضایی مربوط به سیاره مریخ بوده است. فضاپیمای وایکینگ 1، اولین فضاپیمای آمریکایی بود که توانست به مریخ برسد و البته تنها فضاپیمایی است که ماموریتی با این مدت زمان طولانی داشته است.

پس از ارسال کاوشگرهای متعدد به فضا از جانب شوری در چند دهه پیش، ایالات متحده نیز اقدام به طراحی فضاپیمای وایکینگ 1 نمود. با فرود موفقیت آمیز وایکینگ 1 بر روی سیاره سرخ در تاریخ بیستم جولای 1976، این فضاپیما توانست اطلاعات ارزشمندی در مورد شرایط آب و هوایی مریخ در اختیار کارشناسان قرار دهد. پس از گذشت سال ها، این فضاپیما هنوز هم در حال ارسال تصاویر و داده های متعدد حتی در زمینه کشف عناصر حیات در مریخ است.

هدف ناسا از طراحی وایکینگ 1

هدف اصلی ناسا از طراحی این فضاپیماها، تدوین برنامه ای مدون با نام Voyager بود تا در غالب آن بتواند به خوبی در مورد سیاره مریخ و خصوصیات حیات در آن، مطالعه کند. برای ارسال این فضاپیماها و انجام پروژه Voyager، راکت Saturn V ساخته شد و طی مدت زمان حضور در فضا که حدود دو میلیارد دلار در دهه 1970 هزینه داشت، توانست در مدار مریخ قرار گرفته و ماموریت خود را به خوبی انجام دهد.

به گفته یکی از کارشناسان ناسا، در آن زمان صرف هزینه ای تا این حد در زمان خود بسیار قابل توجه بود و البته دریافت و تامین آن نیز کاری بزرگ بوده که بیشتر به یک شانس بزرگ بدل شده است. این در حالی است که پیش بینی ناسا در مورد این ماموریت این بود که کل تحقیقات فضاپیمای وایکینگ 1 حدود یک میلیارد دلار هزینه خواهد داشت. در ماموریتی که برای وایکینگ 1 طراحی شده بود، فضاپیما دارای 2 بخش اصلی بود. یک مدارپیما و یک فرودگر ( قسمتی از فضاپیما که وظیفه فرود آمدن بر سطح مورد نظر و انجام تحقیقات تعریف شده را دارد. )

ارسال اطلاعات کاربردی توسط فضاپیمای وایکینگ 1 به زمین

اولین فضاپیما مدتی پس از ارسال، دچار مشکل فنی شد و باتری ها با اتمام شارژ مواجه شدند. به همین دلیل کارشناسان ناسا، مجبور به ارسال فضاپیمایی دیگر با نام وایکینگ 1 شدند. این فضاپیما در تاریخ 19 آگوست 1975 به فضا پرتاب شد و در 19 ژوئن 1976 به مدار مریخ رسید و وارد آن شد. همزمان با فرود در سطح مریخ، عکس های متعددی ارسال شد که برای کارشناسان ارزش علمی فراوانی اشت. اصل برنامه ریزی ها مبنی بر ماموریت 3 ماهه فضاپیمای وایکینگ 1 بود، اما این فضاپیما 6 سال به فعالیت پرداخت و اطلاعات ارزشمندی در مورد برخی خصوصیات سیاره مریخ در اختیار کارشناسان قرار داد.

با استفاده از امکانات بی نظیری که در این فضاپیما وجود داشت، عکس هایی با کیفیت عالی ارسال می شد که با کمک داده های دیگر، حتی کارشناسان توانستند تفاوت دمای منفی 86 تا منفی 33 درجه ای در سطح مریخ را تشخیص داده و نتیجه گیری هایی در مورد وجود حیات در مریخ انجام دهند. کمی بعد، فضاپیما توانست با استفاده از بازوهای الکترونیکی متصل به آن، کمی از خاک سطح مریخ را برداشته و با استفاده از امکانات آزمایشگاهی موجود، به بررسی آن بپردازد. اگر چه مشاهدات اولیه، نشان از وجود حیات در مریخ را داشت، اما بعدها برخی کارشناسان وجود عناصر شیمیایی را رد کردند. فرایند ارائه اطلاعات تا فوریه 1983 ادامه داشت، اما پس از آن ارتباط وایکینگ 1 با زمین قطع شد و تلاش کارشناسان نیز برای بازگرداندن آن بی نتیجه بود.

ماموریت های انجام شده بر روی مریخ

بدلیل اینکه فضاپیمای وایکینگ 1 برای انجام ماموریت بر روی مریخ طراحی و ساخته شد در ادامه برخی از ماموریت های انجام گرفته بر روی مریخ و خصوصیات آن ها را بیان می کنیم. ماموریت هایی که عموما جهت کسب اطلاعات در مورد سیاره سرخ برنامه ریزی می شوند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از جمله خصوصیات این ماموریت ها عبارتند از:

• سفر به مریخ بسیار دشوار است. پس از کشف مریخ تا کنون، حدود 45 ماموریت مرتبط با این سیاره انجام شده که فقط درصدی از آنها موفق به پایان رساندن کار شدند. اولین فضاپیما، مربوط به کشور روسیه و آخرین آنها که وارد مریخ شده، فضاپیمای مشترک سازمان فضایی اروپا و روسیه بود که موفقیت های چشمگیری داشته اند.
• سفر به مریخ، زمان خاصی دارد. یکی از خصوصیات بارز ماموریت های مربوط به مریخ این است که فقط زمانی می توان به سمت مریخ حرکت کرد که در کمترین فاصله از زمین باشد. زیرا در مواقع دیگر، هزینه های ماموریت بسیار زیاد تر شده، خصوصا اینکه هر ماموریت دست کم تا 7 ماه ادامه خواهد داشت.
• روسیه بیشترین شکست را در ماموریت های مریخ داشته است. در میان همه ماموریت های انجام شده از سوی سازمان های فضایی گوناگون، روسیه علی رغم تلاش های فراوان، در موارد بسیاری نتوانسته فضاپیما را با موفقیت به مریخ رسانده و ماموریت را تکمیل کند. هر چند در مواردی نیز، شکستی وجود نداشته و فضانوردان اطلاعات با ارزشی را به زمین مخابره کرده اند.
• تاکنون هفت فضاپیمای آمریکایی قادر به فرود بر روی مریخ شده اند. اولین فضاپیماها، وایکینگ یک و دو در سال 1976 و آخرین آن، ماموریت Curiosity بود که در سال 2012 انجام شد.

حقایقی باورنکردنی درباره مریخ

هر سال خورشیدی در مریخ، معادل 687 روز زمین است. در واقع طول مدت چرخش مریخ به دور خورشید، 687 روز است. دلیل سرخ بودن سیاره مریخ، وجود اکسید آهن در خاک آن است. در واقع مریخ دارای هسته ای آهنی است و در سطوح مختلف آن، مقدار آهن زیادی وجود دارد. سرخی مریخ در شب، حتی از زمین نیز قابل مشاهده است. شواهد بسیار قوی وجود دارد که نشان می دهد، سیاره سرخ مریخ در گذشته دارای آب بوده و امکان حیات نیز در آن وجود دارد. امیدواریم با خواندن مقاله فضاپیمای وایکینگ 1 از مجله علمی اینترنتی ماه توانسته باشید اطلاعات مفیدی درباره این فضاپیما کسب کنید.