سکته قلبی ، یکی از آسیب های شایع و البته خطرناکی است که در سال های اخیر، درصد زیادی از جمعیت کل جهان را به خود درگیر کرده است. بر اساس آمارها، شمار مرگ و میر در اثر سکته قلبی ، در زنان بالای 65 سال، بیش از مردان است. هر چند مردان بیش از زنان درگیر این بیماری و آسیب های ناشی از آن می شوند. اگر چه هر آسیب قلبی ، یک سری علامت های خاص و ویژه ای دارد، اما به نظر می رسد در مورد سکته ، نشانه ها در زنان، کمی متفاوت تر است. در مردان، درد قفسه سینه، اولین علامت بروز سکته است، اما نشانه های سکته قلبی در زنان کمی متمایز است. برای آشنایی بیشتر با جزئیات این مسئله، با بخش سلامت مجله ماه همراه باشید.
بررسی نشانه های سکته قلبی در زنان
سکته قلبی ، شرایطی است که در آن به دلیل وجود پلاک در عروق، مسیر عبور خون مسدود شده و مانع از رسیدن خون و اکسیژن کافی به قلب می شود. قلب ، عضوی خون رسان است که در اثر کمبود اکسیژن، سریعا آسیب دیده و عملکرد آن مختل می شود. به گفته محققان، معمولا مردان پس از اولین سکته قلبی ، تحت مراقبت قرار گرفته و احتمال بازگشت آنها به زندگی، بسیار زیاد است. اما در بسیاری از زنان، احتمال زنده ماندن پس از اولین سکته کمتر است.
زیرا نشانه های سکته قلبی در زنان ، معمولا بدون علامت بوده و یا علائم آن با موارد دیگر اشتباه گرفته شده و فرد هرگز در اولین برخورد، به احتمال بروز سکته فکر نمی کند. از طرفی از لحاظ بیولوژیکی، زنان یک سری فاکتورها را به صورت پیش زمینه ای جهت ابتلا به انواع بیماری های قلبی دارند که این فاکتورها در مردان کمتر دیده می شود.
سکته قلبی چگونه اتفاق می افتد
اغلب مردم تصور می کنند که علائم سکته قلبی به صورت ناگهانی ایجاد شده، به طوری که فرصت انجام هر گونه عکس العملی را از فرد می گیرد. اما به گفته محققان، نشانه های سکته قلبی در زنان ، از چند هفته قبل آغاز می شود. طبق مطالعه ای که در سال 2003 بر روی 512 زن انجام شد، مشخص شد که 81 درصد از این زنان، حداقل یکی از علائم سکته قلبی را از 4 هفته قبل، مشاهده کرده اند. علائم، معمولا ثابت نیست و به صورت 24 ساعتی فرد را درگیر نمی کند. اولین تاثیر آن نیز مختل کردن خواب در فرد است. شناخت این موارد به فرد کمک می کند که سریعا با پزشک مشورت کرده تا با پیشگیری از بروز سکته ، از ایجاد آسیب های بعدی جلوگیری شود.
درد قفسه سینه نشانه بروز سکته است
هر چند که درصد زیادی از زنان به هنگام حمله قلبی ، این نشانه را احساس نخواهند کرد، اما به هر حال درد قفسه سینه در زنان ، به عنوان یکی از علائم اصلی آسیب های قلبی شناخته می شود. این درد همواره با فشار، سوزش و احساس خفقان همراه است و از جمله نشانه های سکته قلبی در زنان محسوب می شود.
احساس خستگی شدید و ضعف
احساس خستگی، ممکن است که از چند هفته قبل آغاز شده و تا لحظه وقوع سکته نیز ادامه داشته باشد. از این جهت این احساس ضعف را غیر عادی می دانیم که فرد حتی در اثر انجام کارهای ساده که نیازی به صرف انرژی چندانی ندارد، خسته شده و از نفس می افتد. داشتن ضعف جسمانی و لرزش در دست و پا، علامتی است که از چند روز قبل از سکته ظاهر می شود و معمولا فرد احساس عصبانیت، بی حالی، سبکی و بی حوصلگی نیز دارد.
