روش های درمان دوبینی چشم

دوبینی، یکی از انواع اختلالات چشمی و مرتبط با بینایی است که بسیار شایع بوده و افراد زیادی به آن مبتلا هستند. دوبینی به عنوان یکی از مشکلات متداول بینایی زمانی اتفاق می افتد که فرد به جای یک تصویر مشخص، دو تصویر در برابر دیدگانش مشاهده می کند. یعنی یک شئ خاص را، دوتایی می بیند. این دو تصویر یا در کنار یکدیگر هستند و یا یکی بالای دیگری قرار گرفته است. دوبینی درمان دارد و مشکلی غیر قابل حل نیست.

اصولاً دوبینی ، تعادل در بینایی، حرکت و توانایی خواندن و نوشتن را مختل کرده و مشکلات بسیاری برای فرد ایجاد خواهد کرد. اما خبر خوب این که، دوبینی نیز همانند بسیاری دیگر از عیوب انکساری چشم، قابل درمان بوده و می ‌توان آن را مدیریت کرد. کارشناسان مجله سلامت ماه، شما را با این اختلال و همچنین روش های درمان دوبینی چشم بیشتر آشنا می‌کنند.

موثرترین روش های درمان دوبینی چشم

دوبینی حالتی از اختلال در بینایی است که در اثر آن، فرد از هر شئ، دو تصویر همزمان به جای یک تصویر، مشاهده می کند. این تصاویر، گاهی  در کنار هم و گاهی به صورت بالا و پایین هستند و تعادل و هم چنین خواندن و نوشتن را برای فرد، دشوار می کند. به گفته محققان، دوبینی با توجه به نوع درمان و یا شدت بروز، دو نوع مختلف دارد. اگر دوبینی تنها یک چشم را درگیر کرده باشد به آن دوبینی یک چشمی یا مونوکولار می گویند و اگر در هر دو چشم اتفاق افتاده باشد، به دوبینی دوچشمی یا بینوکولار معروف است. این تفاوت باعث شده تا روش های درمان نیز متفاوت باشد، هر چند که مواردی مثل استفاده از عینک یا عمل جراحی در همه موارد عیوب بینایی، تقریبا مشترک است اما روش های درمان دوبینی به صورت تخصصی نیز وجود دارد.

علت اصلی ابتلا به دوبینی

اصولا از نظر کارشناسان، آسیب ماهیچه ای یا عصبی چشم، علت اصلی ایجاد دوبینی است. هر چشم به طور جداگانه، تصویری از شئ پیش رو، منعکس می کند. مغز این تصاویر را با هم ادغام کرده و یک تصویر مشخص را برای فرد به نمایش خواهد گذاشت. اما در مواردی که ماهیچه های چشم آسیب دیده باشد و یا اعصاب آن دچار اختلال شده باشد، انعکاس تصویر مختل شده، در نتیجه مغز در ارائه تصویر مشخص، عاجز است، از این رو دوبینی اتفاق می افتد..

دلیل دوبینی دو چشم یا بینوکولار

اصلی ترین عامل دوبینی در هر دو چشم، لوچی است. زمانی که هر دو چشم، باهم هم تراز نباشند، فرد اصطلاحا دچار لوچی شده است که این حالت در میان کودکان شیوع بیشتری دارد. با این حال، این وضعیت همیشه زمینه ساز دوبینی نیست. زمانی که ماهیچه های چشمی، ضعیف بوده باشد، دامنه حرکت محدودی داشته، زیاد مورد استفاده قرار گیرد و یا اعصاب کنترل کننده ماهیچه های چشمی دچار اختلال باشد، لوچی یا انحراف چشم اتفاق خواهد افتاد.

حتی بعد از درمان نیز گاهی اوقات ممکن است لوچی، بعد از مدت ها دوباره به سراغ فرد آمده و بینایی او را درگیر نماید. به گفته محققان، درمان لوچی چشم، یکی دیگر از علل ایجاد دوبینی است. در پی یافتن بهترین روش های درمان دوبینی چشم از دیگر عوامل موثر بر دوبینی در هر دو چشم را در ادامه با هم مرور میکنیم

• عدم کارکرد مناسب تیروئید

اختلال در ترشح هورمون تیروکسین از غده تیروئید، ماهیچه های بیرونی چشم را تحت تاثیر قرار داده و با ایجاد چربی در پشت چشم، تعادل آن را بر هم می زند.

• سکته مغزی

سکته فرآیندی است که در آن، خون رسانی به بخش های مختلف مختل می شود. اگر خون رسانی در مغز با اختلال مواجه شود، اعصاب و ماهیچه های چشمی، عملکرد مناسبی نداشته، در نتیجه ممکن است دچار دوبینی شود.

