داروهای درمان ام اس

بیماری مالتیپل اسکلروز یا ام اس ، یکی از انواع اختلالات نوظهوری است که در سال های اخیر افراد زیادی را به خود مبتلا ساخته است. این بیماری، به طور مستقیم، مغز، ستون فقرات و برخی اعصاب بینایی را تحت تاثیر قرار داده و موجب بروز مشکلاتی در این زمینه می شود. این بیماری، بینایی، توانایی حرکت، تعادل و عملکرد فیزیکی بدن را دچار اختلال ساخته و گاهی تا مرحله ای پیش می رود که فرد برای انجام امور ساده شخصی، نیاز به کمک دیگران دارد. به عقیده کارشناسان پزشکی مجله سلامت ماه ، بیماری ام اس جزء بیماری هایی است که روش درمان قطعی آن هنوز کشف نشده، اما به هر حال، داروهای متعددی وجود دارد که می توان به کمک آن ها، علائم را تا حدودی کنترل کرد. در ادامه به معرفی داروهای درمان ام اس خواهیم پرداخت.

داروهای درمان ام اس متناسب با علائم بیماری

سیستم ایمنی، مسئول حفاظت از بدن در برابر عوامل بیماری زا است. در واقع به محض این که عاملی ناشناخته وارد بدن شود، اجزای مختلف این سیستم، احساس خطر کرده و برای مقابله با آن، فعالیت خود را آغاز و به عامل ناشناخته حمله می کنند. اما گاهی اوقات به دلایلی نا مشخص عملکرد سیستم دفاعی، دچار مشکل شده و اشتباها بافت های اصلی بدن را با عنوان عامل بیماری زا شناسایی می کند، به این ترتیب که بافت های محافظت کننده اعصاب مرکزی از بین رفته و این اعصاب دچار آسیب می شوند. اختلال در عملکرد این اعصاب، موجب بروز علائم بیماری ام اس شده و معمولا چنین بیماری هایی را بیماری های خود ایمنی می نامند، زیرا در اثر اختلال سیستم ایمنی به وجود آمده است.

نکته قابل توجه در مورد ام اس این است که علائم آن تا حد زیادی به میزان آسیب اعصاب بستگی دارد. در واقع با توجه به اختلالی که در فعالیت اعصاب ایجاد شده، علائم در افراد، متفاوت است. اما در هر صورت، امکان کنترل آن ها وجود دارد و پزشکان قادرند با کمک یک سری روش های درمانی، از پیشروی بیماری پیشگیری کنند، هرچند که هنوز درمان قطعی آن کشف نشده. از جمله موثرترین داروهای درمان ام اس که به منظور کنترل علائم به کار گرفته می شود، عبارتند از مواردی که در ادامه گفته می شود.

داروهای کنترل کننده حمله ام اس

چنان چه مشخص است، این داروها معمولا جهت پیشگیری از بروز حمله ام اس در بدن تجویز شده و شامل:

• کورتیکوستیروئیدها

این نوع داروهای خاص، اغلب به منظور کاهش التهاب در بدن، مصرف شده و قاعدتا همانند هر داروی دیگری، عوارض خاص خود را دارند. بی خوابی یا اختلال در خواب، افزایش فشارخون، افزایش غیرعادی سطح مایعات بدن و تغییر حالات روحی، از جمله عوارض مصرف این دارو است.

• پلاسمافریزیز

در این روش درمانی، پلاسمای موجود در خون، حذف شده و آن را به طور کلی از سلول های خونی، خارج می کنند. سپس، این سلول ها با سلولی پروتئینی با نام آلبوسین ترکیب شده و دوباره به سیستم گردش خون بازگردانده می شود. از این روش زمانی استفاده می شود که علائم، بسیار شدید بوده و بیمار واکنشی به مصرف استروئیدها نشان ندهد.

داروهای پیشگیری از گسترش بیماری

ام اس در صورتی که در مراحل اولیه به درستی تشخیص داده شود، با استفاده از داروهای موسوم به DMT قابل کنترل است. در حقیقت این داروها یکی از اصلی ترین داروهای درمان ام اس هستند که نقش به سزایی در کنترل و مدیریت علائم دارند. معمولا شدیدترین علائم، در مراحل اولیه بیماری بروز پیدا می کند و قطعا مصرف داروهای مناسب در این مرحله، بسیار اهمیت دارد. از جمله داروهایی که در این موقعیت، تجویز می شود، شامل:

بتااینترفرونز

این ترکیب، از متداول ترین داروهای درمان ام اس است که تقریبا برای همه بیماران، تجویز می شود. این دارو مستقیما به زیر پوست یا درون مفاصل تزریق شده و از کاهش قدرت حرکتی فرد جلوگیری می کند. عوارض جانبی مصرف این دارو، شباهت بسیاری به علائم سرماخوردگی دارد. البته پزشک توصیه می کند که مصرف کنندگان این دارو، می بایست به طور منظم از نظر بافت آنزیم های کبدی مورد بررسی قرار گیرند، زیرا اختلال در عملکرد کبد، یکی از عوارض مصرف بتافرونز است.

