هپاتیت A
کبد یکی از اندام های داخلی است که با عنوان پالایشگاه بدن شناخته می شود. بسیاری از هورمون ها از کبد ترشح شده و سموم و مواد اضافی از طریق این عضو دفع می شوند. در کنار وظایف متعددی که کبد دارد، بیماری های متعددی نیز می تواند فعالیت آن را مختل کند. در بسیاری از موارد، بیماری های کبد در مراحل پیشرفته قابل شناسایی خواهند بود، زیرا کبد عضوی است که حتی اگر بخش کوچکی از آن از حمله عامل بیماری زا در امان باشد، با همان قسمت کوچک قادر به انجام تمامی فعالیت های خود می باشد. از عوامل اساسی که باعث بروز بیماری در کبد می شود، عفونت است و انواع هپاتیت ها نیز در اثر بروز همین عفونت در کبد، رشد می کنند. برای شناخت بیشتر هپاتیت A ، علائم، علل بروز و روش های درمان هپاتیت آ مقاله امروز وب سایت مجله سلامت ماه را مطالعه نمایید.
آنچه درباره هپاتیت A باید بدانید
هپاتیت A همان طور که اشاره شد، در اثر وجود عفونت در کبد ایجاد می شود. اگر چه هپاتیت یک بیماری تقریبا آزاردهنده است، اما همه افراد مبتلا به نوع آ هپاتیت، در صورتی که تحت درمان قرار گیرند توانایی مبارزه با این بیماری را خواهند داشت و پس از مدتی به طور کامل بهبود می یابند. تنها در صورتی هپاتیت فرد را در خطر مرگ قرار می دهد که دیر تشخیص داده شده و در اثر فعالیت عفونت در کبد، عضو از کار بیفتد و یا فرد دچار نارسایی کبد شود. معمولا علائم هپاتیت A چهار هفته پس از ایجاد عفونت در کبد خود را نشان می دهد. البته در همه موارد نیز عفونت عامل اصلی ابتلا به این بیماری نیست.
علائم هپاتیت A
علائم اولیه این نوع هپاتیت عبارتند از:
- احساس خستگی یا نارضایتی
- درد مفاصل و عضلات
- تب خفیف که معمولا بیشتر از 39 درجه نیست.
- از دست دادن یا کاهش اشتها
- احساس بیماری و ناخوشی
- درد در ناحیه بالای پهلو، سمت راست
- سردرد ، سرفه و گلو درد
- داشتن اسهال یا ترشحات سوزناک
این علائم از چند روز تا چند ماه پس از بروز عفونت قابل رویت است. معمولا پس از شدت گرفتن بیماری، علائم دیگری نیز بروز خواهند کرد. این علائم عبارتند از:
- زردی پوست و چشم
- ادرار تیره و رنگ پریدگی
- خارش پوست
حتی اگر پس از تقریبا 6 ماه، این علائم به صورت رفت و برگشتی مشاهده شود، فرد در اغلب موارد از این بیماری بهبود می یابد. اما در مواردی نیز، بیماری حالتی حاد پیدا کرده و شدت می یابد. در این وضعیت که نادر است و کمتر مواردی این چنینی مشاهده شده، فرد مبتلا به هپاتیت A دچار آسیب در عملکرد کلیه یا از کار افتادن آن می شود. در این صورت ممکن است تهوع و استفراغ ناگهانی ، خونریزی های عجیب و ساده مثل خونریزی از لثه هنگام مسواک زدن ، بی قراری و اختلال در حافظه و یا گیجی و سردرگمی در فرد ایجاد شود.
علت بروز هپاتیت آ
هپاتیت A از رشد ویروس HAV به وجود می آید. این ویروس از طریق غذا یا نوشیدنی حاوی آن، وارد سیستم گوارش و سپس وارد کبد شده و موجب ایجاد عفونت در آن خواهد شد. رشد عفونت در کبد نیز که از علل اصلی ابتلا به هپاتیت است. علاوه بر غذا و نوشیدنی، ویروس HAV از طریق روابط نزدیک نیز قابل انتقال است.
