بیماری ایدز چگونه منتقل می شود
بیماری ایدز یک بیماری ویروسی است که ویروس ناقل آن HIV نام دارد. HIV یا ویروس نقض ایمنی انسان قدرت سیستم دفاعی بدن را در برابر خود کم کرده و به فعالیت خود در بدن ادامه می دهد. از آنجایی که واکسن این بیماری هنوز کشف نشده و پس از سال ها، هنوز موارد ناشناخته زیادی در مورد آن وجود دارد، اهمیت پیشگیری از این بیماری بسیار قابل توجه است و اغلب ارگان های مرتبط همواره در پی آن هستند تا اقشار جامعه را نسبت به راه های انتقال این بیماری و رعایت توصیه های لازم، آگاه کنند. بنابراین اطلاع از راه های انتقال بیماری ایدز بسیار با اهمیت می باشد که مجله ماه به پرداخته است.
راه های انتقال بیماری ایدز یا HIV
بر اساس تحقیقات پزشکی، ویروس HIV از طریق چند راه مشخص امکان انتقال دارد از جمله:
- انتقال از طریق سرنگ مشترک با فرد آلوده
- از طریق دریافت خون یا فرآورده های خونی از فرد ناقل
- از طریق بند ناف و انتقال از جانب مادر به نوزاد
- از طریق روابط جنسی مراقبت نشده
شرایط انتقال ویروس ایدز
از نظر بیولوژیکی وجود 4 شرط برای انتقال این ویروس ضروری است. در واقع فقط در صورت وجود این شرایط ویروس HIV از فردی به فرد دیگر انتقال می یابد. ویروس باید در بدن فرد ناقل، در جریان های عفونی فرد، زنده باشد و مشخصا به عنوان ویروس HIV مثبت شناخته شده باشد. ویروس می بایست در مرحله ای باشد که بتواند ایجاد عفونت کند، حتما از یکی از راه های انتقال بیماری ایدز که در بالا گفته شد منتقل شود و حتما باید توسط سلول های بدن فرد دیگر، مورد پذیرش قرار گرفته باشد. در حقیقت باید چنین موقعیتی پیش آمده باشد تا بتوان به درستی گفت که ویروس HIV از فردی به فرد دیگر منتقل شده است.
زمانی که ویروس موجب ایجاد عفونت در بدن شخص می شود، در قسمت های مختلف بدن وی می توان آثار وجود آن را یافت. از جمله در خون، منی، ترشحات واژینال، مخاط مقعد و شیر مادر. اما آن چه اهمیت دارد این است که این بیماری فقط از طریق راه های گفته شده انتقال می یابد. مواردی مثل بغل کردن، بوسیدن، دست دادن، استفاده از وسایل مشترک، استفاده از سرویس بهداشتی مشترک، اشتراک وسایل غذا خوری مثل قاشق یا لیوان و هر نوع ارتباط اجتماعی دیگر، نمی تواند خطری در این زمینه داشته باشد.
انتقال بیماری ایدز از طریق منی و ترشحات واژینال
زمانی که مردی ناقل ویروس HIV باشد، در واقع تمامی مایعات بدنش حاوی این ویروس خواهد بود. زمانی که مایعات منی چنین فردی وارد بدن شریک جنسیش شود، در واقع ویروس نیز به همراه مایع وارد شده و با جریان خون در فرد، همراه می شود. به جز منی، دیگر مایعات ترشح شده نیز حاوی ویروس خواهد بود.
این مورد درباره زنی که ناقل HIV هست نیز صادق است. در واقع ویروس در تمامی مایعات بدن فرد جریان دارد و در ارتباط جنسی، می تواند به راحتی وارد خون شریک جنسیش شود. در این شرایط بهترین راه برای پیشگیری از راه های انتقال بیماری ایدز استفاده از کاندوم است، البته انواع کاندوم هایی که دارای روان کننده هایی بر پایه آب هستند. زیرا روان کننده های روغنی مقاومت لاتکس را کمتر می کند.
