هپاتیت نوع C

بیماری هپاتیت نوع C ، نوعی عفونت ویروسی است که سبب التهاب کبد شده و گاه به این عضو آسیب جدی می زند. ویروس این بیماری از طریق خون آلوده منتقل می شود. هپاتیت سی می تواند از یک بیماری عادی در عرض چند هفته به یک بیماری جدی تبدیل شده و تمام طول عمر یک فرد را تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری معمولا دو دوره دارد: حاد و مزمن. بر اساس مطالعات مجله سلامت ماه دوران حاد به مدت شش ماه از تاریخ آلوده شدن به ویروس طول می کشد و ممکن است طی مدت کوتاهی بهبود یابد. ولی اغلب، این بیماری پس از مدتی مزمن می شود. اگر هپاتیت نوع C درمان نشود به حالت مزمن تبدیل شده که می تواند به کبد فرد آسیب جدی وارد کند و مشکلاتی مانند بیماری سیروز کبدی ( زخم کبد ) و سرطان کبد ایجاد کرده و منجر به مرگ شود.

راه های انتقال هپاتیت نوع C

همان گونه که اشاره شد، علت اصلی انتقال هپاتیت نوع C خون آلوده می باشد که اغلب شامل این موارد هستند:

• تزریق از طریق سرنگ آلوده به ویروس
• استفاده از تجهیزات پزشکی مثل سوزن یا سرنگی که به خوبی استریلیزه نشده اند.
• تزریق خون یا فرآورده های خونی که به خوبی غربالگری نشده اند.

با توجه به موارد گفته شده، افرادی که به تزریق خون احتیاج دارند، یا ناچار به پیوند اعضا می شوند، بیش از سایرین در معرض خطر ابتلا به هپاتیت سی قرار دارند. برخی از دلایل ابتلا به این بیماری که کمتر مرسوم اند نیز از این قرارند:

• رابطه جنسی با فردی که به این ویروس آلوده است.
• انتقال ویروس از مادر به فرزند.
• استفاده از برخی وسایل شخصی مثل مسواک یا تیغی که به خون فرد مبتلا آلوده است.

هپاتیت سی از این راه ها منتقل نمی شود

این بیماری از راه هایی مثل خوردن غذا، آب یا شیر، بغل کردن و بوسیدن، سهیم شدن در غذا یا نوشیدنی فرد آلوده و گزیده شدن به وسیله یک حشره آلوده منتقل نمی شود.

علائم و نشانه های هپاتیت سی

علائم این بیماری تا سالها خود را نشان نمی دهند. از این رو به نوعی عفونت خاموش معروف است. زمانی که ویروس هپاتیت نوع C به میزان زیادی به کبد آسیب رساند، آنگاه علائم شروع به آشکار شدن خواهند کرد. این علائم عبارتند از:

• خونریزی سریع بدن
• کبود شدن
• خستگی
• کاهش اشتها
• زردی پوست و چشم ها
• آب آوردن شکم
• ورم پا
• ادرار تیره رنگ
• خارش پوست بدن
• گیجی، خواب آلودگی و لکنت زبان
• رگ های خونی عنکبوتی شکل روی پوست ( آنژیوم عنکبوتی )

نوع مزمن هپاتیت نوع C با ابتلا به نوع حاد آن آغاز می شود. دوره حاد این بیماری به خاطر نداشتن علائم آنچنانی به ندرت تشخیص داده می شود. اما در صورت تشخیص، دارای علائمی چون خستگی، حالت تهوع، تب و درد عضلات است. این علائم یک تا سه ماه بعد از ورود ویروس به بدن بروز می کنند و بین دو هفته تا سه ماه طول می کشد تا وارد مرحله مزمن شوند. هپاتیت حاد در تمام موارد هم به هپاتیت مزمن تبدیل نمی شود. گاهی بعد از مرحله حاد بدن فرد شروع به خارج کردن ویروس به صورت خودجوش می کند، و گاهی نیز هپاتیت سی به درمان های آنتی ویروسی پاسخ مثبت می دهد.

روش های تشخیص هپاتیت C

سوابق بیماری و معاینه فیزیکی: برای تشخیص، پزشک ابتدا سوابق شما را درباره ابتلا به انواع هپاتیت ها از جمله هپاتیت A ، هپاتیت ب و عفونت های ویروسی و غیر ویروسی بررسی می کند. در مرحله بعد با فشار دادن شکم به آرامی وجود درد یا حساسیت را مشخص کرده و سپس به سراغ تشخیص بزرگ شدن کبد می رود.

