میزان کالری مورد نیاز دوران بارداری

دوران بارداری، دوران سخت و تقریبا پیچیده ای است که باید به همه جنبه های مراقبتی و سلامتی آن توجه کافی داشت. تغذیه از مهم ترین مواردی است که باید در این دوران بسیار مورد توجه قرار گیرد. اگر چه زنان باردار در این دوران دچار وزن اضافی می شوند، اما این وزن اضافه با توجه به وزن نوزاد و وضعیت بارداری، باید در یک حد استاندارد قرار داشته باشد؛ یعنی بیش از این مقدار، خطرناک بوده و مشکلات بسیاری را در پی خواهد داشت. علی رغم اینکه مادران باردار باید تغذیه ای جداگانه داشته باشند و از همه منابع غذایی استفاده کنند، رعایت یکسری نکات در مورد میزان کالری مورد نیاز دوران بارداری نیز بسیار ضروری است. در ادامه، کارشناسان مجله سلامت ماه مقاله ای ارائه خواهند داد که در آن در مورد کالری دریافتی در دوران بارداری ، مفصل بحث خواهد شد.

میزان کالری مورد نیاز دوران بارداری چقدر است

در اولین ماه های بارداری، یعنی تا ماه ششم، نیازی به مصرف کالری اضافه وجود ندارد. یعنی همان 2000 واحد کالری که در روزهای عادی دریافت می کردید، در اولین ماه های بارداری نیز کفایت می کند. اما با آغاز ماه ششم بارداری، میزان نیاز بدن به کالری افزایش یافته و به دست کم روزی 2200 واحد کالری نیاز دارید که باید به اندازه کافی تامین شود. البته باید به این نکته نیز توجه داشته باشید که هر کس، با توجه به توده بدنی، وضعیت جسمانی، وزن اولیه و میزان فعالیت و تحرک خود، به یک میزان مشخص از مصرف کالری نیازمند است که بررسی این مسئله بر عهده پزشک خواهد بود.

وزن، قد، میزان فعالیت بدنی و وضعیت جسمانی و ژنتیکی بدن از جمله فاکتورهایی هستند که با توجه به آنها، میزان کالری مورد نیاز دوران بارداری به صورت روزانه محاسبه می شود. به علاوه در مواردی که جنین دو قلو یا بیشتر است، محاسبه میزان کالری دریافتی زنان باردار متفاوت خواهد بود. بر اساس جدول بندی پزشکان، توده بدنی کمتر از 19، لاغر و پایین تر از حد استاندارد به شمار می آید، توده بدنی 25 چاق محاسبه شده و بالاتر از 30، فرد در وضعیت خطر اضافه وزن قرار دارد.

در هر نوبت از معاینه، پزشک باید وزن شما را کنترل کرده و با محاسبه معادله مربوط به توده بدنی، مشخص کند که آیا شما دچار اضافه وزن هستید یا خیر. مصرف برخی تنقلات پرکالری ضمن برنامه ریزی غذایی برای جذب میزان کالری مورد نیاز دوران بارداری ، عادی است اما باید به مقدار مصرف آنها توجه کافی داشته باشید و بدانید هر واحد کالری اضافی می تواند هم برای شما و هم برای جنین خطر آفرین باشد.

محاسبه اضافه وزن در بارداری

برای اینکه متوجه شوید آیا دچار اضافه وزن بارداری شده اید یا خیر، باید هر ماه و در هر بار مراجعه به پزشک، مقدار وزن اضافی را یادداشت کنید. در حالت عادی، در 3 ماهه اول بارداری، باید فقط 3 تا 4 کیلوگرم افزایش وزن داشته باشید. در 3 ماه دوم و سوم نیز، نهایتا 3 کیلوگرم وزن اضافی، قابل قبول خواهد بود و بیشتر از این مقدار، چاقی محسوب می شود.

در صورتی که در طول بارداری، به ویژه ماه های اول وزن زیادی دریافت نکرده باشید، یعنی وزن دریافتی از مقدار استاندارد کمتر باشد، این یعنی ویتامین و مواد معدنی به حد کافی به بدن نرسیده و روند دریافت میزان کالری مورد نیاز دوران بارداری رعایت نشده است. اما اگر در مقابل، دچار اضافه وزن بودید یعنی بیش از حد استاندارد، کالری دریافت کرده اید.

