بیماری دیابت

بیماری دیابت یکی از شایع ترین بیماری های قرن جدید می باشد. بیماری که گریبانگیر تعداد زیادی از افراد در شرایط و سنین مختلف شده است و روز به روز نیز بر شمار مبتلایان افزوده می شود.اما دیابت دقیقا چیست و چگونه در فرد ظاهر می شود؟ کارشناسان بخش سلامت مجله ماه مقاله ای تهیه کرده اند که در آن به بررسی این بیماری و راه های پیشگیری از آن پرداخته است که توجه شما را به آن جلب می کنیم.

بیماری دیابت چیست؟

در دهه اخیر شمار مبتلایان به بیماری دیابت به نسبت دهه گذشته، 50 درصد افزایش داشته است. در میان کل جمعیت جهان، 422 میلیون نفر به این بیماری مبتلا هستند. از جمله عوارض جانبی این بیماری، کوری چشم، قطع شدن عضو بدن، نارسایی های کلیه و بیماری های قلبی است. برای اطلاع از بیماری های قلبی و راه های پیشگیری از آن نیز می توانید مجله ماه را مورد مطالعه قرار دهید. دیابت، علاوه بر تاثیرات فیزیکی و روانی، سالانه از نظر مالی نیز هزینه های زیادی در بر خواهد داشت. در آمریکا، سالانه 245 میلیارد دلار، صرف درمان این بیماران می شود.

بیماری دیابت اساسا چیست؟ برای پاسخ به این سوال، ابتدا باید کارکرد انسولین در بدن را بشناسید. زمانی که غذا می خوریم، بدن مواد ورودی را به قند یا گلوکز تبدیل می کند. در عین حال، غده پانکراس نیز در حال تولید انسولین در بدن است. کارکرد اصلی انسولین در بدن، ایجاد شرایطی است که در خلال آن، قند تولید شده به سلول ها وارد می شود و از این طریق انرژی مورد نیاز بدن، تامین خواهد شد. اما در افرادی که مبتلا به بیماری دیابت هستند، این فرآیند به درستی تکمیل نخواهد شد. نقش انسولین در سیستم ایمنی بدن افراد دیابتی بسیار حائز اهمیت می باشد.

انواع دیابت

دیابت انواع مختلفی دارد. اما دیابت نوع یک و دو و همچنین دیابت بارداری از نمونه های شناخته شده هستند.

دیابت نوع اول: این نوع دیابت را دیابت وابسته به انسولین می نامند. در بعضی موارد، این دسته اول را دیابت نوجوانی نیز می نامند، زیرا اغلب در سنین نوجوانی و کودکی رخ می دهد. البته این بدان معنا نیست که در بزرگسالان چنین نوع دیابتی وجود ندارد.

در دیابت نوع اول، سیستم ایمنی بدن به بخشی از غده پانکراس، حمله می کند. در واقع سیستم ایمنی، سلول های تولید کننده انسولین در بدن را، یک نوع تهدید و به زبانی ساده تر، یک دشمن فرض کرده و به آن حمله می کنند. هنوز دانشمندان دلیل این امر را به درستی شناسایی نکرده اند. چنین نوع عملکردی از سوی سیستم ایمنی را خود ایمنی می نامند.

سلول هایی که توسط سیستم ایمنی نابود می شوند، در حقیقت همان سلول هایی هستند که شرایط را برای ورود قند به سلول های خونی فراهم کرده و در تولید انسولین درگیر هستند. در صورتی که شرایط لازم برای ورود قند و گلوکز به درون سلول ها و تولید انرژی لازم برای فعالیت آنها فراهم نشود، قند مصرف شده، در بدن ذخیره می شود و سلول های خونی با کاهش سطح قند رو به رو می شوند. در نتیجه تجمع قند در بدن اتفاق افتاده و موجب آسیب به چشم، کلیه، قلب و در نهایت کما و مرگ می شود.

میزان تزریق انسولین

در افرادی که دچار بیماری دیابت نوع اول بوده و به دلیل عملکرد نادرست سیستم ایمنی، انسولین در بدن آنها تولید نمی شود، نیاز است تا از یک منبع خارجی برای تامین انسولین استفاده شود. در این افراد، معمولا انسولین تزریق می شود. نکته بسیار مهم و چالش برانگیز در این مسئله این است که فرد در هر مرحله، به چه میزان تزریق انسولین نیاز دارد. میزان مورد نیاز به عوامل زیادی بستگی دارد از جمله وضعیت فیزیکی و روحی فرد، نوع و میزان تغذیه او، میزان فعالیت بدنی و استرس.

این موارد ممکن است در هر روز متفاوت باشد، به همین دلیل است که میزان تزریق انسولین در هر روز، یک مسئله چالش برانگیز برای افراد دیابتی است. اگر میزان انسولین تزریق شده بیشتر از حد لازم باشد، قند زیادی در بدن سوزانده شده، در نتیجه بدن با افت قند مواجه میشود و در صورتی که این وضعیت ادامه داشته باشد، حیات فرد را در خطر قرار میدهد. از طرفی اگر انسولین دریافت شده کم باشد، بدن برای تامین انرژی با مشکل روبرو خواهد شد.

