گرفتگی عضلات کمر در بارداری
دوران بارداری علی رغم تمامی شیرینی ها و جذابیت هایی که دارد، معمولا مشکلات متعددی را نیز برای فرد به ارمغان خواهد داشت. گرفتگی عضلات کمر در بارداری از جمله اختلالی است که با رشد جنین، مادر را درگیر می کند. با افزایش وزن جنین میزان فشار وارده به کمر، پاها، گردن و دیگر اعضا افزایش یافته و فرد را در معرض مشکلات متعددی از جمله گرفتگی عضلات یا اسپاسم قرار می دهد. بررسی های مجله سلامت ماه نشان می دهد که این درگیری ها معمولا در سه ماهه آخر، به اوج خود می رسد. درمان و مدیریت این مشکل بسیار حائز اهمیت است زیرا باید دقت کافی صورت گرفته شود تا آسیبی به جنین وارد نشود. در ادامه به بررسی علل و چند راه کار می پردازیم که با کمک آنها می توان اسپاسم عضلات کمر در باردای را مدیریت کرد.
علل گرفتگی عضلات کمر در بارداری
درد کمر در دوران بارداری زمانی به اوج خود میرسد که قوس کمر افزایش یافته و فاصله لگن خاصره تا ستون فقرات کم شود. دلایل متعددی وجود دارد که میتواند منجر به بروز این حالت و گرفتگی عضلات کمر در بارداری شود. از جمله این دلایل:
- افزایش وزن: زنان در یک حاملگی سالم، بین 5 تا 15 کیلوگرم وزن اضافی دریافت می کنند. این افزایش وزن منجر به وارد شدن فشار بر ستون فقرات شده و دردهایی را در این ناحیه ایجاد میکند. به علاوه، افزایش وزن جنین نیز فشاری بر عروق خونی و اعصاب ایجاد میکند که این فشار نیز منجر به افزایش درد کمر خواهد شد.
- تغییر حالت کمر: حاملگی مرکز جاذبه را در بدن دچار تغییر میکند. در نتیجه بدون اینکه فرد کاملا متوجه این مسئله باشد، وضعیت کمر تغییر کرده، شکم به سمت جلو و کمر به سمت داخل کشیده می شود. این حالت موجب گرفتگی عضلات کمر در بارداری می شود و معمولا دردهای شدیدی را نیز به همراه خواهد داشت.
- تغییرات هورمونی: در دوران بارداری در خلال تغییرات هورمونی که ایجاد می شود، هورمونی به نام ریلاکسین ترشح میگردد که عضلات و تاندون های ناحیه کمر را شل کرده تا موقعیت برای وضع حمل فراهم شود. شل شدن عضلات لگن خاصره تبعات زیادی دارد که یکی از آنها، درد در ناحیه کمر است
- جدا شدن ماهیچه ها: هم زمان با بزرگ شدن رحم، فضایی بین ماهیچه های کمر ایجاد می شود که این ایجاد فاصله موجب اسپاسم و درد در ناحیه کمر می شود.
- استرس: دوران بارداری دورانی استرس زا است که معمولا تنش های عصبی فراوانی در پی دارد. فشار عصبی علاوه بر عوارض متعدد، موجب افزایش خطر اسپاسم عضلات کمر در بارداری نیز می شود. تاثیر مدیتیشن بر کنترل استرس می تواند در این مواقع به شما کمک کند.
راه های کاهش گرفتگی عضلات کمر در بارداری
برخی محققان بر این باورند که کمی تغییر دما در ناحیه گرفتگی، تاثیر به سزایی در درمان آن دارد. در مواردی ممکن است کمپرس سرد کارساز باشد. برای کاهش درد گرفتگی عضلات کمر در بارداری مقداری یخ را درون یک نایلون ریخته و به مدت 15 دقیقه روی کمر قرار دهید. حتی به جای یخ، می توان بسته سبزیجات یخ زده را نیز روی ناحیه مورد نظر بگذارید. گاهی پس از یک دوره درد و گرفتگی شدید استفاده از کمپرس گرم می تواند اختلال ایجاد شده را برطرف نماید. برای این کار می توانید یک کیسه پلاستیکی را از آب گرم پر کرده و درون تکه پارچه ای قرار دهید و آن را روی کمر بگذارید. یا اینکه مقداری نمک را درون ظرفی فلزی گرم کرده و سپس آن را درون کیسه ای پارچه ای گذاشته و با آن قسمت مورد نظر را بپوشانید.
