هپاتیت ب ( هپاتیت B )

کبد یکی از اعضای حیاتی بدن است که کار دفع سموم و تجزیه مواد غذایی را بر عهده دارد. در عین حال با توجه به حساسیتی که دارد، امکان بروز عفونت در آن نیز زیاد است. البته کبد به دلیل ساختار تقریبا پیچیده ای که دارد، حتی با بخش کوچکی نیز قادر به انجام وظایف خود است. در واقع اگر اغلب بخش های کبد را عفونت در بر گرفته باشد، با یک بخش کوچک اما سالم نیز می تواند کار اصلی خود در بدن را به انجام رساند. یکی از انواع بیماری های موجود در کبد ، بیماری هپاتیت ب یا هپاتیت B است که در اثر بروز عفونت در کبد به وجود می آید. اگر مایلید تا اطلاعات بیشتری در مورد این بیماری، علائم و روش های درمان آن کسب کنید، در ادامه با مجله سلامت ماه در مقاله مربوط به هپاتیت ب همراه باشید.

انواع هپاتیت B (هپاتیت ب )

هپاتیت نتیجه فعالیت ویروسی به نام HBV است که وارد خون شده و کبد را درگیر می کند. ویروس هپاتیت B که با عنوان ویروس HBV شناخته می شود، یک ویروس عفونی است که معمولا وارد مایعات بدن مثل خون یا منی می شود و می تواند مستقیما کبد را تحت تاثیر قرار دهد. مادران باردار نیز در صورت ابتلا به هپاتیت ب ،  امکان انتقال ویروس از طریق بند ناف به نوزاد را دارند. افرادی که پیش از این دچار هپاتیت نشده باشند، میتوانند از طریق واکسیناسیون در برابر آن محافظت شوند.

هپاتیت B به دو نوع خفیف و مزمن تقسیم می شود. نوع خفیف هپاتیت ب ، با ورود ویروس آغاز شده و نهایتا تا 6 ماه به طول خواهد انجامید. در این مدت، هپاتیت هیچ آسیب جدی به بدن وارد نمی کند و معمولا خود به خود از بین رفته و قسمت های درگیر کبد، از این ویروس پاک خواهند شد. هپاتیت خفیف ، امکان انتقال نیز نخواهد داشت. اما در صورتی که هپاتیت بیش از 6 ماه به طول انجامید و عوارض جانبی نیز از خود نشان داد، با عنوان نمونه مزمن شناخته می شود. در این حالت، بیماری قابل سرایت است و موجب بروز عفونت شدید در کبد، بروز سرطان یا در مواردی، نارسایی کبدی می شود.

هپاتیت خفیف و مزمن

خطر تبدیل هپاتیت خفیف به مزمن ، با توجه به سن و مدت زمان ابتلا به ویروس متفاوت است. در کشوری همانند ایالات متحده، 95 درصد از نوزادان و کودکان زیر 5 سال در صورت ابتلا به هپاتیت مزمن ، با این بیماری برای همیشه زندگی خواهند کرد. اما در بزرگسالان، شایع ترین موارد هپاتیت ، از نوع خفیف بوده و پس از مدتی بهبود می یابد.

به دلیل واکسیناسیون گسترده ای که برای مبارزه با انواع این بیماری مانند هپاتیت A و همین نوع در اغلب کشورها صورت می گیرد، آمار ابتلا به این بیماری خوشبختانه در حال کاهش است. حدودا 2 میلیارد نفر در حال حاضر در کل دنیا، مبتلا به هپاتیت B هستند که از این تعداد، 257 میلیون نفر هپاتیت مزمن دارند.

علائم هپاتیت ب

شدت علائم بیماری هپاتیت ب در افراد با هم متفاوت است. معمولا علائم هپاتیت به طور متوسط از 1 تا 4 ماه پس از ورود ویروس به بدن، خود را نشان می دهد. اما در مواردی نیز ممکن است حتی 2 هفته بعد از عفونت، فرد علائم هپاتیت B را در خود بروز دهد. برخی افراد، خصوصا کودکان ممکن است هرگز علامت یا نشانه ای دال بر این بیماری نداشته باشند. از جمله مهمترین و شایعترین علائم هپاتیت ب ، شامل:

• ادرار تیره رنگ
• دردهای شکمی
• تب
• درد مفاصل و عضلات
• تهوع و استفراغ
• از دست دادن اشتها
• ضعف و خستگی
• زردی پوست به ویژه در ناحیه اطراف چشم و سفیدی آن

در صورتی که این علائم را مشاهده کردید، باید سریعا به پزشک مراجعه کرده و مورد آزمایش قرار بگیرید. زیرا تشخیص سریع تر بیماری هپاتیت موجب درمان بهتر و اثر بخشی بیشتر درمان می شود.

