تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن

همه ما در پی یافتن راهی هستیم تا در حد ممکن از بروز بیماری در خود جلوگیری کنیم. اما باید گفت که در اغلب موارد، این کار امکان پذیر نیست. زیرا همیشه عامل بیماری زا از خارج، وارد بدن نمی شود، بلکه خود سیستم ایمنی بدن نیز گاهی موجب بروز برخی بیماری ها می شود. اما شاید تنها کاری که می توان کرد، این باشد که با تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن ، تا حدودی در برابر عوامل خارجی که باعث بروز بیماری در فرد می شود، جلوگیری کرد. در مقاله ای که در ادامه از بخش سلامت مجله ماه مطالعه خواهید کرد، علاوه بر توضیح مختصری در مورد عملکرد سیستم ایمنی، در مورد راه های بهبود عملکرد و تقویت آن، بحث خواهیم کرد.

راه های تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن

سیستم ایمن بدن انسان، وظیفه دارد تا میکروب ها، ویروس ها و باکتری های ناشناخته در بدن را شناسایی و راه مبارزه با آنها را بیابد. در واقع سیستم ایمنی، چنان که از نامش مشخص است، وظیفه محافظت از بدن شما را دارد. برای مثال، اگر ویروس سرماخوردگی وارد بدن شما شود، سیستم ایمنی بدن سریعا آن را تشخیص داده و تمامی امکانات مربوط را به کار گرفته تا آن را از بین ببرد. هر چند که ممکن است شما نیز به مصرف دارو و استراحت نیاز داشته باشید، اما به هر حال ویروس از بین رفته است.

تحقیقات نشان می دهد زمانی که شما در آرامش باشید و تنش عصبی نداشته باشید، سیستم ایمنی بدن بهتر می تواند وظیفه خود را انجام دهد. به همین دلیل است که پزشکان به افراد توصیه می کنند که اگر خواهان داشتن تنی سالم هستند و تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن برایشان از درجه بالایی برخوردار است، تا حد امکان استرس را از خود دور کنند. سیستم ایمنی نیز همانند سیستم عصبی، نظام پیچیده ای در بدن دارد. سیستم ایمنی از انواع سلول ها، اندام ها و ارگان هایی مثل:

• لوزه
• سیستم گوارش
• مغز استخوان
• پوست
• غدد لنفاوی
• طحال
• غضروف نواحی گوشی و بینی

تشکیل شده است. تمامی این اعضا در فعالیت هستند تا به محض شناسایی یک عامل بیماری زا، آن را از بین برده و بدن شما را در سلامت کامل نگه دارند.

روند تکامل سیستم ایمنی بدن در سنین مختلف

همه نوزادان با کارکرد مختصری از عملکرد سیستم ایمنی بدن در دوران جنینی ، به دنیا می آیند. اما با رشد فرد، این سیستم پیشرفته تر می شود. در طی مراحل زندگی، با هر بار ابتلا به یک بیماری، سیستم ایمنی پاد زهر مربوط به آن را در بدن ذخیره می کند تا در صورت بروز مجدد آن، بتواند با ویروس یا عامل بیماری زا مبارزه کند. واکسن ها نیز در تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن نقش خوبی را ایفا می کنند. واکسیناسیونی که در دوران کودکی و نوزادی انجام می شود  از همین دسته اند. بر اساس نحوه عملکرد واکسن در سیستم ایمنی بدن ؛ در واقع تعداد کمی ویروس یا باکتری وارد بدن می شود تا سیستم ایمنی بتواند پادتن مربوط به آن را بسازد. در این صورت، به محض مشاهده این ویروس ها در بدن، سیستم ایمنی از پادتن موجود استفاده کرده و آن را از بین می برد.

با افزایش سن، عملکرد سیستم ایمنی نیز ضعیف می شود. به همین دلیل است که افراد مسن، سریع تر مریض می شوند. علاوه بر این، افزایش سن باعث می شود تا امکان ابتلا به بیماری هایی که در اثر خود ایمنی به وجود می آید، بیشتر شود. خود ایمنی بدین معناست که سیستم ایمنی بدن ، بخش هایی از خود بدن را به عنوان عاملی ناشناخته شناسایی کرده و به آن حمله می کند؛ هنوز دلیل بروز چنین حالتی دقیق مشخص نیست اما برخی از انواع سرطان ها و آرتروز از جمله بیماری های خود ایمنی است. با داشتن فعالیت بدنی منظم، تغذیه مناسب، تنظیم وزن، ترک سیگار و کاهش مصرف الکل، می توان به تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن کمک کرد.