پوشیدن کفش و لباس مناسب برای کاهش درد کمر در بارداری
پوشیدن کفش پاشنه بلند برای مدت طولانی نه تنها دو دوران بارداری، حتی برای فرد عادی هم مناسب نیست. حمل جنین، خود فشار زیادی بر ستون فقرات وارد می کند و کفش پاشنه بلند، شدت این فشار را دو چندان خواهد کرد. از طرفی کفش های صاف و بدون پاشنه نیز کاملا پا را در مواجه با زمین قرار می دهند و از این طریق، فاصله ایجاد شده بین مفاصل و عضلات کمر و لگن را بیشتر کرده و مشکلات متعددی در پی دارند. بهتر است برای جلوگیری از گرفتگی عضلات کمر در بارداری در انتخاب کفش دقت زیادی داشته باشید و حتما از کفش های استاندارد با پاشنه تقریبا 2 تا 3 سانت استفاده کنید تا فشار زیادی به ستون فقرات وارد نشود.
در کنار کفش مناسب، پوشیدن لباس مناسب نیز بسیار اهمیت دارد. لباس های تنگ که فشار به شکم وارد می کند، می تواند خمیدگی کمر را بیشتر کند. معمولا مادران باردار کمربندهای ویژه ای دارند که از شکم، پهلوها و کمر آنها حمایت کرده و مانع از افزایش فشار بر ستون فقرات می شود.
کاهش گرفتگی عضلات کمر در بارداری با شنا
یکی از مناسب ترین ورزش ها و فعالیت های بدنی برای زنان باردار شنا کردن است. هنگامی که فرد درون آب قرار می گیرد، جاذبه تاثیری بر وزن نداشته و احساس سبکی و بی وزنی ایجاد می شود. این احساس، فشار وارد شده بر ستون فقرات را از بین برده و روشی مناسب برای کاهش درد و اسپاسم در این دوران به شمار می آید.
کاهش گرفتگی عضلات در بارداری با یوگا
ورزش یوگا نوعی مدیتیشن به همراه انجام حرکات کششی و افزایش انعطاف پذیری در بدن است که علاوه بر تقویت قدرت فیزیکی، مادران باردار را از نظر روحی نیز مورد حمایت قرار می دهد. یکی از علل اصلی بروز گرفتگی ها و دردهای دوران بارداری به ویژه در ناحیه کمر و عضلات در اثر استرس و فشار روحی ایجاد می شود که یوگا پیشنهاد مناسبی در این زمینه خواهد بود. در مقاله فواید ورزش یوگا از نظر علم می توانید مزایای این ورزش برای سلامت بدن را مطالعه نمایید.
برداشتن صحیح اجسام از زمین
گاهی اوقات فشار وارد شده به کمر هنگام برداشتن شیء از روی زمین، شدت اسپاسم و گرفتگی عضلات کمر در بارداری را افزایش می دهد. بهتر است برای برداشتن جسم از روی زمین، از کمر خم نشوید. ابتدا روی زمین به صورت دو زانو نشسته، سپس جسم را بردارید و از زمین بلند شوید. در غیر این صورت از دیگران کمک بگیرید.
به طور طبیعی در دوران بارداری ، به دلیل فشاری که به کمر وارد می شود وضعیت بدنی کمی تغییر می کند. در واقع شکم رو به سمت جلو و شانه ها به سمت عقب کشیده شده به طوری که گودی کمر زیاد می شود. برای اینکه این حالت را تا حدودی از بین ببرید، سعی کنید تا صاف در راستای یک دیوار ایستاده، سر، کمر، باسن و پاها را به دیوار بچسبانید تا گودی کمر از بین برود. البته این حرکت را طوری انجام دهید که فشار زیادی به شکم وارد نشود. این تمرین به تدریج وضعیت بدنی را بهبود می بخشد.
خوابیدن به پهلو برای کاهش گرفتگی عضلات در بارداری
زنان باردار به هیچ وجه اجازه خوابیدن به پشت ندارند. باید همیشه به پهلو بخوابید، زانوها را خم کرده و یک بالشت کوچک بین پاها، زیر شکم و پشت کمر قرار دهید.
چه زمانی درد کمر در بارداری نیازمند مراجعه به پزشک است
در صورتی که درد ناحیه کمر شدت گرفت، بهتر است قبل از مصرف هر دارو یا استفاده از روش درمانی، با پزشک در این زمینه مشورت کنید. اگر در سه ماهه دوم یا سوم بارداری هستید، تب یا خونریزی واژینال دارید، احساس بی حسی در کمر، پاها و لگن می کنید و در قسمت پهلوها، دچار درد شدید هستید، سریعا به مراکز اورژانس مراجعه کرده یا پزشک را در جریان بگذارید. گرفتگی عضلات کمر در بارداری یکی از مشکلات این دوران است که کارشناسان مجله اینترنتی ماه سعی کردند علل و راه های کاهش درد آن را بیان کنند. دیابت حاملگی و مشکلات فشار خون بالا در دوران بارداری نیز از دیگر مواردی هستند که زنان باردار را تهدید می کنند.