بیماری میگرن
میگرن نوعی سردرد عصبی و اصطلاحا تپش دار است که معمولا نیمی از مغز را در بر می گیرد. سردردهای میگرنی عموما به اندازه ای شدید و طولانی است که می تواند روند عادی زندگی فرد را مختل کند. در اغلب موارد، سردرد های عادی با سردرد های میگرنی اشتباه گرفته می شوند. موارد و موضوعات مختلفی می تواند بر درد میگرن و شدت آن تاثیر گذار باشد. دردهای میگرنی، از یک طرف سر شروع شده و معمولا فقط یک ناحیه خاص را در بر می گیرد. در واقع دردی کلی در تمامی قسمت های سر نیست. طبق تحقیقات مجله ماه آن چه در مورد بیماری میگرن بیشتر جلب توجه می کند، این است که این اختلال، بیشتر ارثی است و فرد مبتلا در اغلب موارد دارای سابقه خانوادگی در این زمینه است. در ادامه با علل و نشانه ها و انواع این بیماری بیشتر آشنا شوید.
بیماری میگرن چیست؟
بیماری میگرن یک درد عصبی است بر پایه سیستم اعصاب که ممکن است علائم متعددی داشته باشد. در اغلب موارد، میگرن خود را با سردرد های عصبی و تپنده نشان می دهد. میگرن ممکن است نشانه هایی مثل حالت تهوع، استفراغ، مشکل در تکلم، بی حسی اندام ها یا حس خارش در آنها و حساسیت به نور و صدا داشته باشد. این بیماری ارثی است و ابتلا به آن، مختص سن خاصی نیست.
تشخیص این بیماری بر اساس نشانه ها و علائم، سابقه خانوادگی و بررسی عوامل دیگر صورت می گیرد. میگرن را معمولا به دو نوع می شناسیم، میگرن فاقد آئورا که سابقا آن را میگرن عمومی می نامیدند و میگرن آئورا که آن را قبلا با عنوان میگرن کلاسیک می شناختند. امکان ابتلا به این بیماری حتی در سنین بسیار کم نیز وجود دارد. در افرادی که دارای سابقه خانوادگی هستند، ممکن است علائم آن حتی تا سنین میانسالی نیز بروز نکند. خطر ابتلا به بیماری میگرن در زنان و مردان به یک اندازه است و همان گونه که گفته شد، افراد دارای پیشینه خانوادگی اولین گروه در معرض خطر هستند. باید به این نکته توجه داشت که میگرن و سردردهای میگرنی با سردرد های معمولی بسیار متفاوت است و نباید آنها را باهم مقایسه کرد.
علائم بیماری میگرن را بشناسید
علائم شروع بیماری میگرن اغلب یک یا دو روز قبل از سردرد، خود را نشان می دهند. این مرحله را مرحله نشانه های اولیه مرض یا پرودروم می نامند. علائم و نشانه ها در این مرحله شامل:
- بی اشتهایی
- افسردگی
- ضعف یا کم انرژی بودن
- خمیازه های ممتد و پشت سر هم
- فعالیت بیش از حد
- کج خلقی و زود رنجی
- گرفتگی گردن
علائم میگرن همراه با آئورا
بیماری میگرن همراه با آئورا معمولا بعد از ظاهر شدن علائم اولیه ایجاد می شود. در حالت نئشگی، فرد در بینایی، احساسات، صحبت کردن و حرکت دچار اختلال می شود. از جمله مشکلات ایجاد شده در این مرحله:
- اختلال در تکلم به صورتی که مخاطب منظور را به خوبی درک نمی کند.
- احساس خارش یا تیر کشیدن در ناحیه بازوها، صورت و پاها
- دیدن اشیا به صورت یک فلش نورانی یا نقطه روشن
- اختلال در بینایی و اینکه فرد حس می کند نمی تواند به راحتی مسیر حرکت خود را تشخیص دهد.
علائم مرحله حمله میگرنی
مرحله بعد به مرحله حمله معروف است. این مرحله، زمانی است که درد با فرد همراه شده و در واقع اوج درد میگرنی است. در برخی از بیماران، این مرحله حمله میگرنی ممکن است در زمان آئورا یا نئشگی اتفاق افتد و گاهی نیز تا چند روز ادامه داشته باشد. علائم و نشانه های مرحله حمله در هر فردی متفاوت است، اما غالبا شامل:
- افزایش حساسیت به نور و صدا
- حالت تهوع
- دوبینی
- احساس درد در یک بخش از سر، که ممکن است سمت راست یا چپ و جلو یا پشت سر باشد.