خطرات اضافه وزن در بارداری

زنانی که در دوران بارداری دچار اضافه وزن می شوند، یعنی میانگین توده بدنی آنها بیش از 30 باشد، علاوه بر اینکه در معرض خطر سکته قلبی یا زایمان زودرس قرار دارند، به دلیل احتمال لخته شدن خون در اثر تجمع چربی، خطر مرگ آنها را تهدید می کند. به علاوه، خونریزی پس از زایمان در آنها افزایش یافته، دوران نقاهت آنها طولانی شده و آسیب به کمر و گردن آنها وارد خواهد شد. این شرایط زمانی وخیم تر خواهد بود که فرد پیش از بارداری نیز دارای اضافه وزن و عدم توازن میزان کالری مورد نیاز دوران بارداری باشد.  در این حالت، خطر مرگ بیش از پیش، مادر و جنین را تهدید می کند.

این مادران معمولا بیش از دیگران دچار دیابت حاملگی یا بارداری شده و فشار خون آنها در این دوران تا حد نگران کننده ای افزایش می یابد. در صورتی که کنترل وزن در بارداری مورد توجه قرار نگیرد، بیماری دیابت و فشار خون، ممکن است پس از بارداری نیز ادامه داشته باشد. برای آن دسته از مادرانی که در این دوران، حتی یک یا دو عدد به توده بدنی آنها اضافه شود، خطر بروز بیماری های متعدد دو چندان می شود و پس از زایمان نیز این مشکلات ادامه خواهد داشت.

رژیم غذایی دوران بارداری برای دریافت کالری

داشتن یک برنامه به ویژه رژیم غذایی زنان باردار برای ایجاد تناسب و برقراری تعادل در میزان کالری مورد نیاز دوران بارداری به این معنا نیست که تغذیه به گونه ای باشد که سلامت جنین به خطر بیفتد. در ماه های اول بارداری هرگز نیازی به مصرف غذا به اندازه دو نفر نیست. زیرا جنین در این وضعیت، نیازی به انرژی اضافی ندارد. تنها پس از شش ماهگی، باید 200 کالری به میزان کالری روزانه افزوده شود.

انجام برخی فعالیت های ورزشی در این دوران هیچ گونه ضرری برای مادر و جنین نخواهد داشت. ورزش هایی مثل پیاده روی، شنا یا دوچرخه سواری، نه تنها آسیب زا نیست، بلکه ضمن حفظ وزن، به داشتن یک زایمان راحت و تامین سلامت جنین کمک می کند. اگر پیش از بارداری هیچ گونه فعالیت بدنی نداشته و اکنون مجبور به انجام آن هستید، بهتر است ابتدا با مدت زمان کمتر، برای مثال 15 دقیقه در روز آغاز کرده و سپس آن را به 30 دقیقه پیاده روی در هر روز تبدیل کنیم. هیچ قانون و استاندارد کلی برای اندازه گیری توده بدنی مادران باردار وجود ندارد. اما همین که تفاوت زیادی با قبل از بارداری نداشته باشد، کافی است و دلیلی است بر رعایت میزان کالری مورد نیاز دوران بارداری .

میزان کالری مورد نیاز پس از زایمان

پس از زایمان، اگر اضافه وزن همچنان ادامه داشت، با رعایت یکسری نکات میتوان آن را کنترل کرد. مادرانی که از شیر خود، نوزاد را تغذیه می کنند، تنها در 6 ماه اول باید از هر نوع مواد غذایی استفاده کرده و توجه داشته باشید که کالری مواد مغذی به اندازه کافی به نوزاد رسیده باشد. اما پس از 6 ماه، به تدریج می توان زیر نظر پزشک، رژیم غذایی مناسب انتخاب کرد و میزان کالری دریافتی را کنترل کرد.

بهتر است طبق تجربیات کارشناس سلامتی مجله اینترنتی ماه دقت داشته باشید که هر خانم باردار باید در طول دوران بارداری از همه گروه های غذایی از جمله نان، غلات، حبوبات، سبزیجات، میوه ها، گوشت، تخم مرغ، ماهی، شیر، ماست و پنیر باید استفاده کنید. مصرف این مواد کمک می کند تا ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز مادر و جنین تامین شده و مشکلی نیز از لحاظ کنترل وزن و میزان کالری مورد نیاز دوران بارداری وجود نداشته باشد.