برخی از بیماری ها، با عنوان بیماری های کهولت سن شناخته می شوند. در واقع این بیماری ها اغلب در افراد مسن روی می دهد. آلزایمر یکی از این بیماری هاست که معمولا در افراد بالای 70 سال مشاهده شده است. آلزایمر در اثر از بین رفتن سلول های مغزی در فرد ایجاد می شود و علاوه بر فراموشی و اختلال در حافظه ، عوارض دیگری نیز به دنبال خواهد داشت. بر اساس تحقیقات مجله سلامت ماه متاسفانه این اختلال جز مواردی است که هنوز روش درمان خاصی برای آن کشف نشده و هنوز محققان راهی برای درمان قطعی آن پیدا نکرده اند. تنها روش هایی که متخصصان در مورد این بیماری به کار می بندند، به منظور کاهش اثر نشانه های هشدار دهنده آلزایمر است.
علائم و نشانه های هشدار دهنده آلزایمر
آلزایمر یکی از اختلالات عصبی است که معمولا به تدریج صورت گرفته و در اثر آن، سلول های یادگیری مغز از بین رفته و فرد در انجام فعالیت های روزانه و تفکر در مورد مسائل، دچار مشکل خواهد شد. مشخص ترین و شناخته شده ترین نشانه های هشدار دهنده آلزایمر این است که فرد مکالمات یا اتفاقات اخیر را از یاد می برد. با پیشرفت بیماری، دیگر عملکردهای مغزی نیز تحت تاثیر قرار گرفته و فرد حتی انجام تکالیف فردی را نیز به سختی به یاد خواهد آورد. روش های درمانی نیز تنها فرآیند بیماری را کند کرده و کمک می کند تا در مواردی، فرد دست کم فعالیت های شخصی خود را فراموش نکند.
همان گونه که اشاره شد از دست دادن حافظه، اولین و مشخص ترین نشانه بیماری آلزایمر است. در واقع فرد اتفاقاتی که اخیرا روی داده یا مکالماتی که اخیرا با اطرافیان داشته، فراموش می کند. در مراحل بعدی، اگر درمان به طور کامل ادامه پیدا نکند، شرایط وخیم تر خواهد شد و دیگر عملکردهای ذهنی نیز دچار مشکل می شود. به طور کلی نشانه های هشدار دهنده آلزایمر چند بخش را درگیر می کند که در ادامه مورد بررسی قرار گرفته است.
فراموشی اولین نشانه هشدار دهنده آلزایمر
هر شخصی الگوی حافظه خاص خود را دارد و سطح توانایی های هر کس در مبحث حافظه، متفاوت است. اینکه در مواردی جای قرار دادن کلید منزل را فراموش می کنیم یا اسم شخص خاصی را به یاد نمی آوریم، این یک امر طبیعی است. اما در مورد بیماران آلزایمری ، این فراموشی بسیار محسوس است به طوری که حتی تشخیص مکان نیز برای فرد مشکل خواهد بود.
فرد مبتلا به آلزایمر ممکن است سوالات و جملات را چندین بار تکرار کند، قرار ملاقات ها و مکالمات روزانه را فراموش کند، وسایل و اشیا را گم کرده و یا در مکان های غیر متعارف و غیر معمولی بگذارد، نسبت های فامیلی را فراموش کرده و اعضای خانواده را به خوبی نشناسد، نام برخی از اعضای خانواده را فراموش کرده و یا در صحبت کردن، کلمات مناسب را به خاطر نیاورد و جملاتی نامفهوم به زبان آورد. البته فرد مبتلا به آلزایمر در نوشتن، خواندن، نقاشی کردن، موسیقی و رقص مشکل خاصی ندارد، زیرا همه این فعالیت ها مربوط به بخشی از مغز است که دیرتر تحت تاثیر آلزایمر قرار می گیرد.
اختلال در تفکر و محاسبات در اثر آلزایمر
ایجاد مشکل در تفکر و استدلال از نشانه های هشدار دهنده آلزایمر است. برای مثال فرد ترتیب اعداد را به یاد نمی آورد. انجام چند فعالیت به طور همزمان برای این دسته از افراد امکان پذیر نیست. هر گونه محاسبه ای که به نحوی با اعداد در ارتباط باشد را به درستی انجام نخواهد داد. فرد مبتلا به آلزایمر معمولا در تصمیم گیری ها و همچنین قضاوت های روزانه دچار مشکل خواهد شد. برای مثال در انتخاب لباس مناسب یا ارائه واکنش در برابر حادثه ای خاص، درست عمل نمی کند یا مثلا غذا را بر روی گاز قرار داده و دقیقا نمی داند که چه طور باید آن را برداشته یا چه طور از آن استفاده کند.
