علائم اولیه سکته مغزی

سکته های مغزی  که در مواردی با عنوان حمله مغزی از آنها یاد می شود، معمولا در سنین بالا اتفاق می افتد، اما این بدان معنا نیست که جوانان در معرض خطر ابتلا به آن قرار ندارند. هر عاملی که بتواند مانع عبور خون از عروق شده و مغز را دچار کمبود اکسیژن نماید، می تواند منجر به سکته مغزی شود. از آن جایی که مغز، نقش اساسی در حیات انسان ها دارد، شناخت آسیب ها و امراض مربوط به آن، بسیار مهم و قابل توجه است، زیرا با شناخت کافی، می توان از آن در برابر بیماری های متعدد، حفاظت کرد. اکنون در مقاله ای از مجله سلامت ماه ، قصد داریم تا در مورد سبب و علت های بروز حملات مغزی و علائم اولیه سکته مغزی اندکی صحبت کنیم.

علائم اولیه سکته ایسکمیک مغزی

سکته مغزی زمانی اتفاق می افتد که مسیرها و عروق منتهی به مغز، به هر دلیلی، دچار انسداد شده و خون و اکسیژن تازه به بخش های مختلف مغز نمی رسد. در این حالت، این بخش ها دچار کمبود اکسیژن شده و آسیب های متعددی در آن ایجاد خواهد شد. علائم اولیه سکته مغزی معمولا در 2 نوع دسته بندی می شوند؛ سکته ایسکمیک و یا خونریزی مغزی.

سکته ایسکمیک شبیه به سکته قلبی است، با این تفاوت که در عروق مغزی اتفاق می افتد. در این نوع از سکته، وجود لخته یا پلاک در رگ ها، مسیر خون را مسدود می کند. این لخته خون یا در خود عروق ایجاد شده، یا در مسیر انتقال خون از قلب به مغز و یا اینکه در هر قسمتی از بدن تشکیل شده و به همراه جریان خون به مغز رسیده است. پلاک نیز در اثر تجمع چربی در خون در دیواره رگ ها شکل می گیرد. زمانی که این دو عامل مسیر خون را مسدود کردند، خون رسانی به مغز دچار اختلال می شود. طی بررسی های انجام شده در مورد علائم اولیه سکته مغزی ، 80 درصد از موارد ابتلا به حملات مغزی از نوع سکته ایسکمیک هستند.

سکته مغزی بر اثر خونریزی

مورد دیگر از حملات مغزی، معمولا زمانی روی می دهد که عروق خونی موجود در مغز، دچار آسیب فیزیکی شده باشد و خون جاری شده از آنها، بافت های مختلف مغز را در بر بگیرد. افرادی که دچار فشار خون بالا یا همان بیماری فشار خون هستند، به دلیل فشار زیادی که به دیواره عروق آنها وارد می شود، در معرض خطر پارگی دیواره رگ هستند. برخی افراد نیز به طور مادرزادی یا ژنتیکی و یا به دلیل دخالت یک سری عوامل دیگر، دارای عروق ضعیف و نازکی هستند که به راحتی آسیب دیده و موجب خونریزی در مغز می شود. مهم است بدانید که علائم اولیه سکته مغزی از نوع خونریزی، ممکن است هرگز جبران پذیر نباشند.

علائم اولیه سکته مغزی و پیشگیری از آن

سکته مغزی علی رغم خطرات بسیاری که ممکن است برای فرد داشته باشد، قابل پیشگیری و درمان خواهد بود. اولین قدم برای پیشگیری از این بیماری، شناخت علائم و نشانه های آن است. از جمله مهمترین و مشخص ترین این علائم، می توان اشاره کرد به:

• اختلال در صحبت کردن و فهم مطلب ؛ فرد در این وضعیت، دچار لکنت زبان شده و ممکن است در اثر عدم درک مفاهیم موجود، دچار گیجی و سردرگمی شود.
• رعشه، رخوت و بی حسی اعضای صورت، دست ها و پاها ؛ علائم اولیه سکته مغزی باعث می شود که فرد در اعضای صورت و دست و پا ، دچار بی حسی و سستی ناگهانی شود. این اتفاق معمولا در یک سمت بدن روی می دهد. مثلا اگر دست ها را همزمان به سمت بالا بگیریم، فقط یک دست افتاده و امکان نگه داشتن آن وجود ندارد یا برای مثال، یک طرف لب، هنگام خندیدن دچار افتادگی می شود.
• اختلال در بینایی یک یا هر دو چشم ؛ اگر دچار سکته مغزی شده باشید، معمولا یک چشم یا هر دو، دچار تاری دید یا ابهام در تصاویر می شود.
• اختلال در راه رفتن ؛ فرد مبتلا به سکته مغزی ، توانایی ایجاد هماهنگی میان حرکات پاها و کنترل آنها را ندارد و همانند سابق، استوار و راحت قدم بر نمیدارد.
• در صورت مشاهده هر کدام از این علائم که جزو نشانه های اولیه سکته مغزی هستند، باید سریعا فرد را به مرکز درمانی انتقال داد. در این موارد می توان با مطرح کردن چند پرسش، شک در مورد وجود سکته را برطرف کرد. از فرد بپرسید تا لبخند بزند، دستان او را هم زمان بالا آورده و نگه دارید، با او صحبت کرده تا قدرت تکلم و فهم او را ارزیابی کنید.