انتقال ویروس HIV از مادر به جنین
یکی از راه های انتقال بیماری ایدز انتقال از مادر به جنین است که بر خلاف مورد قبل بسیار نادر می باشد به ویژه در بسیاری از کشورها مثل انگلستان. زیرا از همان هفته های اول بارداری، جنین تحت مراقبت قرار گرفته و از این بابت مشکلی نیست. در حالتی که مادر مبتلا به ایدز باشد، عمل سزارین به هیچ عنوان انجام نخواهد گرفت و کودک به روش طبیعی به دنیا می آید. در هفته های اول پس از تولد نیز نوزاد تحت مراقبت قرار می گیرد تا از نبود ویروس HIV در بدن او اطمینان حاصل شود. چنین مادرانی، امکان تغذیه نوزاد با شیر مادر را ندارند.
انتقال ویروس ایدز از طریق خون
HIV زمانی از طریق خون به فرد دیگری منتقل می شود که با جریان خون یا مخاط بدن دیگری، در ارتباط باشد. در واقع مناطق مرطوبی مثل چشم ها، دهان، مقعد یا ناحیه تناسلی، در اثر برخورد با خون یا مخاط بدن فرد آلوده، به این عفونت مبتلا می شود. در مواردی که قسمتی از بدن فرد زخمی شده باشد و این جراحت با خون فرد آلوده تماس پیدا کند، ویروس منتقل خواهد شد. ولی در مواردی که زخمی وجود ندارد، تماس با فرد آلوده خطری نخواهد داشت. برای پیشگیری از انتقال ویروس HIV از طریق خون رعایت چند نکته ضروری است. در هنگام تزریق از سرنگ و دستکش یکبار مصرف استفاده شود و حتی الامکان به بدن خونی فردی که از سلامتش اطمینان ندارید، تماس نداشته باشید.
ویروس HIV چه مدت در خارج از بدن زنده می ماند؟
ویروس HIV در خارج از محیط بدن، عمر چندان زیادی ندارد. در واقع آلوده شدن خونی که در خارج از بدن است نمی تواند خطری داشته باشد. حتی اگر شما فردی زخمی را دیدید که قصد کمک به او را داشته و بدنتان با خون وی برخورد داشته و متوجه شدید که ناقل ویروس HIV است، سریعا خون را از بدن خود پاک کرده و آن را با آب و صابون بشویید و محل زخم بیمار را با پلاستیک بپوشانید. در این حالت از راه های انتقال بیماری ایدز جلوگیری کرده و خطر ابتلا بسیار کم خواهد بود.
اتفاقی خوب برای مقابله با بیماری ایدز
در بسیاری از موارد فرد می تواند حتی در صورتی که ویروس را دریافت کرده باشد، با مصرف دارو های ویژه ای آن را سریعا از بین ببرد. امروزه دیگر پزشکان نگران بروز این بیماری نیستند و این نوید را به بیماران می دهند که حتی با وجود ویروس HIV می توانند در کنار مردم عادی به زندگی خود ادامه دهند. خوشبختانه در اغلب کشورها، امکانات لازم جهت انجام آزمایشات تشخیصی فراهم شده و با تشخیص در مراحل اولیه، می توان از گسترش عفونت در بدن جلوگیری کرد. هر چند که همیشه این نگرانی وجود داشته که ایدز بیماری بدون واکسن است.
از نظر مجله اینترنتی ماه نکته ای که باید مورد توجه قرار گیرد این است که ضمن رعایت توصیه های ارائه شده توسط پزشکان، به این قضیه واقف باشیم که بیماران مبتلا به ایدز، می توانند زندگی عادی داشته باشند، به شرطی که دیدگاه ما نسبت به آنها عوض شود. متاسفانه هنوز برخی افراد با راه های انتقال بیماری ایدز چندان آشنایی ندارند و گمان می کنند حتی دست دادن با فرد ناقل این ویروس می تواند موجب انتقال آن شود. در صورتی که امروزه حتی با انتقال ویروس نیز می توان سریعا آن را تشخیص داده و درصدد از بین بردن آن بر آمد. جهت آشنایی با دیگر بیماری ها پیشنهاد می کنیم مقاله بیماری دیابت را مطالعه نمایید.