انجام آزمایشات مربوط به عملکرد کبد: در این آزمایشات برای تشخیص هپاتیت نوع C با گرفتن نمونه های خون از فرد، عملکرد کبد را بررسی می کنند. نتایج غیر طبیعی این آزمایشات می تواند اولین نشانه های وجود مشکل باشد، به ویژه اگر فرد در مرحله معاینه پزشکی علائمی از وجود مشکل کبدی را نشان نداده باشد. اگر آزمایشات سطح بالایی از آنزیم را در کبد نشان دهند، می توان فهمید که کبد تحت فشار است یا آسیب دیده، یا اینکه به درستی کار نمی کند. اگر آزمایشات کبد وجود مشکلی را نشان دادند، پزشک آزمایشات جدیدی را برای تشخیص اینکه منشا مشکل از کجاست، تجویز خواهد کرد. این آزمایشات به منظور تشخیص علت ابتلا به ویروس هپاتیت سی است. این آزمایشات به منظور چک کردن پادتن هایی است که برای خود ایمنی در برابر انواع هپاتیت ها در بدن وجود دارند.

سونوگرافی : در این مرحله از سونوگرافی برای بررسی وضعیت اعضای درون شکم، استفاده می شود. این روش به پزشک اجازه می دهد که به کبد و ارگان های اطراف آن نزدیک شده و به بررسی آنها بپردازد. طی این مرحله علائمی چون وجود آب اضافی در شکم ( آب آوردن شکم )، بزرگ شدن کبد، تومورهای کبدی و ناهنجاری های کیسه صفرا بررسی می شود. سونوگرافی، روش خوبی برای تشخیص عملکرد کبد به شمار می آید.

نمونه برداری از کبد برای تشخیص هپاتیت نوع C

در نمونه برداری بخش کوچکی از کبد جهت بررسی جدا می شود. این کار ممکن است با سوزن از طریق پوست صورت گیرد و نیازی به عمل جراحی نداشته باشد. در واقع، سونوگرافی که قبلا انجام شده به پزشک در انجام نمونه برداری کمک خواهد کرد. نمونه برداری به پزشک در تشخیص اینکه چگونه عفونت یا التهاب به کبد آسیب زده است، یاری می رساند.

پیشگیری و درمان بیماری هپاتیت نوع C

هپاتیت نوع C واکسن ندارد، اما برخی راه های پیشگیری و درمان بیماری هپاتیت از نوع سی در ادامه توضیح داده شده است.

• رعایت احتیاط در زمان سوراخ کردن یا تتو کردن بدن: در زمان انجام این کارها از بهداشتی بودن مکان انتخابی و حرفه ای بودن افراد، مطمئن شوید. در غیر این صورت از انجام آن منصرف شده و مکان دیگری را انتخاب کنید.
• رژیم غذایی: داشتن یک رژیم غذایی مناسب می تواند در بهبود عملکرد کبد، جلوگیری از ابتلا به سیروز ( زخم کبد ) و در نتیجه ناتوانی کبد موثر باشد. این مسئله همچنین در تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن برای مقابله با عفونت ها موثر است. غلات، میوه، سبزیجات و پروتئین هایی مثل مرغ، تخم مرغ و ماهی را زیاد مصرف کنید. اگر به سیروز مبتلا هستید نمک را از رژیم غذایی تان حذف کنید.
• پرهیز از مصرف الکل: مصرف الکل می تواند روند پیشرفت بیماری های کبد را سریع تر کند. بنابراین، اگر به هپاتیت مبتلا هستید، بهترین راه ترک الکل است.
•   مصرف دارو: امروزه، داروهای هپاتیت نوع C نسبت به گذشته تغییرات فراوانی داشته اند. اگر به این بیماری مبتلا هستید یا در خطر ابتلا به آن قرار دارید، با مراجعه به پزشک از او بخواهید تا داروهای مناسب را برای شما تجویز کند. در صورت همکاری با پزشک، می توانید بیماری خود را تا حد زیادی کنترل یا حتی درمان کنید.

خطر ابتلا به سرطان کبد در افراد مبتلا به هپاتیت نوع C

خطر ابتلا به سرطان کبد در افرادی که هپاتیت هپاتیت نوع C دارند، زیاد است. توصیه مجله اینترنتی ماه این است که برای پیشگیری از بیماری سرطان کبد یا ابتلا به انواع هپاتیت ، سالانه و یا حتی هر شش ماه یک بار از پزشک بخواهید تا برای شما آزمایش سرطان کبد را تجویز کند.