تفاوت حساسیت و سرماخوردگی
مطمئنا شما نیز بارها دچار این تردید شده اید که عطسه، سرفه و آبریزش بینی، ناشی از سرماخوردگی است یا در اثر ایجاد یک حساسیت خاص به وجود آمده است. از آن جایی که این علائم در هر دو موقعیت قابل مشاهده است، بسیاری از افراد در تشخیص این دو، دچار اشتباه شده و گاها روش های درمانی غلطی را انتخاب می کنند که نه تنها چاره ساز نیست، بلکه ممکن است ضررها و مشکلاتی را نیز در پی داشته باشد. اینکه اساسا تفاوت حساسیت و سرماخوردگی در چیست و روش های درمانی و دارو های درمان علائم سرماخوردگی و حساسیت چگونه خواهند بود، را در مجله سلامت ماه مورد آن بحث قرار خواهیم داد.
تفاوت حساسیت و سرماخوردگی در چیست
سرماخوردگی در مواردی ایجاد می شود که ویروس مربوط به این بیماری، وارد بدن شده و سیستم ایمنی بدن و عملکرد آن را درگیر کند. در واقع با ورود ویروس یا هر عامل بیماری زای دیگر، سیستم ایمنی مبارزه را آغاز کرده و در مواردی مثل سرماخوردگی، عملکرد خود را با عطسه یا سرفه یا آبریزش بینی نشان می دهد. معمولا ویروس هایی مثل سرماخوردگی قابل انتقال و سرایت هستند، یعنی در برخورد با فرد بیمار و عدم رعایت نکات بهداشتی، سریعا منتقل می شوند. سیستم ایمنی پس از مدت حداکثر چند هفته، ویروس را از بین برده و علائم به تدریج از بین می روند.
در مقابل، عملکرد سیستم ایمنی در برابر آلرژی کاملا متفاوت است، به این صورت که اشتباها عاملی مثل گرد و غبار یا گرده گل را با عنوان عامل بیماری زا تشخیص داده و درصدد نابودی آن بر می آید. با ورود گرده به بدن، سیستم ایمنی ماده ای شیمیایی به نام هیستامین آزاد می کند. هیستامین در واقع همان ماده ای است که به منظور نابودی ویروس سرماخوردگی در بدن فعالیت می کند. در نتیجه علائمی مثل عطسه یا آبریزش بینی در فرد ایجاد می شود. تفاوت حساسیت و سرماخوردگی در این است که حساسیت بر خلاف سرماخوردگی قابل انتقال نیست، بلکه در اغلب موارد ارثی است.
تفاوت های بارز سرماخوردگی و حساسیت
- علی رغم شباهت های موجود میان سرماخوردگی و حساسیت ، اما این دو اختلال، یک سری تفاوت های اساسی با یکدیگر دارند. از جمله مهمترین علائم تفاوت حساسیت و سرماخوردگی:
- خارش در چشم و آبریزش آن، بیشتر نشان از وجود آلرژی دارد تا سرماخوردگی.
- هنگام ابتلا به ویروس سرماخوردگی، به ویژه در کودکان، فرد دچار تب شدید می شود.
- در هنگام مواجهه با آلرژی یا حساسیت نیز در مواردی، درد در ناحیه گلو مشاهده شده اما به طور کلی، گلودرد، علامت مشخص و شایع در سرماخوردگی است.
- بدن درد نیز از علائم مختص سرماخوردگی است.
- اگزما، از جمله مواردی است که در برخی موارد سرماخوردگی نیز ممکن است به وجود آید، اما جز نشانه های حساسیت دسته بندی می شود.
- علاوه بر علائم بیماری، یک تفاوت حساسیت و سرماخوردگی ، در مدت دوره بیماری است.
سرماخوردگی معمولا 7 تا 10 روز به طول می انجامد، در حالی که آلرژی ممکن است هفته ها ادامه داشته باشد، به ویژه اگر فصلی بوده و عامل آلرژی زا در هوا تا مدت زیادی معلق باشند. یکی از تفاوت های اساسی که می تواند سرماخوردگی را کاملا از آلرژی متمایز کند، سابقه برخورد با علائم است. آلرژی معمولا در اثر مواجهه با یک عامل حساسیت زا به وجود می آید. این عامل یا گرده است، یا استشمام برخی بوها، قرار گرفتن در معرض برخی گیاهان یا حیوانات و یا به طور کلی، هوایی خاص است. در ضمن، علائم حساسیت یا آلرژی دائمی نیست و به طور مداوم حس نمی شود.
