رژیم سبزیجات و سکته مغزی

رژیم سبزیجات یا همان گیاهخواری، یکی از انواع معروف ترین رژیم های غذایی دنیاست که طرفداران خاص خود را داشته و درصد قابل توجهی از افراد به پیروی از آن روی آورده اند. رژیم سبزیجات بر پایه حذف گوشت و فرآورده های حیوانی بنا شده، به گونه ای که تمامی نیازهای بدن، تنها از طریق مصرف سبزیجات و میوه ها تامین می شود. به گفته کارشناسان مجله سلامت ماه ، این نوع رژیم اگرچه با حذف گوشت به ویژه گوشت قرمز و کاهش کلسترول مصرفی، سلامت قلب و عروق را تضمین کرده و به کاهش آمار مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی کمک می کند، اما در مقابل، خطر ابتلا به سکته های مغزی در این افراد بالاست. در حقیقت رژیم سبزیجات و سکته مغزی ، ارتباط مستقیمی با هم دارند که اخیرا بسیار مورد توجه محققان قرار گرفته است.

ارتباط رژیم سبزیجات و سکته مغزی

رژیم های غذایی مختلفی در دنیا وجود دارد که هرکدام از آن ها هدف خاصی داشته و به منظور مشخصی، طراحی شده اند. در همه انواع این رژیم ها، با توجه به شرایط ویژه ای، مصرف یک سری گروه های غذایی خاص، حذف شده و یا تلاش شده تا با جایگزین کردن ترکیبات دیگری، تمامی نیازهای تغذیه ای بدن برآورده شود. رژیم سبزیجات یکی از این رژیم های شناخته شده می باشد که به دنبال کنندگان آن، گیاهخوار گفته می شود. چنان چه از نام آن مشخص است، رژیم گیاهخواری بر پایه مصرف میوه و سبزیجات و حذف گوشت و فرآورده های حیوانی بنا شده است. اما همانند هر رژیم غذایی دیگر، فواید و معایب خاص خود را دارد که در اینجا قصد داریم ارتباط رژیم سبزیجات و سکته مغزی را بررسی کنیم.

رژیم سبزیجات، سکته مغزی، سکته قلبی

تحقیقات اخیر محققان نشان می دهد که ارتباط مستقیمی میان رژیم سبزیجات و سکته مغزی وجود دارد، در حقیقت رژیم گیاهخواری، اگرچه به دلیل حذف گوشت و کاهش کلسترول، سلامت قلب و عروق را تضمین می کند، اما در مقابل خطر ابتلا به سکته یا حمله مغزی را افزایش می دهد. بر اساس تحقیقی که بر روی گروهی از افراد با رژیم های غذایی متفاوت صورت گرفت، مشخص شد که حذف گوشت از رژیم غذایی، خطر ابتلا به سکته های مغزی را تا 20 درصد افزایش خواهد داد، این در حالی است که احتمال بروز سکته قلبی در این افراد حدود 13 درصد کاهش می یابد.

نظرات محققان در این زمینه بسیار متفاوت است. برخی از آن ها معتقدند که این مسئله نیاز به بررسی های بیشتر داشته و هنوز به طور دقیق نمی توان با صراحت گفت که گوشت و حذف کردن و نکردن آن ممکن است بر بروز سکته مغزی دخیل باشد. از طرفی از آن جایی که سکته مغزی به نسبت سکته قلبی، شیوع کمتری دارد، برخی محققان بر این باورند که می بایست بیشتر توجهات بر پیشگیری از آسیب های قلبی معطوف باشد.

رژیم سبزیجات فاقد برخی ویتامین ها و مواد مغذی

از نظر محققان، یکی از اصلی ترین موارد ارتباط رژیم سبزیجات و سکته مغزی ، عدم تامین مواد مغذی مورد نیاز برای بدن است. مغز و عروق مغزی برای داشتن عملکرد مناسب، نیاز به طیف گسترده ای از ویتامین ها و املاح دارند. در واقع عملکرد دقیق بخش های مختلف، وابسته به تامین این مواد مغذی است، در حالی که رژیم سبزیجات قادر به تامین همه آن ها نیست. برای مثال انواع ویتامین های گروه B مثل B9، B6 و B12 و همچنین ویتامین D، تنها از طریق مصرف منابع حیوانی قابل دسترسی است. کمی تحقیق در زمینه علل بروز سکته های مغزی، نشان می دهد که کمبود این ویتامین ها، یکی از علل اصلی انواع آسیب های مغزی است.

