تاثیر مدیتیشن بر کنترل استرس

در دنیای امروز و با وجود مشکلات متعدد، اغلب افراد دچار فشارهای روحی و استرس شدید هستند که این مسئله نه تنها فرد را از نظر روحی، بلکه از نظر جسمی نیز تحت تاثیر قرار می دهد. هم زمان با گسترش عوامل بروز استرس، محققان نیز راه کارهای متعددی برای مقابله و درمان این وضعیت، پیشنهاد می دهند که هر کدام از آنها در وضعیت و موقعیت خاصی، می تواند کارساز باشد. یک راهکار کاهش استرس و اضطراب ، مدیتیشن است که به عنوان یک روش بسیار موثر شناخته شده است. فراگیری راه کارهای عملی و تاثیر مدیتیشن بر کنترل استرس کمک می کند تا در هر موقعیتی و در هر مکانی، بتوان از فشار روانی کاست و استرس را کنترل کرد. برای آشنایی بیشتر با مدیتیشن و تاثیر آن بر مدیریت استرس با مجله سلامت ماه همراه باشید.

تاثیر مدیتیشن بر کنترل استرس و اضطراب

اگر دچار استرس و فشار روانی شدید هستید، از مزایای تاثیر مدیتیشن بر کنترل استرس غافل نشوید. حتی چند دقیقه استفاده از راهکارهای مدیتیشن می تواند به بهبود وضعیت روحی کمک کند. هر کسی در هر موقعیت و با هر سنی می تواند از این روش ها استفاده کند. این راهکارها کاملا ساده بوده و هیچ هزینه خاصی ندارد. از هزاران سال پیش، مردم از فواید مدیتیشن برای یافتن رموز و اسرار طبیعت استفاده می کردند. در حال حاضر، اغلب از مدیتیشن به عنوان راه حلی برای رسیدن به آرامش و کاهش نشانه های استرس و اضطراب شدید از آن استفاده می شود.

مدیتیشن در واقع یک نوع داروی روحی است که در اعماق روان فرد نفوذ کرده و راهی برای رسیدن به آرامش ایجاد می کند. در طول مدت زمان به کار بردن روش های آرام سازی، فرد تمام تمرکز خود را معطوف به یک مسئله خاص کرده و هر گونه افکار مزاحم را که موجب برهم زدن آرامش می شود، دور می کند تا بتواند از تاثیر مدیتیشن بر کنترل استرس بهره مند گردد.  مدیتیشن، یک اصطلاح کلی است که دربردارنده تمامی راهکارهای آرام سازی روحی می باشد. روش ها و ترفندهای مختلفی وجود دارد که شامل قواعد و قوانینی شبیه به مدیتیشن هستند که البته هدف همه آنها، رسیدن به آرامش و ایجاد یک سکون درونی است. از جمله انواع روش های مدیتیشن شامل موارد زیر می شود.

انواع مختلف مدیتیشن برای مدیریت استرس

• مدیتیشن رهبری شده: در این روش فرد شکل خاصی از مکانی را که علاقمند به حضور در آنجاست در ذهن تصور کرده و با تصویرسازی آن به آرامش میرسد. در هنگام استفاده از این راه کار، باید تا حد ممکن از همه حواس برای افزایش تمرکز استفاده کرد. وجود یک مربی یا راهنما به تاثیر بیشتر این روش کمک میکند.
• مدیتیشن به روش زمزمه کردن یا خواندن شعر: در این حالت جهت تاثیر مدیتیشن بر کنترل استرس ، در فضایی ساکت هر کلمه، شعر یا عبارت مثبتی که میتواند به فرد انرژی داده و افکار منفی را از وی دور کند زمزمه میشود.
• مدیتیشن به روش فعالیت ذهنی: در این روش بر خلاف تصوری که در مورد مدیتیشن وجود دارد، فرد باید نسبت به محیط و هر آنچه که در اطراف در حال اتفاق افتادن است، هوشیاری کامل داشته باشد. حتی در طول مدت آرام سازی باید به تعداد تنفس، شدت تنفس و جزئیاتی از این دست نیز توجه داشت. افکار متعددی که از ذهن عبور می کند را نیز باید بدون تمرکز شدید و هیچ گونه قضاوتی دنبال کرد.
• روش کیو جونگ: این روش ترکیبی از آرامش، فعالیت بدنی و تنفس عمیق است که برگرفته از یک روش مدیتیشن بسیار قدیمی در میان مردمان چین می باشد.
• روش تای چی: راهکارهای مورد استفاده در این روش برای تاثیر مدیتیشن بر کنترل استرس شباهت زیادی به مرتاض های چینی دارد. در واقع با کمک چند حرکت ساده و آرام و همچنین تنفس عمیق می توان به آرامش رسید.
• مدیتیشن غیر جبری: این روش بسیار ساده و طبیعی است و در آن فقط یک سری کلمات آرام بخش را به آرامی زمزمه می کنید. در واقع این کار کمک می کند تا بدون صرف انرژی اضافی و فقط با تمرکز بر واژه های آرام بخش، استرس را از خود دور کنید.

