تاثیر استرس بر شیر مادر
استرس معمولاٌ واکنش طبیعی بدن و پاسخ به تغییراتی است که در محیط اطراف اتفاق می افتد. دو نوع استرس وجود دارد، استرس مثبت یا استرس خوب که طبیعی است و وجود آن، نشان از سلامت ذهن است و مورد دوم استرس منفی یا استرس بد، واکنشی غیر طبیعی است که اغلب منظور ما از استرس همین نوع منفی آن است. این نوع واکنش منفی، بسیار مضر است و می تواند منجر به بروز آسیب های فراوانی شود. یکی از انواع این آسیب ها، تاثیری است که استرس بر شیر مادر می گذارد. برای درک بهتر تاثیر استرس بر شیر مادر و به مراتب بر مادر و نوزاد، مقاله ی زیر را که از سری مقالات سلامت مجله ماه می باشد، مطالعه کنید.
بررسی تاثیر استرس بر شیر مادر
استرس مقوله ای است که ممکن است هر روز اتفاق بیافتد. این پدیده هم قابل پیشگیری است و هم قابل تشدید. استرس، ترس و عصبانیت ممکن است در هر شرایطی و در هر فردی به شکل خاصی بروز پیدا کند. گاهی اوقات، یک رویداد ممکن است در فردی ایجاد استرس کرده ولی بر دیگران تاثیر خاصی نداشته باشد. برای کنترل بهتر استرس، می توانید قبل از به وجود آمدن شرایط استرس زا، به آن فکر کرده و راهکارهای مقابله با آن را در ذهن تجسم کنید. در این حالت و در صورت بروز چنین شرایطی، با آمادگی کامل به استقبال آن می روید و بهتر می توانید آن را مدیریت کنید.
تاثیر استرس بر شیر مادر در کوتاه مدت خود را نشان می دهد. بالا بودن سطح فشار عصبی و استرس در مادران شیرده موجب می شود تا رفته رفته میزان شیر کمتر شده و هر چه میزان این فشار بیشتر باشد، شیر مادر را زودتر خشک می کند و مادر مجبور است از منابع دیگری برای تغذیه نوزاد استفاده کند. از طرفی شیردهی موجب کاهش سطح استرس در مادر می شود. از آن جایی که هر زمان با شیردهی، مقداری هورمون از بدن فرد خارج می شود، خروج این هورمون ها به مادر کمک می کند تا آرامش بیشتری داشته باشد. بنابراین تکرار دفعات شیردهی، خود راهی برای کاهش فشار عصبی است.
دلایل بروز استرس در مادران شیرده
اگر پیش از بارداری با عوامل استرس زا آشنایی کامل داشته باشید، مطمئناٌ در آینده بهتر می توانید این حالت را کنترل کنید. از جمله عواملی که می تواند، موجب بروز تاثیر استرس بر شیر مادر شود عبارتند از:
- درد: مطمئناٌ درد پس از زایمان تا مدت ها بعد از تولد نوزاد، ادامه خواهد داشت. از طرفی شروع فرآیند شیردهی، خود در ابتدا با دردهایی در ناحیه ی سینه همراه است. همانطور که میدانید، درد، خود یک عامل استرس زاست. برای از بین بردن این حالت و رسیدن به آرامش، بهتر است داروهایی را که پزشک تجویز کرده مصرف و حتماٌ به توصیه های ارائه شده عمل کنید تا با کاهش و تسکین درد، استرس نیز در شما کمتر شود.
- تجربه یک بارداری سخت: اگر بارداری سختی را پشت سر گذاشته باشید، مطمئناٌ در هنگام زایمان و حتی پس از آن نیز، استرس ناشی از این دشواری ها با شما همراه خواهد بود.