در واقع زندگی کردن با فرد مبتلا به هپاتیت آ می تواند خطر انتقال را در دیگران افزایش دهد. اشتراک در ظرف غذا، تهیه غذا توسط فرد مبتلا در صورتی که نکات بهداشتی را رعایت نکند، عدم استفاده از کاندوم در رابطه جنسی با فرد مبتلا از مواردی است که می تواند موجب انتقال ویروس HAV شود. در صورتی که هر کدام از این موارد اتفاق افتاد، باید سریعا به پزشک مراجعه و راه کارهای پیشنهادی را به کار ببندید، زیرا تا پیش از مشاهده علائم، امکان پیشگیری از آن وجود دارد.
عواملی که خطر ابتلا به هپاتیت A را افزایش می دهد
گفتیم که هپاتیت A قابل انتقال از فردی به فرد دیگر است، اما وجود یک سری فاکتورها خطر ابتلا در را افزایش می دهد. عواملی مانند:
- زندگی کردن در مکان های که هپاتیت نوع آ در آن شایع است، مثل مناطقی که از نظر بهداشتی و تامین آب سالم، وضعیت مناسبی ندارند.
- تزریق غیر بهداشتی و استفاده از داروهای غیر مجاز
- زندگی کردن با فردی که مبتلا به این بیماری است
- داشتن ارتباط جنسی محافظت نشده با فرد مبتلا
- ابتلا به نوع مثبت HIV یا ویروس نقص ایمنی انسان
بر اساس آمار سازمان جهانی سلامت، 90 درصد کودکانی که در مناطق آلوده زندگی می کنند قبل از سن 10 سالگی به هپاتیت نوع A مبتلا خواهند شد.
آیا هپاتیت نوع A قابل درمان است
روش تشخیص این بیماری چندان پیچیده نیست، با یک آزمایش خون ساده می توان وجود ویروس HAV یا همان عامل بیماری هپاتیت A را شناسایی کرد. هپاتیت A راه درمان کاملا مشخصی ندارد، زیرا بدن طی مدت تقریبا 6 ماه پس از بروز عفونت، خود به خود این ویروس را از بین می برد، بدون اینکه عوارض جانبی خطرناکی در پی داشته باشد. روش های درمانی ارائه شده توسط پزشکان، معمولا به منظور کاهش درد ناشی از علائم است. در این حالت لازم است تا این راه کارها را در پیش گرفت:
- کاهش درد ناشی از هپاتیت آ با استراحت: معمولا وجود عفونت در بدن، فرد را بی حال و خسته کرده و موجب کاهش انرژی در وی می شود، پس لازم است تا بیمار استراحت کافی داشته باشد.
- مدیریت تهوع: تهوع ناشی از وجود عفونت، مانع از تغذیه درست و کامل در فرد می شود. بنابراین بهتر است به جای وعده های غذایی اصلی، چند بار در روز از میان وعده های مقوی استفاده کنید. برای مثال به جای آب، از شیر یا آب پرتقال مصرف کنید. نوشیدن مایعات به اندازه کافی، حالت تهوع را برطرف کرده و موجب دفع بهتر عفونت می شود.
عدم مصرف نوشیدنی های الکلی برای درمان هپاتیت A
کبد برخی داروها و حتی الکل را به سختی تجزیه می کند. به دلیل وجود آسیبی که کبد با آن درگیر است، بهتر است در صورت ابتلا به هپاتیت A از نوشیدن آن پرهیز کنید. در مورد مصرف داروها نیز باید با پزشک مشورت کرده و حتی داروهای مربوط به بیماری های دیگر را نیز باید طبق دستور پزشک استفاده کنید، زیرا ممکن است به دلیل وجود شرایط خاص، کبد قادر به استفاده از آنها نباشد.
خوشبختانه بیماری هپاتیت A دارای واکسن پیشگیری است که در دو نوبت 6 تا 12 ماهه تزریق می شود. در واقع از اصلی ترین راه های پیشگیری از این بیماری، واکسیناسیون است. کارشناسان مجله اینترنتی ماه توصیه می کنند اگر قصد سفر به کشور یا منطقه ای دارید که هپاتیت آ در آن شیوع دارد، بهتر است دست کم 2 هفته قبل از سفر، واکسن هپاتیت را تزریق کنید. به جز واکسن، باید در برخورد با این بیماران نکات بهداشتی را رعایت نمود تا از انتقال ویروس جلوگیری شود. عدم اشتراک غذا یا ظرف غذا، عدم ارتباط کاملا نزدیک، نداشتن رابطه جنسی و مواردی از این دست، می تواند شما را از بروز و ابتلا به این ویروس، در امان نگه دارد. در ادامه می توانید مقاله هپاتیت چیست را مطالعه نمایید.