درمان بیماری کبد چرب

همان طور که که می دانید کبد یکی از بزرگترین اعضای حیاتی بدن است که مسئولیت تصفیه مواد غذایی و تفکیک اجزای آن را بر عهده دارد. در واقع هر غذایی که ما می خوریم یا می نوشیم، در کبد تفکیک شده و اجزای سالم و ناسالم آن از هم جدا می شوند. کبد از جمله اندام هایی است که در صورت آسیب، سریعا خود را بازسازی کرده و می تواند به خوبی از پس اختلالات ایجاد شده در خود، بر آید. اما در مواردی وجود برخی بیماری ها و شرایط ویژه از جمله بیماری کبد چرب ، عملکرد کبد را دچار اختلال کرده و مانع از کارآیی مناسب این عضو حیاتی می شود و باید با استفاده از روش های درمان بیماری کبد چرب این مشکل را برطرف کرد.

البته کبد به طور طبیعی مقداری چربی تولید می کند، اما مصرف بیش از حد چربی و عدم توانایی برای تصفیه آن، موجب بالا رفتن چربی کبد شده و مشکلات متعددی را در پی خواهد داشت کارشناسان مجله سلامت ماه ، ضمن ارائه اطلاعات مختصری در مورد این بیماری به بررسی روش های دارویی برای درمان آن پرداخته اند.

انواع کبد چرب

قبل از پرداختن به روش های درمان بیماری کبد چرب بهتر است با انواع این بیماری خطرناک آشنا شوید. به طور کلی کبد چرب به دو دسته عمده تقسیم می شود، چربی کبد وابسته به الکل و چربی کبد غیر مرتبط با الکل.

چربی کبد غیر مرتبط با الکل که اصطلاحا با عنوان NAFLD شناخته می شود، به شرایطی اطلاق می شود که در آن چربی ایجاد شده در کبد، به دلیل مصرف زیاد چربی در رژیم غذایی بوده است. در واقع این نوع چربی کبد هیچ ارتباطی با مصرف الکل و نوشیدنی های الکلی ندارد. مقدار استاندارد چربی در کبد، 5 درصد است. زمانی که بیش از این ها چربی در کبد وجود داشته باشد، فرد به چربی کبد مبتلا شده و باید تحت مراقبت قرار گیرد.

استاتو هپاتیت یا NASH یکی از زیر مجموعه های کبد چرب غیر الکلی است. هم زمان با انباشته شدن چربی، کبد ممکن است دچار التهاب شده و ورم کند. در این حالت عملکرد کبد دچار اختلال شده و دیگر نمی تواند مانند قبل، کار تصفیه مواد غذایی را به خوبی انجام دهد. از علائم استاتو هپاتیت می توان به کاهش اشتها ، تهوع ، استفراغ ، اسهال ، زردی پوست و دل درد اشاره کرد. اگر استاتو هپاتیت به خوبی درمان نشود، می تواند منجر به بروز سرطان کبد و یا نارسایی در این عضو حیاتی شود.

در مواردی، چربی کبد در اثر مصرف زیاد مشروبات الکلی به وجود می آید که به آن کبد چرب الکلی می گویند. با هر بار مصرف الکل، مقدار چربی ایجاد شده در کبد بیشتر شده و مانع از انجام فعالیت های روزمره این عضو می شود. تاثیر الکل بر عملکرد کبد به حدی است که با قطع مصرف، چربی به کلی از بین رفته و کبد به حالت اولیه باز می گردد. اگر با وجود تشخیص چربی در کبد، فرد مصرف الکل را هم چنان ادامه دهد، عضو دچار التهاب شده و مشکلات عدیده دیگری را نیز در پی خواهد داشت.

ابتلا به کبد چرب در دوران بارداری

زنان باردار نیز در مواردی در این دوران دچار چربی کبد می شوند که این یک وضعیت بحرانی بسیار حساس است. از نشانه های کبد چرب در دوران بارداری ، تهوع و استفراغ غیر عادی، درد در قسمت فوقانی شکم، سردرد ، زردی ، بی قراری، ضعف و کاهش شدید اشتها است. در چنین شرایطی با مشاهده این علائم، باید با پزشک مشورت کرد تا درمان بیماری کبد چرب را صورت اختصاصی آغاز کند. در برخی موارد، چربی کبد در دوران بارداری می تواند چند ماه پس از به دنیا آمدن جنین نیز ادامه داشته باشد.