- نداشتن اعتماد به نفس برای شیردهی: اگر شما دائماٌ به دلیل وضعیت جسمانی، فیزیک بدنی، وضعیت شغلی و رژیم غذایی خود، نگران شرایط شیردهی باشید، بی شک استرس ناشی از این موارد، هرلحظه با شماست. برای رفع این نگرانی ها بهتر است تا با پزشک خود مشورت کرده و یا از مادرانی که تجربه ی شیردهی موفق را داشته اند، کمک بگیرید تا اعتماد به نفس خود را بازیافته و احساس آرامش داشته باشید.
- احساس خستگی: مسئولیت نگهداری از نوزاد در کنار انجام وظایف دیگر منزل می تواند مادر را بسیار خسته کرده و موجب بروز احساس نا آرامی در وی شود. برای کاهش این فشار کاری، کافی است کمی بیشتر استراحت کرده و از همسر خود یا خانواده ی خود درخواست کمک کنید.
عوامل فیزیکی استرس زا در شیردهی مادر
مسائل مالی همیشه در همه ی افراد، یک بحران بزرگ است که می تواند سرچشمه استرس باشد. تولد یک نوزاد، اضافه شدن یک فرد به اعضای خانواده و هزینه های مربوط به آن از جمله مسائلی است که می تواند موجب نگرانی خانواده ها در مورد تامین نیازهای مالی باشد. بهتر است برای فرار از تاثیر استرس بر شیر مادر و رشد نوزاد ، پیش از تصمیم برای بچه دار شدن در مورد آن فکر کرده و منبعی برای هزینه های جاری در نظر بگیرید.
چه در دوران بارداری و چه پس از آن و در دوران شیردهی، به دلیل تغییرات هورمونی، بدن مادر دچار دگرگونی های متعددی می شود. تغییر در وزن، تغییر شکل سینه ها، تغییر در پوست از جمله این دگرگونی هاست که هر کدام از این ها می تواند خود، موجب نگرانی مادر شود. بهتر است در این موارد با پزشک خود از پیش مشورت کرده و بدانید که این تغییرات طبیعی است و پس از گذشت مدتی از بین خواهد رفت.
از بحث و جدال با مادران شیرده خودداری کنید !
مسائل خانوادگی، هرگونه تغییر در حالت و ظاهر کودک، مسائل اجتماعی، مشکلات مربوط به شیردهی، عدم حمایت از طرف خانواده ها از دیگر عواملی است که همگی موجب بروز استرس و نگرانی در مادر می شود و به مراتب تاثیر استرس بر شیر مادر را بروز می دهد. برای هرکدام از این موارد راه حل مناسبی از سوی پزشکان ارائه می شود که بهتر است با توجه به آن ها از بروز نگرانی درد دوران شیردهی جلوگیری کرد.
روند تاثیر استرس بر رشد نوزاد
استرس اثرات منفی متعددی بر بدن انسان دارد. در کنار تمامی اثرات بر بدن، می تواند تاثیر بسزایی بر شیر در مادران شیرده داشته باشد. آنچه اهمیت دارد این است که استرس و فشار های روانی به طور مستقیم بر شیر مادر تاثیر گذار نیست، بلکه شرایطی را فراهم می آورد که موجب ایجاد تغییراتی در روند شیردهی و سپس رشد نوزاد می شود.
تاثیر استرس بر شیر مادر می تواند موجب کاهش میزان آن شود، به این دلیل که هورمون های ناشی از این حالت، بر هورمون های مربوط به شیردهی تاثیر گذاشته و مانع از فعالیت آن ها می شوند. علاوه بر این، بررسی های مجله اینترنتی ماه نشان داده مادرانی که بیشتر دچار استرس هستند، معمولاٌ زودتر نوزاد خود را از شیر خود جدا کرده و تغذیه با غذاهای دیگر را آغاز می کنند. از این رو نبود شیر کافی باعث می شود تا نوزاد به قدر کافی تغذیه نشود و مشکلات عدیده ای برای او ایجاد می شود. به همین دلیل به ناچار بایستی تغذیه نوزاد از راه های دیگر پیگیری شود.