راه های انتقال بیماری هپاتیت ب

همانطور که گفتیم بیماری هپاتیت B در اثر فعالیت ویروس HBV به وجود می آید. این ویروس نیز از طریق خون و دیگر مایعات بدن قابل انتقال است. اگر چه گفته شده بیماری هپاتیت ، یک بیماری مسری است و امکان انتقال آن وجود دارد، اما بدین معنی نیست که با یک سرفه یا عطسه این ویروس پخش شود. از جمله راه های انتقال این ویروس:

1. ارتباطات جنسی ؛ در صورتی که با فرد مبتلا به هپاتیت ب ارتباط جنسی محافظت نشده داشته باشید، امکان انتقال ویروس ، شدید است.
2. استفاده از سرنگ مشترک ؛ در صورتی که از سرنگ آلوده به خون فرد مبتلا به هپاتیت استفاده کنید، احتمال انتقال ویروس بسیار زیاد است.
3. مادر به فرزند ؛ اگر مادر ناقل ویروس  هپاتیت ب یا HBV باشد، امکان انتقال آن به نوزاد بسیار زیاد است. البته به محض تولد، واکسن هپاتیت تزریق می شود اما بهتر است در صورت مشکوک بودن به هپاتیت B پزشک را در جریان گذاشته تا اقدامات لازم جهت عدم انتقال ویروس به نوزاد را انجام دهند.

افرادی که در معرض خطر هپاتیت هستند

همان گونه که اشاره شد، ویروس هپاتیت ب از طریق خون و مایعات بدن به دیگران منتقل می شود. اما در صورتی که یکی از این شرایط را داشته باشید، احتمال ابتلا به هپاتیت در شما زیاد می شود:

عدم رعایت نکات بهداشتی و محافظتی در ارتباط جنسی، اشتراک سرنگ خونی، مردان همجنس باز، زندگی با فردی که مبتلا به هپاتیت است، نوزادان متولد شده از مادران مبتلا به هپاتیت ب ، داشتن شغلی که مرتبط با خون و فرآورده های خونی است و سفر به مناطقی که درصد ابتلا به هپاتیت در آن بالاست، مثل آسیا، آفریقا یا اروپای شرقی.

درمان بیماری هپاتیت ب

در صورتی که نسبت به وجود ویروس هپاتیت ب (هپاتیت B ) مشکوک شدید، سریعا باید به پزشک مراجعه کرده و آزمایشات لازم را برای درمان انجام دهید. در صورت مثبت بودن آزمایشات، واکسن و البته گلوبولین به شما تزریق می شود. گلوبولین نوعی پروتئین است که موجب تقویت سیستم ایمنی بدن شده و کمک می کند تا بهتر با ویروس مبارزه شود. معمولا هپاتیت در صورتی که مزمن نباشد، با کمی استراحت، به تدریج درمان می شود. دقت داشته باشید که با این وجود قبل از مصرف هرگونه داروی شیمیایی، گیاهی یا روش درمان خانگی، با پزشک مشورت کنید. از مصرف الکل و قرص استامینوفن در دوران بیماری هپاتیت پرهیز کنید و تا حد امکان، از رژیم های غذایی سالم استفاده نمایید.

در مواردی ممکن است پزشک تشخیص دهد که شما هپاتیت غیر فعال دارید، به این معنی که ویروس از بین رفته، ولی آثار عفونت هنوز پا برجاست. در صورتی که آثار عفونت پس از از بین رفتن ویروس بعد از 6 ماه نیز ادامه داشت، شما مبتلا به هپاتیت مزمن شده اید. در این حالت، پزشک داروهایی تجویز می کند که ضمن از بین بردن عفونت، سیستم ایمنی بدن را نیز در برابر هپاتیت مزمن، مقاوم می کند.

هپاتیت ب مزمن

هپاتیت B مزمن در صورتی که تحت مراقبت قرار نگیرد، منجر به بروز اسهال شدید، سرطان کبد، نارسایی کبد، آسیب های کلیوی و آسیب به عروق خونی می شود. از آنجایی که این بیماری واکسن پیشگیری دارد، بهترین و موثرترین راه برای در امان ماندن از آن، تزریق واکسن هپاتیت است. البته رعایت یکسری نکات بهداشتی هنگام داشتن رابطه جنسی با فرد مبتلا و حتی زندگی کردن با او نیز می تواند در پیشگیری از انتقال ویروس کمک کننده باشد. از نظر کارشناس مجله اینترنتی ماه ، مسئله مهم در برخورد با افراد مبتلا به هپاتیت ب یا هپاتیت B این است که این بیماری از طریق تماس دست و صورت قابل انتقال نیست، پس قطع رابطه با این بیماران، چندان کار شایسته ای نیست. فقط کافی است یک سری نکات بهداشتی را رعایت نمود.