با توجه به اهمیت تغذیه در حفظ سلامت کلی بدن به ویژه سلامت قلب و عروق، رژیم های غذایی متعددی طراحی شده که هرکدام از آنها مزایا و معایب خاص خود را دارند. به طور کلی بهترین رژیم غذایی برای سلامت بدن در بردارنده همه گروه های غذایی است که با توجه به نوع نیاز فرد یا نوع بیماری ممکن است مصرف یک سری غذاها کاهش یا افزایش یابد. برای مثال بیماران قلبی معمولا باید در خوردن منابع چربی دقت فراوان داشته و حدالامکان از چربی های طبیعی و سالم استفاده کنند. پس از بررسی های متعدد محققان به این نتیجه رسیده اند که رژیم مدیترانه ای بهترین نوع برنامه غذایی است که می تواند علاوه بر حفظ سلامت عمومی، تمامی نیازهای تغذیه ای را برطرف نماید. در این مقاله از مجله سلامت ماه کاهش خطر سکته قلبی با رژیم مدیترانه ای را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
در کل حذف گروه های غذایی از رژیم به هیچ وجه مورد قبول نیست، زیرا در هر صورت موجب بروز کمبودهایی در بدن می شود. از طرفی رژیم مدیترانه ای بهترین برنامه جهت برای پیشگیری از بیماری های قلبی است که با اصول تغذیه ای و مزیت های این رژیم بیشتر آشنا خواهید شد.
کاهش خطر سکته قلبی با رژیم مدیترانه ای امکان پذیر است؟
بر اساس یافته های محققان کاهش خطر سکته قلبی با رژیم مدیترانه ای امکان پذیر است و پیروی از رژیم غذایی مدیترانه ای می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی ، مثل گرفتگی عروق و یا سکته قلبی را کاهش دهد. داشتن این چنین برنامه غذایی، 6 تا 16 درصد خطر آسیب های قلبی را کاهش داده و نه تنها جهت پیشگیری بلکه به عنوان روش درمانی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. رژیم مدیترانه ای بر پایه مصرف غذاهای سالم، سبزیجات و میوه ها، غلات و حبوبات و کاهش مصرف گوشت قرمز، مرغ، ماهی و منابع چربی بنا نهاده شده است. این رژیم به عنوان یک برنامه غذایی سالم شامل تمامی گروه های غذایی است؛ اما فقط مواردی که ممکن است مصرف زیاد آنها مضر باشد، به حداقل رسیده است.
به گفته محققان، تاثیر مثبت رژیم مدیترانه ای در کشورهای حوزه دریای مدیترانه به صراحت به اثبات رسیده؛ اما در اغلب کشورهای اروپایی کارشناسان به تازگی مشغول بررسی خصوصیات آن شده اند. کشور انگلستان یکی از مناطقی است که شمار مبتلایان به بیماری های قلبی در آن زیاد است. محققان اظهار داشتند که اگر این رژیم غذایی توانست درصد ابتلای مردم این کشور به بیماری های قلبی را کاهش دهد، پس می تواند با اطمینان کامل از مزیت های آن صحبت کرد.
تحقیقات انجام شده درباره کاهش خطر سکته قلبی با رژیم مدیترانه ای
طی یک تحقیق جامع کارشناسان برنامه غذایی حدود 20000 نفر را در طول 12 تا 17 سال مورد بررسی قرار دادند. پس از انجام کارشناسی های متعدد مشخص شد که اگرچه اغلب مردم آشنایی کاملی با رژیم های مدیترانه ای ندارند، اما در افرادی که برنامه غذایی آنها شبیه به این رژیم بوده، درصد ابتلا به بیماری های قلبی عروقی به طور چشمگیری کاهش یافته و معمولا زندگی سالم تری دارند. علاوه بر آسیب های قلبی حتی آمار ابتلا به بیماری فشار خون و چربی خون نیز در این افراد کمتر از دیگران است. بنابراین کاهش خطر سکته قلبی با رژیم مدیترانه ای به اثبات رسیده است.
به گفته دکتر فروهی کارشناس تغذیه دانشگاه آکسفورد لندن، با توجه به افزایش شمار مرگ و میرها در اثر بروز آسیب های قلبی و اثبات کاهش خطر سکته قلبی با رژیم مدیترانه ای و تاثیر مثبت رژیم مدیترانه ای، فعالیت های زیادی جهت معرفی این رژیم غذایی به مردم صورت گرفته تا در کنار کاهش مصرف سیگار و کاهش وزن، بتوان این آمار را کاهش داد. بنابراین پیشگیری از ابتلا به بیماری قلبی با تغییر سبک زندگی امکان پذیر می باشد.
غذاهای اصلی در رژیم مدیترانه ای
- ماهی و غذاهای دریایی: اولین منبع تامین پروتئین در رژیم مدیترانه ای، ماهی و غذاهای دریایی است. البته توصیه شده که فقط هفته ای دو بار ماهی مصرف شود.