روش های درمان بیماری کبد چرب

یک کبد سالم، دارای مقادیر چربی بسیار کمی است. در حدی که بتواند با آن عملکرد اصلی خود را به خوبی به انجام رساند. اما متاسفانه در اغلب مناطق جهان، از هر 3 نفر 1 نفر در معرض خطر ابتلا به چربی کبد قرار دارد. کبد چرب علاوه بر مشکلات خاص خود، می تواند زمینه افزایش مقدار کلسترول مورد نیاز بدن ، فشار خون و آسیب های کلیوی باشد. اگر از قبل سابقه افزایش قند خون یا بیماری دیابت داشته باشید، بیش از دیگران در معرض خطر ابتلا به کبد چرب قرار دارید.

درمان کبد چرب غیر الکلی

به طور کلی، چربی کبد غیر الکلی که در اثر مصرف زیاد چربی در رژیم غذایی به وجود می آید، بسیار شایع تر از نمونه های دیگر است. بنابراین تمرکز پزشکان بیشتر در یافتن راه های درمان این نوع آسیب هستند. اگر چه پیشروی بیماری می تواند بسیار خطرناک و تهدید کننده باشد، اما به محض تشخیص، باید اقدامات درمانی را آغاز کرد. البته باید گفت که متاسفانه هنوز هیچ روش درمانی خاصی برای این بیماری کشف نشده است. در واقع محققان هنوز راه درمان ویژه ای که مستقیما بتواند چربی را در کبد کاهش داده یا از بین ببرد، معرفی نکرده اند. تنها داروهایی که پزشکان برای چنین بیمارانی تجویز می کنند، داروهای کنترل کننده چربی خون ، فشار خون و دیابت است.

اگر چه داروی خاصی برای بهبود وضعیت کبد چرب وجود ندارد، اما پزشکان اکیدا توصیه می کنند تا فرد بیمار، کمی سبک زندگی و رژیم غذایی خود را تغییر داده تا تاثیر آن را بر روند رشد بیماری، به خوبی مشاهده نمایند. برای مثال یک کیلوگرم کاهش وزن، تا 10 درصد خطر ابتلا به چربی کبد را کاهش داده و به فرد در بهبود عملکرد کبد کمک می کند. مصرف به اندازه سبزیجات و میوه ها، پروتئین ها و دوری از کربوهیدرات ها و چربی فراوان نیز از نکات تغذیه ای است که مبتلایان به کبد چرب باید مدنظر قرار دهند.

ورزش منظم 30 دقیقه در هر روز، ضامن سلامت کلی بدن است و می تواند در کاهش چربی موجود در کبد ، کمک کننده باشد و قطعا ترک سیگار در این بیماری نیز همانند سایر بیماری ها، موثر خواهد بود. اگر چه چربی کبد غیر الکلی در اثر مصرف چربی زیاد از طریق غذا ایجاد می شود و ربطی به مصرف الکل ندارد اما پزشکان توصیه می کنند که برای افزایش کارایی کبد و بهتر انجام شدن عمل تصفیه در آن، می بایست از مصرف الکل پرهیز نمود.

درمان کبد چرب از طریق پیوند کبد

یکی از روش های درمان بیماری کبد چرب که البته جز آخرین گزینه ها قرار می گیرد، پیوند کبد است. در مواردی که بیماری بسیار پیشرفت کرده و کبد در اثر وجود چربی زیاد نتواند وظایف خود را به درستی انجام دهد، پزشکان پیوند کبد را توصیه می کنند. به طور میانگین برای هر پیوند، فرد باید 135 روز در صف انتظار قرار گیرد. در بسیاری از مورد، برداشتن فقط قسمتی از کبد اهدا کننده نیز کافی است. زیرا همان طور که اشاره کردیم، کبد عضوی است که قابلیت بازسازی کردن خود را دارد. در واقع هم بخش جدا شده از کبد اهدا کننده دوباره ساخته می شود و هم قسمت پیوند زده شده به بیمار، با رشد مجدد تکمیل می گردد.

پیوند کبد ریسک تقریبا بالایی دارد. در گذشته در بسیاری از موارد پیوند پس می خورد، زیرا سیستم ایمنی بدن عضو جدید را ناشناخته و غریبه می انگاشت و به آن حمله می کرد. اما در سال های اخیر، به لطف پیشرفت های علم پزشکی، آزمایشات متعددی قبل از انجام پیوند صورت می گیرد تا مشخص شود آیا پیوند موفقیت آمیز خواهد بود و یا توسط سیستم ایمنی بدن، رد می شود. با توجه به اینکه درمان بیماری کبد چرب هنوز دارویی قطعی ندارد، بهترین راه، پیشگیری از ایجاد چربی در کبد است. با یک تغییر جزئی در رژیم غذایی و و به کارگیری بهترین رژیم غذایی برای درمان کبد چرب و کمی فعالیت بیشتر، می توان از ایجاد چنین وضعیتی جلوگیری نمود. با مجله اینترنتی ماه همراه باشید.