تومورهای مغزی
عبارت تومور مغزی در واقع به توده ای با رشد غیر عادی سلول ها در مغز اطلاق میشود. انواع مختلفی از تومورهای مغزی وجود دارد. بعضی از تومورها، غیر سرطانی یا خوش خیم هستند و برخی دیگر سرطانی یا بدخیم. در واقع تومورهای خوش خیم در خود مغز شکل گرفته و نمونه ی بدخیم در قسمت های دیگر بدن تشکیل شده و از طریق جریان خون به مغز میرسد. روند تشکیل تومورهای سرطانی، دلایل و علایم آن از جمله اطلاعاتی است که به همت کارشناسان سلامت مجله ی ماه جمع آوری شده و در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
تومورهای مغزی ، علل و علایم آن
تفاوت در سرعت تشکیل و رشد انواع تومور مغزی بسیار متفاوت است. رشد و تشکیل تومورها و محل قرار گرفتن آنها مشخص میکند که چگونه میتواند بر عملکرد سیستم عصبی تاثیر گذار باشد. در کنار اندازه و محل قرار گرفتن تومورها، نوع آنها نیز در تعیین یک روش درمانی، موثر است. همان طور که گفته شد، سایز تومور، محل قرار گیری و میزان رشد آن در بروز علائم، تاثیر گذار است. اما به طور کلی علائم داشتن تومور مغزی عبارتند از:
- تغییر نوع سردردها
- سردرد های مزمنی که شدیدتر شده و در طول روز بیشتر اتفاق می افتد
- حالت تهوع و استفراغ ناگهانی
- مشکل در بینایی مثل تاری، دوبینی و ضعف در دیدن جزئیات
- بی حسی در پاها و بازوها
- عدم تعادل
- گیجی و سردرگمی در انجام فعالیت های روزانه
- تشنج به ویژه در افرادی که سابقه ای در این زمینه نداشته اند.
- مشکلات شنوایی
دلایل تشکیل تومورهای مغزی
تومورهای خوش خیم مغزی معمولا در خود مغز یا نواحی نزدیک به آن مثل پرده های مغز، اعصاب جمجمه، غده ی هیپوفیز و غده ی صنوبری تشکیل میشوند. این نوع تومورها با نوعی اختلال در سیستم تقسیم سلولی ایجاد می شوند. در واقع پس از هر بار از بین رفتن سلول های قدیمی، باید در مغز عملیات تقسیم سلولی صورت گیرد تا سلول های جدید جایگزین سلول های مرده شوند. اختلال در این فرآیند موجب اختلال حتی در سلول های بنیادی مغز استخوان شود که ، موجب میشود تا این تقسیم همچنان ادامه داشته باشد و تعداد سلول های اضافی، موجب تشکیل یک توده از سلول به نام تومور میشود.
انواع تومورهای خوش خیم مغزی
در میان بزرگسالان، تشکیل تومورهای خوش خیم در خود مغز یا نواحی اطراف آن، زیاد متداول نیست. بلکه اغلب تومورهای بد خیم گریبان گیر آنان است. تومورهای خوش خیم مغزی انواع مختلفی دارند. نام هر کدام از آنها، با توجه به نوع سلول های درگیر و محلی که تشکیل می شوند، متفاوت است. برای مثال:
- Gliomas: این تومور در خود مغز یا در تارهای اسپینال تشکیل میشوند.
- Meningiomas: نوعی تومور مغزی است که در غشای اطراف مغز و تارهای اسپینال شکل میگیرد. اغلب تومورهای تشکیل شده در این ناحیه، غیر سرطانی است.
- Medulloblastoma: شایع ترین نوع تومور در کودکان است. در قسمت های پایین، در پشت مغز تشکیل شده و در جریان اسپینال تکثیر میشود. ایجاد آن در بزرگسالان چندان شایع نیست.
- Acoustic Neuromas: در قسمتی از مغز تشکیل میشود که مسئول حفظ تعادل فرد و قوه ی شنوایی است.
- Pituitary Adenomas: از جمله تومورهایی است که در غده ی هیپوفیز شکل گرفته و می تواند بر هورمون های ترشح شده از آن، تاثیر گذار باشد.