- استفراغ
- درد مداوم در سر همراه با احساس تپش در یک نقطه از سر
اتفاقاتی که در مرحله پایانی میگرن رخ می دهد
بعد از مرحله حمله میگرنی، مرحله پایانی اتفاق می افتد. در طول این مرحله عموما در حالات فرد، تغییرات عمده ای ایجاد می شود که در افراد متفاوت است. برخی دچار حس خوشحالی و شادی شدید شده و برخی دیگر نیز وارد فاز غم و افسردگی می شوند. طول مدت تمامی این مراحل با توجه به وضعیت فیزیکی و روحی افراد متفاوت است. در برخی افراد ممکن است مرحله علائم اولیه اصلا دیده نشده یا فرد فقط مرحله حمله را تجربه کند.
درد میگرن چگونه است؟
درد میگرن از نظر هر بیمار به گونه ای توصیف می شود مثل درد مرحله ای که به تدریج بیشتر می شود، درد تپنده، سوزن سوزن شدن در ناحیه سر، سنگینی سر و حس ضعف و ناتوانی. دردهای میگرنی در ابتدا حالت معمولی و نشانه هایی شبیه به یک سردرد عادی دارند، اما اگر به فکر درمان آن نباشید، این درد رفته رفته شدید تر شده به طوری که زندگی عادی شما را مختل خواهد کرد. درد میگرنی معمولا 4 ساعت به طول خواهد انجامید، اما اگر فرد تحت درمان نباشد درد ممکن است تا 72 ساعت نیز ادامه پیدا کند. در افرادی که بیماری میگرن آئورا یا به همراه حالت نئشگی دارند، درد شدید در مرحله حمله، کمی کمتر احساس می شود.
حالت تهوع و استفراغ در افراد میگرنی
تقریبا همه افرادی که دردهای میگرنی دارند، دچار حالت تهوع می شوند و درصدی از آها نیز، استفراغ می کنند. همزمان با سردرد میگرنی این حالت ایجاد می شود. البته در برخی افراد ممکن است حالت تهوع بعد از حمله میگرنی رخ دهد. در هنگام حمله میگرنی، حالت تهوع مشکل خاصی ایجاد نمی کند. اما شرایط زمانی بدتر می شود که فرد دچار استفراغ می شود، زیرا استفراغ و برگرداندن محتویات معده، مانع از جذب دارو به بدن می شود. اگر فرد در هنگام حمله میگرنی دارو مصرف نکند، ممکن است درد وی به مراتب بیشتر شده و ادامه یابد.
دلایل ایجاد بیماری میگرن هنوز مشخص نیست
محققان هنوز نتوانسته اند به طور مشخص علل ابتلا به بیماری میگرن و سردردهای میگرنی را بیابند، اما آنچه مسلم است، تغییر در سطح ترشح یک ماده شیمیایی به نام سروتونین در مغز، می تواند در بروز این بیماری و شدت آن تاثیر گذار باشد. از جمله عواملی که درد فرد در حالت حمله میگرنی را بیشتر می کند شامل:
- نور زیاد در محیط
- عدم تعادل در دمای محیط، هوای بسیار سرد یا هوای بسیار گرم
- کم شدن آب بدن
- تغییر در فشار هوا
- تغییر هورمون های طبیعی در بدن به ویژه زنان در دوران بارداری، یائسگی یا قاعدگی ماهیانه
- افزایش استرس
- صدای بلند
- افزایش فعالیت بدنی سنگین
- از دست دادن یک وعده غذایی
- تغییر در الگوی خواب
- مصرف برخی داروها
- استشمام بوی غیر عادی یا نامطبوع
- برخی غذاهای خاص
- سیگار یا مصرف الکل و تاثیر الکل بر مغز
اقدامات پزشک در مواجهه با افراد میگرنی
اگر شما مبتلا به میگرن هستید، مطمئنا پزشک از شما درخواست می کند تا تمامی کارهایی را که در طول حمله میگرنی انجام می دهید، لیست کنید. از غذاها گرفته تا مکان هایی که رفته اید، ساعات خواب، فعالیت های انجام شده، اینکه چه افرادی را ملاقات کرده اید و تاثیر آنها بر شما چگونه بوده و یا اینکه دقیقا در هنگام سردرد، چه دارویی مصرف می کنید. تمامی این اطلاعات می تواند به پزشک در ارائه یک روش درمانی مناسب کمک کند. پس با توجه به علائم و موارد ذکر شده، به خوبی متوجه شدید که بیماری میگرن با سردردهای معمولی متفاوت است، پس روش های درمانی آنها نیز قطعا متفاوت خواهد بود. مجله اینترنتی ماه پیشنهاد می کند تا در مورد بیماری پارکینسون نیز مطالعه داشته باشید.