تنگی نفس ، زنگ خطر سکته
تنگی نفس به همراه درد در قفسه سینه، نشان از وقوع یک آسیب قلبی است که ممکن است در لحظه اتفاق افتد. تنگی نفسی که در اثر بیماری عروق کرونری باشد، با دراز کشیدن و یا نشستن به صورت صاف، شدت می یابد. عرق کردن؛ اینکه فرد در حالت عادی و بدون داشتن هیچ گونه فعالیت بدنی خاصی، عرق کند؛ غیر عادی محسوب شده و نشان از بروز یک اختلال در بدن است. اینکه فرد احساس سرما کرده، ولی عرق کند، دقیقا یکی از اختلالات بروز سکته قلبی است.
زمانی که فرد در معرض وقوع سکته باشد، نمی توان گفت که دقیقا در چه ناحیه ای درد خواهد داشت، اما اصولا درد ناشی از اختلالات قلبی، در فک، بازو، گردن و پشت کمر مشاهده می شود. این درد ناگهانی روی داده و به تدریج در قسمت های دیگر نیز گسترش می یابد.
اختلالات خواب و مشکلات معده
تقریبا نیمی از زنان مبتلا به آسیب های قلبی، ادعا می کنند که از چند هفته قبل از بروز سکته، دچار بی خوابی بودند. اختلالات خواب در آنها شامل بی خوابی، بیدار شدن پی در پی در طول خواب و احساس ناراحتی پس از بیدار شدن. برخی از زنان، دقیقا قبل از سکته قلبی، دچار درد و سوزش در معده میشوند. تهوع، استفراغ و مشکلات گوارشی نیز، از دیگر ناراحتی های معده است که می تواند نشانه ای از بروز آسیب های قلبی باشد.
دلایل سکته های قلبی و پیشگیری از آن
دلایل بروز سکته های قلبی در زنان و مردان، تقریبا با هم برابر است. اگر فرد با عوامل خطر آشنایی داشته باشد، می تواند از بروز این آسیب ها جلوگیری کند. از میان فاکتورهای خطر، برخی قابل کنترل و برخی غیر قابل کنترل هستند. نژاد و سابقه خانوادگی، از جمله دلایلی است که از انتخاب فرد خارج بوده و در این باره راه حل کارآمدی نمی تواند ارائه داد، جز اینکه اگر فردی برای مثال دارای سابقه خانوادگی سکته قلبی است، باید مراقبت ها را دو چندان کرده و با شناخت دقیق علائم و مشاهده هر کدام از آنها، سریعا با پزشک مشورت کند.
فشار خون بالا، چربی خون بالا و بیماری دیابت نیز از جمله دلایل دیگری است که به راحتی قابل کنترل است. اگر چه بیماری فشار خون از جمله مواردی است که غالبا در زنان پس از سن یائسگی اتفاق افتاده و تقریبا غیر قابل کنترل است، اما با کمی تغییر در رژیم غذایی، این مسئله نیز درمان پذیر است. داشتن فعالیت بدنی مناسب و منظم و برنامه غذایی هدفمند و سالم، از دیگر راه های پیشگیری محسوب می شود. حداقل 30 دقیقه پیاده روی در هر روز، تا حد زیادی می تواند در کاهش آسیب های قلبی کمک کننده باشد. علاوه بر این ها با افزایش سن، مراقبت های پزشکی باید مد نظر قرار گیرد.
کنترل فشار خون به صورت روزانه و همچنین انجام آزمایشات لازم جهت کنترل چربی و قند خون، باید در دستور کار قرار گیرد. داروهای تجویز شده برای کنترل فشار، باید به صورت منظم مصرف شده و با اندازه گیری فشار، از تاثیر دارو مطمئن شد. بنابر مقاله ارائه شده درباره مواد غذایی موثر برای جلوگیری از سکته قلبی در مجله اینترنتی ماه ، مصرف غذاهای سالم و طبیعی و قرار دادن سبزیجات و میوه ها در وعده های غذایی نیز از دیگر توصیه های پزشکان جهت حفظ سلامت کلی بدن به منظور پیشگیری از آسیب های عروق و بروز نشانه های سکته قلبی در زنان است.