بخش های مختلف سیستم ایمنی در بدن انسان

هر قسمت از سیستم ایمنی بدن، عملکرد خاصی را بر عهده دارد. سیستم ایمنی بدن همانند یک ارتش است که هر بخش آن، محافظ قسمتی از بدن را انجام می دهد. اولین بخش، گلبول های سفید خون هستند که کار تشخیص عوامل بیماری زا را برعهده دارند. لنفوسیت ها، نوعی از گلبول های سفید هستند که تشخیص می دهند آیا چنین عامل بیماری زایی، قبلا وارد بدن شده و آیا پادتن مربوط به آن موجود است یا خیر.

از دیگر بخش ها که در مبحث تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن در نظر گرفته می شود، مغز استخوان است که محل تشکیل گلبول های قرمز می باشد. غدد لنفاوی که عوامل از بین برنده ویروس ها را تولید و نگهداری می کنند و طحال که میزان سلامت خون و و جداسازی آنها از نمونه های آلوده را کنترل می کند نیز بخش های حیاتی این ارگان از بدن می باشد.

واکسیناسیون نقش به سزایی در تقویت عملکرد سیستم ایمنی دارد

ما هر روزه با میلیون ها میکروب سروکار داریم، اما همه آنها خطرناک نیستند. شاید جالب است بدانید که، هزاران میکروب در داخل و بیرون از بدن ما زندگی می کنند که وجود برخی از آنها برای حفظ سلامت بدن، ضروری است. این میکروب ها اغلب با غذا وارد بدن شده و در مبارزه علیه بیماری ها به سیستم ایمنی کمک می کند. تعادل در مورد وجود باکتری در بدن باید رعایت شود. هر چه میزان باکتری های مفید کمتر شود، زمینه برای رشد باکتری های مضر فراهم می شود.

استرس و تنش عصبی می تواند بر عدم تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن و سیستم عصبی تاثیر گذار باشد. این تاثیرگذاری همانند واکنشی است که در نتیجه عملکرد سیستم عصبی در تشخیص درد بوجود می آید.  هورمون کورتیزول، هورمونی است که به عملکرد عمومی بدن کمک می کند اما با افزایش استرس و فشار روحی، میزان تولید این هورمون افزایش یافته و عملکرد سیستم ایمنی بدن را مختل می کند. داشتن احساس خوب و یک روش زندگی مناسب، سیستم ایمنی را تقویت می کند. بر اساس تحقیقات، داشتن انگیزه و مثبت اندیشی، سلامت عمومی بدن را بالا می برد. زیرا با داشتن بدنی سالم، غذای بهتری مصرف می کنید و در نتیجه همه مواد لازم برای عملکرد بهتر سیستم ایمنی ، فراهم می شود.

خواب ناکافی، عملکرد مثبت سیستم ایمنی را مختل می کند

از آنجایی که خواب کافی بر تمامی قسمت های بدن و عملکرد آنها تاثیر گذار است، پس قاعدتا سیستم ایمنی نیز مستثنی نیست و ممکن است تحت تاثیر قرار گیرد. زمانی که محیط زندگی خود را در نهایت پاکیزگی قرارمی دهید، در واقع سیستم ایمنی بدن با عامل بیماری زا، زیاد آشنایی ندارد، پس فرایند تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن در این زمینه کم می شود. اگرچه رعایت بهداشت در همه زمینه ها توصیه شده است، اما در مواردی خاص و در مورد برخی باکتری های کم خطر، وجود آنها باعث شده تا سیستم ایمنی با ساختار این موجودات ریز بهتر آشنا شده و بتواند بر علیه آنها به تولید پادتن بپردازد.

البته نمی توان به صورت قطع به یقین گفت چه کارهایی می تواند تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن را رقم بزند. اما برای مثال، مصرف برخی غذاها می تواند کمک کننده باشد. غذاهایی مثل بادام، ماهی های چرب، انواع توت ها، بلوبری، سبزیجات با برگ سبز و غیره، از این دسته محسوب می شوند. مطالبی که در این مقاله خواندید حاصل تلاش کارشناس مجله سلامت ماه بود که امیدواریم پاسخگوی نیاز شما بوده باشد. در صورت نیاز به اطلاعات بیشتر با ما در ارتباط باشید و از نظرات خود ما را بی دریغ نگذارید.

مقالات مرتبط :

نقش انسولین در سیستم ایمنی بدن