کوپاکسون و گلاتوپا

این دارو، حمله سیستم ایمنی بدن به بافت محافظت کننده اعصاب را کاهش داده و مستقیما به زیر پوست، تزریق می شود. در بسیاری از موارد، ممکن است فرد پس از تزریق دارو، دچار خارش و التهاب پوستی شود.

گیلنیا

این دارو، از کاهش توان بدنی فرد در انجام فعالیت های فیزیکی جلوگیری کرده و کمک می کند تا بیمار از این بابت تحت فشار نباشد. مصرف کنندگان این دارو باید به مدت 6 ساعت پس از اولین نوبت مصرف، تحت مراقبت پزشکی قرار گرفته و از بابت وضعیت قلب و کارکرد آن، بررسی شوند. سردرد، پرفشاری خون، تاری دید و عفونت، از عوارض جانبی این دارو است.

تسفیدرا

این دارو یک روز در میان مصرف شده و از مهم ترین داروهای درمان ام اس است. وظیفه اصلی آن، کمک به حفظ توان بدنی فرد است و اسهال، تهوع و کاهش تعداد گلبول های سفید خون، از عوارض جانبی آن است.

تری فلونومید

این دارو نیز همانند اغلب دیگر داروهای درمان ام اس ، به منظور کنترل توان حرکتی فرد تجویز شده، اما عوارض مصرف آن، کمی خطرناک تر است. زیرا عملکرد کبد را تحت تاثیر قرار داده و در دراز مدت فرد را دچار مشکل می سازد. مصرف این نوع دارو برای زنانی که قصد بارداری دارند، ممنوع است، زیرا دستگاه تولید مثلی را تضعیف می کند.

سیپونیمود

بررسی ها نشان داده این ترکیب، تاثیر قابل توجهی بر کنترل علائم ام اس دارد و مصرف آن به کاهش علائم بسیار کمک می کند، هرچند که عوارض جانبی بسیاری دارد، از جمله سردرد، عفونت دستگاه تناسلی، بیماری سیروز کبدی و کاهش تعداد گلبول های سفید خون. بهتر است قبل از مصرف دارو، حتما از بابت سلامت کبد و کلیه و دستگاه تولید مثلی، مورد بررسی قرار گیرید.

تیسابری

ترکیبات موجود در این دارو، آن دسته از سلول های سیستم ایمنی که به قصد حمله به بخشی از بدن در حال فعالیت هستند را متوقف کرده و شمار گلبول های سفید را در خون افزایش می دهد. در این حالت، علائم بیماری کاهش یافته و وضعیت بیمار کاملا تحت کنترل خواهد بود. اما در عوض، مصرف طولانی مدت آن، خطر ابتلا به عفونت را در فرد افزایش داده و اختلالات پیچیده ای در عملکرد سیستم ایمنی ایجاد می کند. از این رو پزشکان توصیه می کنند که بهتر است طول دوره درمان با این دارو، کوتاه بوده و هم زمان، بیمار از بابت سلامت قلب و کبد و هم چنین سیستم دفاعی بدن، تحت مراقبت قرار گیرد.

اگر چه بیماری ام اس، روش درمان خاصی نداشته و تاکنون محققان راه کاری جهت مبارزه قطعی با آن نیافته اند، اما خوشبختانه با یک سری داروها و درمان های خاص، میتوان از پیشرفت هر چه بیشتر آن جلوگیری نمود. این داروها، اغلب داروهایی هستند که سیستم ایمنی بدن و عملکرد آن را تحت تاثیر قرار می دهند. داروهای درمان ام اس ، همانند دیگر داروهای شیمیایی عوارض جانبی متعددی دارند. از این رو نباید خودسرانه مصرف شده و حتما از بابت طول دوره درمان با هر کدام از آنها، باید با پزشک مشورت کرد. در مقاله ای که کارشناسان مجله اینترنتی ماه ارائه دادند، به طور مفصل در مورد این داروها توضیح داده شد.