آلزایمر و بروز مشکل در انجام کارهای روزمره
با گسترش بیماری در فرد، انجام وظایف چند مرحله ای مثل پختن غذا یا یک بازی خاص برای فرد آلزایمری مشکل خواهد بود. حتی در مراحل بسیار پیشرفته، بیمار روش پوشیدن لباس یا شستن دست و صورت را نیز فراموش می کند.
تغییر در شخصیت و رفتار افراد مبتلا به آلزایمر
از بین رفتن سلول های عصبی، علاوه بر آلزایمر می تواند در تغییر شخصیت فرد نیز دخیل باشد. تغییرات رفتاری مثل افسردگی، بی حسی و بی عاطفگی، نداشتن انگیزه در فعالیت های اجتماعی، خشونت و عدم سازش با دیگران، تغییر در عادات خواب، سردرگمی، شک و سوءظن و پرخاشگری از نشانه های هشدار دهنده آلزایمر است.
دلایل ایجاد بیماری آلزایمر
به عقیده بسیاری از محققان، ابتلا به آلزایمر در اثر ترکیب 3 عامل محیطی، ژنتیکی و سبک زندگی به وجود می آید. در کمتر از 1 درصد موارد، آلزایمر در اثر ایجاد برخی اختلالات ژنتیکی در فرد رخ می دهد که البته بسیار نادر است. هنوز به طور دقیق، علت اصلی ابتلا به آلزایمر شناخته نشده، اما محققان معتقدند که کمبود پروتئین در مغز، باعث شده تا سلول ها به درستی جایگزین نشده و سموم زیادی در مغز باقی بمانند. بنابراین عملکرد بخش های مختلف به ویژه حافظه کوتاه مدت و بلند مدت تحت تاثیر قرار می گیرد.
روش های پیشگیری از ابتلا به آلزایمر
- درگیر کردن ذهن و به چالش کشیدن آن: تحصیلات، فراگیری زبان های دیگر، انجام بازی های فکری و یادگیری هنرها و سرگرمی های جدید، ذهن را به چالش کشیده و تولید سلول های جدید را ممکن می سازد، در نتیجه به فرد کمک می کند تا حدودی به مقابله با بیماری بپردازد.
- گذراندن بخشی از وقت خود در اینترنت: به گفته محققان، همان گونه که خواندن کتاب راهی مفید برای درمان آلزایمر است، جست و جو در اینترنت نیز به همان میزان کمک کننده خواهد بود.
- تمرکز و مدیتیشن: بر اساس تحقیقاتی که توسط محققان دانشگاه پنسیلوانیا صورت گرفته، مدیتیشن، 12 دقیقه در هر روز یکی از اساسی ترین راهکارها برای پیشگیری از نشانه های هشدار دهنده آلزایمر و دیگر مشکلات و بیماری های مغزی است. اگر تا کنون به این فعالیت مفید توجه نداشته اید، پس حتما آن را یاد گرفته و از فواید آن بهره مند شوید.
- تاثیر قهوه بر پیشگیری از آلزایمر: نوشیدن 3 تا 4 فنجان قهوه در میانسالی، تا 65 درصد خطر ابتلا به آلزایمر در سنین بالا را کاهش می دهد. کافئین به دلیل داشتن آنتی اکسیدان بالا، از سلول های مغزی محافظت کرده و آنها را در برابر آسیب ها مصون می دارد.
- نوشیدن آب سیب: اگر شما جز طرفدارن قهوه نیستید، می توانید به جای آن نوشیدن آب سیب را امتحان کنید. آب سیب حاوی همان ترکیبات شیمیایی است که برای درمان بیماران مبتلا به آلزایمر تجویز می شود. هر روز یک لیوان آب سیب شما را از ابتلا به این بیماری آزار دهنده در امان نگه می دارد.
محافظت از سر برای پیشگیری از آلزایمر
در هنگام انجام هر گونه فعالیت ورزشی خطرناک یا هر فعالیت دیگری، حتما سر خود را پوشانده و از آن محافظت کنید. تحقیقات مجله اینترنتی ماه نشان می دهد که درصد بسیاری از مبتلایان به آلزایمر در سنین جوانی دچار جراحت یا آسیب سر بوده اند و همین جراحت باعث شده تا زودتر تحت تاثیر این بیماری قرار گیرند. بر این اساس اغلب بازیکنان فوتبال در سنین بالا، باید بیشتر مواظب نشانه های هشدار دهنده آلزایمر باشند.