آسیب هایی که الکل به کبد می زند
کبد، اگرچه جزو اجزایی است که توانایی بازسازی خود را دارد، اما در صورت بروز آسیب های جدی، امکان ترمیم جراحات وارده، کمی مشکل شده و حتی در موارد غیر ممکن می شود. الکل از جمله موادی است که مستقیما بر عملکرد کبد تاثیرات منفی میگذارد. الکل در کبد به اجزای مختلفی تقسیم شده و بسیاری از آنها از بدن دفع میشوند اما همین شکستن ساختار الکل، موجب تولید ماده ای خطرناک در کبد میشود که چندین برابر بیش از خود الکل، خطرناک است. آسیب هایی که الکل به کبد می زند باعث تخریب سلول های سالم کبدی شده و بروز انواع بیماری ها را در این عضو تصفیه کننده، موجب می شود. از هر 5 مرگ ناشی از بیماری های کبدی ، 4 مورد مربوط به مصرف بیش از حد الکل است. در مجله سلامت ماه جزئیات تاثیر منفی الکل بر کبد را با هم مرور می کنیم.
بررسی آسیب هایی که الکل به کبد می زند
بیماری های کبدی مرتبط با مصرف الکل ، شامل بیماری کبد چرب ، عفونت کبدی یا همان هپاتیت ، هپاتیت الکلی حاد ، سیروز کبدی و نارسایی کبد که نهایتا منجر به مرگ فرد می شود. در این حالت ها، به تدریج علائم بیماری کبدی بروز یافته و فرد متوجه ایجاد مشکلی خاص در این قسمت از بدن می شود.
بیماری چربی کبد ، شایع ترین نمونه اختلالات ایجاد شده در کبد در اثر مصرف بیش از حد الکل است. چربی کبد یعنی تجمع چربی در بافت های داخلی آن که مانع عملکرد صحیح و دقیق می شود. چربی کبد در صورتی که تحت کنترل و درمان قرار نگیرد، می تواند منجر به ایجاد عفونت در کبد و ابتلا فرد به هپاتیت الکلی شود و این بیماری از جمله آسیب هایی که الکل به کبد می زند به شمار می آید.
هپاتیت یا عفونت کبدی ؛ حدود یک سوم افراد مبتلا به چربی کبد ، درگیر عفونت کبدی یا هپاتیت مرتبط با الکل می شوند. هپاتیت در ابتدا هیچ گونه علامت مشخصی ندارد، در نتیجه ممکن است فرد مدت ها درگیر این بیماری شده و خود اطلاعی از آن ندارد.
هپاتیت الکلی حاد ، جزو خطرناک ترین نمونه های آسیب های کبدی است که با علائمی مثل کاهش اشتها، زردی رنگ پوست، بی حالی و حس بیماری آغاز شده و نهایتا منجر به نارسایی کبد می شود. از هر 3 نفر مبتلا به هپاتیت الکلی حاد ، 1 نفر از دنیا می رود.
سیروز الکلی کبد
از هر 5 نفر مبتلا به بیماری های کبدی و مصرف کنندگان الکل ، 1 نفر مبتلا به بیماری سیروز کبد است. آسیب هایی که الکل به کبد می زند بدین طریق است که ترکیبات شیمیایی ترشح شده در کبد برای تجزیه مواد را تغییر داده و آثار بازسازی کبد را نیز به صورت جراحت های مشخصی، بر روی هم انباشته می کند. این بخش های بازسازی شده به تدریج جایگزین بافت های اصلی و سالم کبد شده و عملکرد آن را دچار اختلال می کند. سیروز الکلی در ابتدا هیچ علامت مشخصی ندارد، اما بعدها به صورت رنگ پریدگی، کاهش اشتها، تهوع و استفراغ یا ادرار خونی، خود را نشان داده و در مواردی نیز منجر به نارسایی کبد و مرگ خواهد شد.
علائم بیماری سیروز کبدی
به گفته محققان، تاثیر منفی الکل بر کبد در 3 مرحله انجام می گیرد. مرحله اول ایجاد چربی عفونت در کبد ، مرحله دوم عفونت حاد در کبد و مرحله سوم، سیروز کبدی است. در هر مرحله، علاوه بر علائم ذکر شده، ممکن است اندازه کبد افزایش یابد، در ناحیه پهلو سمت راست درد احساس شود، آنزیم های کبدی دچار تغییر شود و یا گردش خون در کبد دچار اختلال شود. اگر چه هر کدام از مراحل خطرات خاص خود را دارند، اما در مرحله اول و دوم، میتوان با کمی تغییر در سبک زندگی و توجه به تغذیه و البته کنار گذاشتن الکل ، کبد را به حالت اولیه و سلامت کامل رساند، به شرطی که الکل به هیچ وجه مصرف نشود.