کنترل استرس با ورزش یوگا

یکی از فواید ورزش یوگا از نظر علم کاهش درد و استرس است. ورزش یوگا با کمک یک سری فعالیت های بدنی و تنفس عمیق بدن را آرام کرده و استرس و فشار روحی را از بین می برد. بیشترین تمرکز این نوع مدیتیشن بر انعطاف پذیری بدن و حفظ تعادل در آن است. در همین راستا به تدریج تاکید بر استرس کم رنگ شده و فرد به آرامشی نسبی می رسد.

مدیتیشن چگونه باعث کاهش استرس می شود

اصل فرایند مدیتیشن، از حرکت به آرامش رسیدن است. در واقع با کمک چند روش تقریبا ساده، سر و صدای درونی در ذهن را ساکت کرده و به سکوت می رسید. در جریان این فعالیت ها، یک سری تغییرات فیزیکی نیز در بدن اتفاق می افتد. برای مثال فشار خون کاهش یافته، ضربان قلب کنترل می شود، تنفس عمیق تر شده، تولید و ترشح هورمون های استرس مثل کورتیزول کم شده و به دلیل افزایش مصرف اکسیژن در بدن، سموم به قدرت بیشتری دفع می شوند. این تغییرات فیزیکی، اولین تاثیر مدیتیشن بر کنترل استرس و پشت سر گذاشتن فشار روحی است. انجام فعالیت های مدیتیشن، نیازی به آموزش تخصصی ندارد. با چند جلسه تمرین با یک مربی مجرب، به راحتی می توان اصول را فراگرفت.

مدیتیشن ، مقدار ترشح انتقال دهنده های عصبی در مغز را افزایش داده و موجب ایجاد حس آرامش در فرد می شود. از جمله مهمترین انتقال دهنده ها شامل دوپامین در مغز است، که حس خوشحالی و رضایت در فرد به وجود می آورد. سروتونین که احساس ضعف، ناخوشی، خستگی و بی حالی را از فرد دور می کند . اندورفین که به فرد انرژی بخشیده و افکار منفی و خسته کننده را از بین می برد. معمولا در بسیاری از موارد، داشتن استرس و نگرانی در مورد یک مسئله، توجه و تمرکز فرد را به کاری که در حال انجام است، پرت می کند. قواعد مدیتیشن، شامل یک سری اصول اختصاصی در این زمینه است. در واقع یک سری تمرینات مختص افزایش تمرکز و توجه وجود دارد که انجام آنها، موجب هوشیاری بیشتر فرد و افزایش قدرت تمرکز در وی می شود.

تاثیر مدیتیشن بر مغز

مدیتیشن حتی از نظر فیزیکی نیز مغز را تحت تاثیر قرار می دهد. نتایج تحقیقات محققان در این زمینه نشان می دهد که پس از 8 هفته انجام تمرینات مدیتیشن، بخش های مربوط به حافظه، احساسات و تمرکز در مغز رشد کرده و فضای بیشتری را به خود اختصاص می دهد که این امر نتیجه تاثیر مدیتیشن بر کنترل استرس بوده و موجب افزایش اعتماد به نفس در فرد خواهد شد.

تاثیر مدیتیشن بر بهتر خوابیدن

در بسیاری از مواقع، استرس و فشار روحی از جمله مهمترین عواملی هستند که بی خوابی یا اختلالات خواب در فرد به وجود می آورند. مدیتیشن این قدرت را دارد تا با از بین بردن استرس در فرد، زمینه را برای داشتن یک خواب راحت فراهم کرده و با این کار، امواج منفی و تاثیر گذار را از بین ببرد.

در نهایت مطالعات مجله اینترنتی ماه نشان می دهد که در اثر تاثیر مدیتیشن بر کنترل استرس فرد نسبت به خود و بدنش آشنایی بیشتری پیدا کرده و با افزایش این شناخت، بهتر می تواند فشارهای روحی را کنترل نماید. در واقع به هنگام سکوت و آرامش ایجاد شده در طول تمرین مدیتیشن، فرد متوجه این مسئله می شود که با تمرکز بر کدام بخش، قادر است تا استرس و فشار روانی را از خود دور کند.