تاثیر گوشت بر سلامت مغز

مغز یکی از چرب ترین اندام های بدن است. تقریبا 60 درصد حجم مغز را چربی تشکیل داده که از این میزان، 20 درصد آن را نوعی اسید چرب امگا3 با نام DHA شامل می شود. DHA وظایف متعددی در مغز بر عهده دارد، از تقویت انتقال دهنده های عصبی گرفته تا ایجاد تعادل مایعات در عروق مغزی و کنترل فعالیت نورون های عصبی. در صورتی که سطح DHA در مغز کاهش یابد، قطعا فعالیت عادی آن دچار اختلال شده و مشکل در خون رسانی و فعالیت عروق مغزی، زمینه ساز بروز سکته خواهد شد.

در مبحث ارتباط رژیم سبزیجات و سکته مغزی باید گفت حذف گوشت و چربی های حیوانی به طور کامل از رژیم غذایی، منجر به کاهش DHA خواهد شد. بنابراین گیاهخواران باید به این مسئله توجه ویژه ای داشته باشند. البته از نظر برخی از افراد، امکان تامین این نوع خاص از امگا 3 از طریق مصرف گیاهانی مثل لوبیا و کتان وجود دارد، اما تبدیل اسید چرب ALA در این گیاهان به DHA در مغز بسیار زمان بر و مشکل است.

غذاهایی موثر در پیشگیری از سکته مغزی

اکنون که با اهمیت تغذیه در بروز سکته و ارتباط رژیم سبزیجات و سکته مغزی آشنا شدیم، می بایست به این نکته نیز توجه داشته باشیم که چه غذاهایی می تواند خطر ابتلا به سکته مغزی را در فرد کاهش دهد.

سبزیجات و میوه ها

قطعا شنیدن این نکته که مصرف سبزیجات و میوه ها هم زمان با حفظ سلامت قلب، از بروز سکته های مغزی نیز پیشگیری می کند، چندان عجیب نیست، زیرا این مواد، جزء سالم ترین دسته های غذایی هستند که باید حتما به مقدار لازم در رژیم غذایی وجود داشته باشد. این مواد کالری و چربی کمی دارند و بهترین منابع تامین ویتامین ها و املاح مورد نیاز بدن به شمار می آیند. از طرفی فیبر موجود در آن ها به سلامت سیستم گوارش کمک خواهد کرد. ویتامین سی، ویتامین آ، فولیت، پتاسیم و منیزیم از مواد مغذی ضروری برای بهبود عملکرد عروق مغزی هستند که می توان به راحتی از طریق مصرف میوه ها و سبزیجات، آن ها را تامین نمود.

ماهی

اشاره کردیم که درصد قابل توجهی از حجم مغز را چربی تشکیل داده، بنابراین برای داشتن عملکرد بهتر، این عضو حیاتی نیاز به مقداری چربی دارد. البته نوع چربی مصرفی بسیار حائز اهمیت است، زیرا چربی های ترانس و اشباع، درون عروق رسوب کرده و خود زمینه ساز بروز سکته های مغزی هستند. اسیدهای چرب امگا 3 بهترین نوع چربی دوست دار مغز می باشند که ماهی، عمده ترین منبع تامین آن هاست. این نوع از روغن ها نه تنها ضرری برای بدن ندارد، بلکه به حفظ سلامت هرچه بیشتر فرد نیز کمک خواهد کرد.

غلات با سبوس کامل

غلات، منبع غنی ویتامین های گروه B، فیبر، تیامین و فولیت هستند که همه این ها برای عملکرد بهتر مغز ضروری می باشند. نکته قابل توجه در مورد غلات این است که این مواد مغذی تنها در صورتی به بدن می رسد که غلات با سبوس کامل مصرف شود. بنابراین مصرف برنج سفید و یا نان سفید، خاصیت چندانی برای بدن نخواهد داشت.

لبنیات کم چرب

اگرچه هنوز کارشناسان نسبت به کم چرب بودن یا پرچرب بودن لبنیات به توافق چندانی نرسیده و هنوز به طور دقیق مشخص نیست که مصرف کدام نوع لبنیات خاصیت بیشتری دارد، اما در هر حال حذف این گروه غذایی، قطعا عملکرد عروق مغزی را تحت تاثیر قرار می دهد. لبنیات، خطر ابتلا به بیماری دیابت را به عنوان یکی از عوامل ایجاد سکته های مغزی تا حد چشمگیری کاهش می دهد.

سکته مغزی در مقایسه با سکته های قلبی، آمار پایین تری را به خود اختصاص داده، اما در مقابل، عوارض ناشی از بروز آن، به مراتب خطرناک تر از سکته قلبی است. ارتباط رژیم سبزیجات و سکته مغزی ، مسئله ای است که باید حتما در برنامه ریزی غذایی خود مورد توجه قرار داد، زیرا همانطور که گفته شد تغذیه تاثیر به سزایی در بروز سکته مغزی دارد. در مجله اینترنتی ماه ، با علائم اولیه سکته مغزی بیشتر آشنا می شویم.