زیرا در صورت بهبود وضعیت کبد ، اگر حتی برای 1 بار نیز مقداری الکل وارد کبد شود، اختلالات قبلی دوباره شکل خواهد گرفت و آسیب هایی که الکل به کبد می زند تشدید می یابد. پس از اینکه بیماری به مرحله سوم رسید، کنترل کردن و البته درمان آن، بسیار مشکل خواهد بود. زیرا بخش عمده ای از بافت ها از بین رفته و عملکرد کبد دچار مشکل شده است. البته این بدان معنا نیست که سیروز کبدی غیر قابل درمان است. بلکه باید گفت که درمان و امید به درمان، بستگی به میزان آسیب دارد. هر چه آسیب بیشتر باشد، احتمال بهبود آن، ضعیف تر است و فرد باید تلاش بیشتری برای بازگشت حالت اولیه داشته باشد.
مصرف الکل و سوء تغذیه
حتما به این نکته توجه کرده اید که در اغلب روش های درمانی که برای بیماری های کبدی ارائه می شود، به خصوص بیماری های مرتبط با مصرف الکل ، به تغذیه اهمیت فراوانی داده شده است. زیرا ثابت شده که اغلب افرادی که بیش از حد الکل می نوشند، دچار سوء تغذیه هستند. همچنین آسیب هایی که الکل به کبد می زند بیشتر در تغذیه شخص نمود پیدا میکند. در بسیاری از موارد، این گروه حتی اطلاعی از این قضیه نیز ندارند و تنها یک سری مشکلات تغذیه ای باعث می شود تا فرد الکلی، دچار سوء تغذیه شود.
الکل در اغلب موارد، می تواند در بدن جایگزین مواد مغذی شود. در واقع بدن به جای جذب مواد مغذی، الکل را جذب و به مصرف می رساند. همین امر باعث شده تا برخی مصرف کنندگان، دارای اضافه وزن و برخی دیگر، بسیار لاغر باشند. کسانی که به مصرف الکل اعتیاد دارند، به تدریج به دلیل کمبود مواد مغذی، دچار سوء تغذیه می شوند.
مصرف زیاد الکل باعث می شود تا جذب پروتئین در بدن دچار تداخل شود. بنابراین امکان تبدیل آمینو اسید به پروتئین در بدن وجود ندارد و بدن دچار کمبود پروتئین شده و ماهیچه ها و عضلات به تدریج ضعیف می شوند. با مصرف الکل، جذب و دفع چربی در بدن نیز دچار اختلال می شود، در واقع بدن تری گلیسیرید و کلسترول را جذب کرده و چربی های مفید را دفع می کند. به دلیل آسیب هایی که الکل به کبد می زند ، این عضو دچار چربی می شود.
تاثیر الکل بر جذب ویتامین ها در بدن
اغلب افراد الکلی، دچار مقاومت انسولین شده و در جذب و بکارگیری کربوهیدرات ها ، با مشکل روبرو می شوند. یکی از مشکلات جدی که مصرف کنندگان الکل با آن روبرو هستند، کمبود ویتامین ها و مواد معدنی است که عمده ترین آنها، ویتامین آ و تیامین است. کمبود ویتامین آ در این افراد منجر به تاری دید و کاهش قدرت دید در شب می شود. به علاوه فولیک اسید، ویتامین سی و ای نیز در این افراد به خوبی جذب نشده و مشکلات متعددی را به وجود می آورد.
در برخی موارد، مصرف متعادل الکل ، ضرر خاصی برای بدن نخواهد داشت و در مواردی، کمک کننده نیز خواهد بود. اما در مورد آسیب هایی که الکل به کبد می زند باید گفت که حتی مصرف متعادل نیز، باید کنار گذاشته شود. زیرا کبد در برابر این ماده، واکنش های متعددی نشان می دهد و همانطور که مشاهده کردید، می تواند منجر به آسیب های جدی به کبد شود. به گفته کارشناسان مجله اینترنتی ماه با کمک یک رژیم غذایی متناسب و فعالیت ورزشی، به راحتی می توان تاثیر منفی الکل بر کبد را دفع کرد و کبد را به وضعیت اولیه بازگرداند.