بیماری دیابت ، آسیب های فیزیکی، ام اس، کبودی اطراف چشم و آسیب به سر از دیگر عواملی است که می تواند دوبینی در هر دو چشم را ایجاد کرده و آن را تشدید کند. شناخت این عوامل در یافتن مؤثرترین روش های درمان دوبینی چشم بسیار کمک کننده است.

علت دوبینی در یک چشم یا مونوکولار

دوبینی در یک چشم، اختلالی نه چندان شایع است که در اثر آن، تنها یک چشم فرد دچار دوبینی شده و چشم دیگر، سالم است. به گفته محققان، آستیگماتیسم، خشکی غیرعادی چشم، اختلالات قرنیه و شبکیه و آب مروارید از جمله عوامل اصلی موثر بر دوبینی در یک چشم هستند. علی رغم این که مونوکولار، چندان شیوع زیادی ندارد، اما اغلب علل اصلی ایجاد آن، جزء متداول ترین اختلالات بینایی به شمار می آیند.

تشخیص دوبینی

دوبینی جزو آن دسته از اختلالاتی است که بهتر است سریعا تشخیص داده شده و جهت رفع آن اقدام گردد، زیرا ممکن است این مشکل برای فرد خطر آفرین باشد. از این رو اصولا پزشک برای تشخیص آن، از بیش از یک روش استفاده می کند. آزمایش خون، معاینه فیزیکی، تست بینایی و در مواردی خاص، عکسبرداری سی تی اسکن یا MRI از جمله روش های تشخیص است. یکی از مواردی که حتما پزشک در هنگام معاینه جهت درمان دوبینی از آن استفاده می کند، پرسیدن سوالاتی است که شما باید به طور دقیق پاسخ دهید، سوالاتی مثل، چه زمانی دوبینی شما آغاز شده، آیا تاکنون در اثر ضربه فیزیکی به سر بیهوش شده اید، آیا تاکنون دچار سانحه رانندگی شده اید، دوبینی چه زمانی در شما شدت پیدا می کند و آیا در کنار اختلال در بینایی، دچار علامت دیگری مرتبط با این مسئله هستید.

روش های اصلی درمان دوبینی

اصولا روش های درمان دوبینی چشم ، شامل مواردی مثل جراحی، بینایی تراپی، قرار دادن منشور در عینک و مصرف یک سری داروهای خاص است. البته باید توجه داشت که علت اصلی ایجاد دوبینی، تاثیر به سزایی در انتخاب روش درمان دارد. از این رو پزشکان توصیه می کنند که به محض مواجهه با این مسئله، مراتب را با متخصص در میان بگذارید. اگر به طور ناگهانی دچار دوبینی شدید و پس از مدتی، خود به خود برطرف شد، مشکل جدی نبوده و مغز به صورت خودکار انعکاس تصویر را متعادل کرده است. اگرچه این اتفاق برای بیمار بسیار خوشایند است، زیرا بدون هیچ دردسری، دوبینی برطرف شده، اما نشانه خوبی نیست و بعد از مدتی، مشکل دوباره تشدید پیدا کرده و این بار، جدی تر از قبل خود را نشان خواهد داد.

در مواردی که دوبینی در اثر سکته یا هر نوع آسیب مغزی دیگری ایجاد شده باشد، درمان صد در صد، وجود ندارد. زیرا مشکل، مرتبط با مغز بوده و شناخت دقیق آن در بسیاری از موارد، امکان پذیر نیست. پزشک در چنین شرایطی، روش هایی به شما آموزش می دهد که با به کار گیری آن، می توان راحت تر زندگی کرد. استفاده از عینک های دو کانونی یا منشور دار، یکی از این ترفندها است. برای درمان دوبینی در کودکان، پزشک یک چشم را پوشانده تا بینایی کمی به حالت اولیه برگشته و به تدریج روش های دیگری را به کار می بندد.

مضرات عدم درمان دوبینی

فرد مبتلا به دوبینی باید سریعا تحت درمان قرار گیرد، زیرا دوبینی، زندگی عادی را تحت تاثیر قرار داده و فعالیت های عادی مثل خواندن و نوشتن، رانندگی، دیدن اعلان های موجود در خیابان، تماشای تلویزیون و استفاده از موبایل را مختل می سازد. با شناخت هر چه بهتر علل اصلی، می توان مناسب ترین روش های درمان دوبینی چشم را انتخاب کرده و به رفع آن پرداخت. به گفته کارشناسان مجله اینترنتی ماه ، درصد بسیاری از مورد دوبینی در کودکی اتفاق افتاده و پس از مدتی برطرف می شود. در چنین مواردی، این امکان وجود دارد که در سنین بزرگسالی، این اختلال دوباره گریبانگیر فرد شده و این بار با شدت بیشتری ادامه پیدا کند.