- سبزیجات و میوه ها: اساسا یکی از اصول رژیم مدیترانه ای، مصرف سبزیجات و میوه هاست. کلم، کاهو، اسفناج، گوجه فرنگی، پیاز و هویج از سبزیجات مقوی و مغذی و سیب، مرکبات، توت ها، انگور و موز نیز از بهترین میوه ها هستند.
- مغزها و دانه ها: مغزها علاوه بر تامین پروتئین، چربی مورد نیاز را نیز فراهم آورده و معمولا مصرف روغن های تهیه شده از مغزها بیش از دیگر انواع چربی ها توصیه شده است. البته باید مصرف این مواد با دقت کافی همراه باشد، زیرا مغزها دارای مقادیر زیادی کالری نیز هستند.
- حبوبات: عدس، نخود، انواع لوبیا و ماش از بهترین نوع حبوبات است.
- سیب زمینی، نان و غلات با سبوس کامل: این دسته از غذا ها معمولا سرشار از کربوهیدرات فراوان است، پس موجب افزایش قند و اضافه وزن در فرد می شود. اما در هر حال مصرف آنها ضروری است. بهتر است از برنج قهوه ای، نان سبوس دار، سیب زمینی های با نشاسته کم و پاستاهای رژیمی استفاده کرد.
غذاهای مجاز در رژیم مدیترانه ای
- ماکیان: مرغ، اردک، بوقلمون و بلدرچین
- تخم مرغ: تخم مرغ یکی دیگر از منابع تامین پروتئین در رژیم مدیترانه ای است که می تواند با هر روشی تهیه شود.
- لبنیات: شرط لازم برای مصرف لبنیات در این رژیم استفاده از نمونه کم چرب آن است.
- گوشت قرمز: گوشت قرمز از موادی است که به طور کلی در این برنامه غذایی حذف نشده، اما مصرف آن بسیار محدود و کم است.
نوشیدنی های مجاز در رژیم مدیترانه ای
- مصرف متعادل و مجاز نوشیدنی های الکلی در این رژیم بلامانع است. چای، قهوه و کافئین نیز مانعی ندارد. تنها موردی که باید از ان صرف نظر کرد، نوشابه و نوشیدنی های قندی است.
غذاهای ممنوع در رژیم مدیترانه ای
- شکر اضافی: به جز منابع طبیعی قند، استفاده از انواع شکلات های شیرین، آبنبات، بستنی و نوشیدنی های دارای قند ممنوع است.
- غلات فراوری شده: غلات از مواد ضروری در برنامه غذایی است، اما نمونه فراوری شده و بدون سبوس آن در این رژیم هیچ جایگاهی ندارد.
- فست فودها و غذاهای فراوری شده: اگر طرفدار و پیرو این رژیم هستید، نباید هیچ گونه غذاهای بسته بندی شده ای مصرف کنید، حتی نمونه های کم چرب و رژیمی.
- روغن های صنعتی و گوشت های آماده پخت: کره، مارگارین، روغن آفتابگردان، هات داگ، سوسیس، کالباس و همبر از جمله مواردی است که باید در این رژیم حذف شود.
معایب رژیم مدیترانه ای
رژیم مدیترانه ای علی رغم اینکه یکی از بهترین برنامه های غذایی برای تامین نیازهای بدن است، چند نقص کوچک نیز دارد. اولین نقیصه عدم توجه به فعالیت های ورزشی است که در حقیقت بدون در نظر گرفتن آن، رژیم غذایی تاثیر چندان چشمگیری نخواهد داشت. در برنامه های ارائه شده توسط کارشناسان هیچ اشاره ای به فعالیت های ورزشی مرتبط با این رژیم نشده. تنها تمرکز این برنامه بر تغذیه است نه دیگر جنبه های دیگر. از طرفی در دستورالعمل های این رژیم اشاره ای به میزان مصرف نشده. در واقع مقدار مشخص غذاها بیان نشده و کارشناس به ذکر تقریبی مواد بسنده کرده است. در اغلب رژیم های غذایی دیگر میزان کالری مصرفی در یک روز به طور دقیق محاسبه می شود، اما در مورد این برنامه غذایی، همچین امکانی وجود ندارد.
نتیجه گیری مجله سلامت ماه
نکته آخر که بخش سلامت مجله ماه مورد بررسی قرار داده است، اینکه کارشناسان رژیم مدیترانه ای بدون در نظر گرفتن وضعیت هر فرد و نوع بیماری و داروهای مصرفی نوشیدن الکل را بلامانع می دانند. در حالی که باید توجه ویژه به وضعیت جسمانی فرد در این زمینه وجود داشته باشد. این مسئله در مورد میزان مصرف چربی نیز صدق می کند. اگرچه چربی های طبیعی مناسب ترین نوع چربی هستند، اما به هر حال مقدار مصرف مشخصی دارد. در این مقاله از مجله اینترنتی ماه کاهش خطر سکته قلبی با رژیم مدیترانه ای بررسی شد. امید است که با به کارگیری موارد ذکر شده بتوانید الگوی مصرف صحیحی را در جهت سلامتی بدنتان در نظر بگیرید.