علل ابتلا به سرماخوردگی و آلرژی
برای شناخت بهتر تفاوت حساسیت و سرماخوردگی و تشخیص این دو از هم، می توان از علل ابتلا به این ها نیز کمک گرفت. علت اصلی بیماری سرماخوردگی و آنفولانزا ، وجود ویروس است. در حال حاضر بیش از 200 نوع ویروس سرماخوردگی شناسایی شده که برخی از آنها از بقیه شایع تر هستند. این بیماری معمولا در فصل سرما بیش از فصول دیگر رخ می دهد. اما آلرژی، عامل خاصی ندارد و در هر فصلی ممکن است به وجود آید. در حقیقت اختلال در سیستم ایمنی و واکنش آن نسبت به یک عامل خاص مثل گرده که اشتباها با عنوان عامل بیماری زا شناخته شده، می تواند موجب بروز علائم آلرژی شود.
روش های درمان حساسیت و سرماخوردگی
با وجود تفاوت حساسیت و سرماخوردگی در مواردی برای اینکه جلوی آبریزش بینی را بگیریم ، در هر دو موقعیت ممکن است از یک دارو استفاده شود، اما به طور کلی روش درمان این دو بیماری با هم متفاوت است.
سرماخوردگی دارو یا درمان خاص و پیچیده ای ندارد. تنها با استراحت، مرطوب نگه داشتن بدن و استفاده از دستگاه های بخور، می توان از شدت علائم پیشگیری کرد و روند بیماری را کنترل نمود. در مورد برخی بیماران که شدت آبریزش بینی یا گرفتگی آن زیاد باشد و یا بدن درد و سردرد شدت گیرد، فقط مسکن تجویز می شود. در مورد حساسیت نیز اولین توصیه پزشک دوری کردن از عامل حساسیت زاست. پس از اینکه این عامل از بین رفت، می توان با مصرف آنتی هیستامین ها فعالیت سیستم ایمنی را در برابر عامل حساسیت زا کنترل کرد. این داروها معمولا یا به صورت قرص و شربت است یا به صورت تزریقی که هر کدام از آنها باید طبق توصیه پزشک مصرف شود، زیرا ممکن است عوارض جانبی داشته باشد.
غذاهایی که باعث بهبود حساسیت می شوند
- چای سبز چه حاوی کافئین باشد و چه نباشد، یک نوشیدنی مناسب برای کاهش علائم آلرژی به حساب می آید، زیرا مقادیر زیادی آنتی هیستامین طبیعی دارد که در واکنش سیستم ایمنی نسبت به عامل حساسیت زا موثر است.
- از مصرف غذاهای تند در ایام مواجهه با عامل حساسیت زا بپرهیزید. زیرا فلفل، تاثیر هیستامین در بدن را دو چندان کرده و علائم آلرژی را تشدید می کند.
- در فصولی که آلرژی در شما شدت می گیرد، از مصرف غذاهای خام و نپخته جلوگیری کنید، زیرا این مواد شدت حساسیت را در شما بیشتر می کند. سعی کنید تا حد ممکن از غذاهای کنسروی یا آبپز شده استفاده کنید.
- در صورت بروز علائم حساسیت، از منابع عمده پروبیوتیک استفاده کنید. پروبیوتیک نوعی باکتری مفید است که نمونه ای از آن نیز در روده و دستگاه گوارش یافت می شود. ماست از بهترین منابع تامین پروبیوتیک است که به سیستم ایمنی کمک می کند تا به حالت عادی خود برگشته و حساسیت خود را در برابر عواملی مثل گرده، کمتر کند.
کاهش علائم آلرژی در مبتلایان به آسم
اگر علاوه بر آلرژی دچار آسم هستید، از رژیم مدیترانه ای استفاده کنید. زیرا مصرف سبزیجات و میوه های بیشتر، از تاثیر عامل حساسیت زا بر علائم آسم می کاهد. تحقیقات نشان می دهد که کاهش مصرف نمک، می تواند علائم بیماری آسم را تا حد زیادی کاهش دهد. وجود سدیم به میزان متعادل، عملکرد ریه را بهبود بخشیده و به تنفس بهتر فرد کمک می کند. یکی از بهترین روش ها برای کاهش میزان سدیم دریافتی، کاهش مصرف غذاهای آماده یا فرآوری شده است. در صورتی که نمی توانید نمک مصرفی در طبخ غذا را کم کنید، دست کم از غذاهای شور و پرنمک آماده، دوری کنید. رعایت همین نکته به نظر کوچک، تا حد زیادی به کاهش دریافت سدیم کمک می کند.
تحقیقات مجله اینترنتی ماه نشان می دهد که امگا 3 نیز از جمله مواد غذایی مناسب برای درمان انواع آلرژی هاست. ماهی از بهترین منابع امگا 3 در طبیعت به شمار می آید. به علاوه، این ماده عفونت مجاری تنفسی را نیز از بین می برد. امیدواریم این مقاله در شناخت تفاوت حساسیت و سرماخوردگی به شما کمک کرده باشد. در ادامه می توانید مقاله شوک آنافیلاکسی یا حساسیت های آلرژیک را مطالعه نمایید.