عوامل بروز سکته مغزی

یک سری عوامل، خطر ابتلا به سکته های مغزی را در فرد افزایش می دهد و از جمله مهمترین آنها داشتن سبک زندگی غلط و سوابق بیماری است. چاقی و اضافه وزن، نداشتن فعالیت بدنی، مصرف مواد مخدری مثل کوکائین یا آمفتامین و زیاده روی در مصرف الکل. همچنین ابتلا به برخی بیماریها مانند داشتن فشار خون بالا، بیماری دیابت ، کلسترول بالا، آپنه یا قطع تنفس در خواب، بیماری های قلبی یا سابقه خانوادگی ابتلا به سکته های مغزی از علل اصلی بروز این حمله مغزی است.

افراد بالای 55 سال بیش از جوانان در معرض خطر هستند. تحقیقات نشان داده مردان بیش از زنان دچار سکته های مغزی می شوند و البته دانستن اینکه مصرف برخی داروهای هورمونی نیز می تواند این خطر را افزایش دهد، بی تاثیر نیست. داروهایی مثل قرص های ضد بارداری یا داروهای هورمونی برای برطرف کردن مشکلات پوست و مو.

پیشگیری از سکته مغزی

علائم اولیه سکته مغزی معمولا عوارضی را برای فرد به دنبال خواهند داشت که در مواردی ممکن است مشکل ساز باشد، برای مثال اختلال در راه رفتن، صحبت کردن یا بینایی. پس بهتر است قبل از ابتلا به این مشکلات، روش های پیشگیری را مد نظر قرار دهیم.

اولین قدم برای پیشگیری از سکته های مغزی، داشتن یک رژیم غذایی مناسب است. معمولا در اغلب موارد، داشتن فشار خون بالا یا کلسترول بالا، عامل ایجاد پلاک در عروق یا پارگی آنهاست که نهایتا به سکته منتهی می شود. پس ضمن کنترل این بیماری ها، مصرف غذاهای مناسب نیز از بروز سکته مغزی جلوگیری می کند. مصرف انواع گروه های غذایی در قالب بهترین رژیم غذایی برای سلامت بدن مانند چربی های سالم، امگا 3 ، سبزیجات و میوه های تازه، غلات کامل و سبوس دار و منابع آنتی اکسیدان، در این زمینه بسیار موثر است.

در کنار تغذیه، داشتن فعالیت بدنی نیز می تواند به فرد در پیشگیری از سکته های مغزی کمک کند. روزانه 30 دقیقه پیاده روی یا ورزش های سبکی مثل شنا یا دوچرخه سواری، از بسیاری از بیماری ها، پیشگیری می کند.

بهترین راه پیشگیری از بروز سکته

سیگار یا هر گونه دخانیات دیگر، به دلیل تاثیری که در تنگ کردن عروق و افزایش خطر ایجاد لخته در آنها دارد، میتواند منجر به سکته مغزی شود. ترک سیگار یا دخانیات، علاوه حفظ سلامت کلی بدن، به پیشگیری از سکته نیز کمک خواهد کرد. افرادی که بیش از حد مجاز از نوشیدنی های الکلی استفاده می کنند، بیش از دیگران در معرض خطر ابتلا به سکته یا حمله مغزی قرار دارند. به گفته کارشناس سلامت مجله اینترنتی ماه ، الکل به چند دلیل بر سلامت فرد تاثیر گذار است، اول اینکه فشار خون را بالا می برد و دوم اینکه موجب افزایش میزان کلسترول می شود و سوم این افراد معمولا به دلیل کالری زیادی که الکل دارد، دچار اضافه وزن و چاقی هستند که هر کدام از اینها خود به تنهایی عاملی برای ابتلا و بروز علائم اولیه سکته مغزی است.