- Germ cell tumors: این تومور معمولا در دوران کودکی و در محل تشکیل تخمدان و بیضه به وجود می آید. اما بعد از مدت ها میتواند به سایر نقاط بدن مثل مغز نیز منتقل شود.
- Carnippharyngiomas: این تومور های نادر و غیر سرطانی در نزدیکی غده ی هیپوفیز شکل می گیرند. در واقع در محلی به وجود می آیند که هورمون های کنترل کننده ی عملکردهای مختلف بدن از آن جا ترشح میشود. گر چه سرعت رشد این تومور بسیار کند است، اما میتواند بر ساختارهای نزدیک به خود، تاثیر بسیار زیادی داشته باشد
تومورهای سرطانی که ابتدا تشکیل و سپس به مغز می رسند
تومورهای سرطانی یا ثانویه، تومورهای مغزی هستند که در دیگر قسمت های بدن شکل گرفته و با جریان خون، وارد مغز شده و در تمامی نقاط مغز پراکنده میشوند. این دسته از تومورها معمولا در افرادی به وجود می آید که سابقه ی خانوادگی سرطان داشته باشند. اما در موارد نادری تومورهای مغزی کم ثبات، ممکن است اولین علائم تشکیل سرطان باشد که در نقاط مختلف بدن فعالیت خود را آغاز میکنند. در میان بزرگسالان، تومورهای سرطانی بیش از تومورهای خوش خیم شایع است. انواع مختلفی از تومورهای سرطانی میتوانند در مغز گسترش یابند، اما از جمله شایع ترین آن ها عبارتند از: سرطان سینه، سرطان روده، سرطان کبد، سرطان ریه و سرطان پوست.
عوامل موثر بر رشد تومور مغزی
در اغلب افرادی که دارای تومورهای خوش خیم هستند، دلیل تشکیل آن، چندان مشخص نیست. اما متخصصان عواملی را شناسایی کردند که ممکن است خطر ابتلا به تومور مغزی را در فرد افزایش دهد. این عوامل شامل:
- قرار گرفتن در معرض اشعه های مختلف: افرادی که در معرض تابش اشعه هایی موسوم به یونیزه قرار میگیرند، بیشتر مستعد ابتلا به سرطان هستند. از جمله شایع ترین نوع اشعه های یونیزه، اشعه ی مربوط به درمان سرطان مغز و نمونه های دیگر بیماران سرطانی است یا اشعه های حاصل از انفجار بمب های اتمی.
- سابقه ی خانوادگی: بخشی از تومورهای مغزی به دلیل داشتن سابقه ی خانوادگی ابتلا به این بیماری در فرد ایجاد میشود.
حدود 34 درصد از مبتلایان به تومورهای مغزی با وجود این بیماری، به زندگی عادی خود ادامه میدهند. همچنین تومور، دومین دلیل وابسته به سرطان در جوانان زیر 20 سال است.
تومورهای مغزی غیر سرطانی
اگر چه هنوز دلایل اصلی تشکیل تومورهای مغزی غیر سرطانی مشخص نیست، اما از جمله علایم بروز آن، مشکلات بینایی، شنوایی، سردرد، تهوع، استفراغ، لکنت زبان و اختلال در حافظه ی کوتاه مدت است. در واقع تومورهای مغزی اولیه هیچ دلیل مشخصی ندارند و ممکن است در هر سن، شرایط زندگی و در هر دو جنس مرد یا زن، رخ دهد. هنوز به طور کامل ثابت نشده که امواج تلفن همراه میتواند موجب بروز تومور مغزی شود یا خیر. هر چند که انجام اقدامات پیشگیرانه در این زمینه بسیار توصیه شده است.
در نهایت هرچند که پیشگیری از این بیماری بسیار سخت و تا حدودی در بعضی موارد، غیر ممکن است، با این حال تشخیص به موقع این بیماری و قرار گرفتن تحت نظر پزشک و عمل به توصیه های پزشکی، تا حد زیادی می تواند از پیشروی آن جلوگیری کند. چرا که این دسته از بیماری های حیاتی را نمیتوان آسان گرفت و از آن گذشت. مقاله ای که مطالعه کردید در رابطه با تومورهای مغزی به همت تحریریه علمی مجله اینترنتی ماه مهیا شده بود که امید است قابل توجه قرار گرفته باشد.