دیابت نوع 2

این نوع دیابت که شایع تر از نمونه قبلی است، وابسته به انسولین نیست. دیابت نوع دو بیشتر در میان افراد بالای 35 سال شیوع یافته، اما در برخی موارد نمونه هایی از ابتلای جوانان به این نوع بیماری دیابت نیز مشاهده شده.

مبتلایان به این نوع بیماری دیابت، توانایی تولید مقداری انسولین در بدن خود دارند، اما معمولا این میزان تولید شده کافی نیست. در بعضی موارد نیز، انسولین تولید شده توانایی باز کردن سلول های خونی و آماده سازی شرایط برای ورود قند به خون را ندارند که این حالت را مقاومت انسولین می نامند. دیابت نوع دو معمولا در میان افراد دچار اضافه وزن رخ می دهد. افراد دارای اضافه وزن می توانند با تغییر در الگوی مصرف و استفاده از بهترین رژیم های غذایی 2018 وزن خود را کاهش دهند.

روش های پیشگیری از دیابت

کاهش مصرف قند و کربوهیدرات های پالایش شده: مصرف زیاد کربوهیدرات ها و قند های فرآوری شده و غیر طبیعی، خطر ابتلا به دیابت را در فرد افزایش می دهد. بدن شما مدام در حال تجزیه این قند ها و وارد کردن آنها به سلول های خونی است. افرادی که در معرض خطر ابتلا به دیابت هستند، معمولا دچار مقاومت انسولین شده، بنابراین مقدار زیادی قند در بدن آنها ذخیره خواهد شد. با استفاده از رژیم کربوهیدرات ها می توان میزان این مواد در بدن را تنظیم کرد.

فعالیت بدنی منظم: انجام فعالیت های بدنی، موجب کاهش حساسیت انسولین در بدن شده، در نتیجه تولید آن در بدن کم و ورود قند به جریان خون کاهش می یابد.

مصرف به اندازه آب: اگر این عادت را در خود به وجود آورید که به جای مصرف نوشیدنی های حاوی قند، آب را به عنوان بهترین نوشیدنی جایگزین کنید. در این صورت علاوه بر عملکرد بهتر سیستم ایمنی بدن، از مصرف قند نیز دور خواهید بود. مصرف نوشیدنی های شیرین، یکی از دلایل اصلی ابتلا به دیابت نوع دوم در میان بزرگسالان است.

کاهش وزن و توجه به تناسب اندام: اگر چه نمی توان گفت همه افرادی که درگیر دیابت نوع دوم هستند، دچار اضافه وزن و چاقی مفرط اند، اما دست کم بیش از نیمی از آنها این شرایط را دارند. اما آنچه روشن است، این است که در میان افرادی که در معرض خطر ابتلا به دیابت هستند، افراد چاق بیشتر مورد توجه قرار دارند.

ترک سیگار از موثرترین روش های پیشگیری از دیابت

افراد سیگاری از جمله گروه هایی هستند که درصد ابتلای آنها به دیابت بسیار بالاست. آمارها نشان داده که ترک سیگار در میان افراد در معرض خطر، نتایج مثبت چشمگیری داشته است.

افزایش مصرف فیبرها: داشتن یک رژیم غذایی حاوی فیبر بالا، علاوه بر کمک به کاهش وزن، موجب کم شدن سطح قند خون در بدن نیز می شود.

دریافت ویتامین D: برای کاهش خطر ابتلا به دیابت به ویژه دیابت نوع دو بهتر است در مصرف ویتامین D، چه در غذاها و چه از طریق مکمل ها دقت بیشتری صورت گیرد، زیرا این ویتامین می تواند تا حد زیادی از تجمع قند و بالا رفتن سطح آن در خون، جلوگیری کند. با توجه به بهترین زمان جذب ویتامین دی می توان زمان بندی مشخصی برای بالا بردن میزان این نوع ویتامین در بدن را در نظر گرفت.

مصرف چای و قهوه به اندازه کافی: اگرچه بسیار توصیه شده که آب را به عنوان بهترین نوشیدنی انتخاب کنید، اما چای و قهوه نیز می تواند سطح حساسیت انسولین را کم کرده و خطر ابتلا به بیماری دیابت را کاهش دهد. برای اطلاع از تاثیر قهوه بر طول عمر انسان و مزیت هایی که دارد می توانید به بخش سلامت مجله اینترنتی ماه مراجعه نمایید. مصرف غذاهای سالم و پرهیز از غذاهای فرآوری شده در کنار تغییر سبک زندگی و داشتن فعالیت بدنی، همگی می تواند موجب پیشگیری از دیابت شود.