مواد غذایی که احتمال سرطان را افزایش می دهد

طی سال های اخیر، سرطان به یکی از اصلی ترین دلایل مرگ و میر در تمامی نقاط دنیا تبدیل شده، مسئله ای که نگرانی زیادی ایجاد کرده و هزینه های هنگفتی را بر دوش دولت و سازمان های وابسته قرار داده است. همین مسئله باعث شد تا بخش عمده ای از تحقیقات پزشکی در این سال ها به بررسی روش های پیشگیری و درمان این بیماری اختصاص یابد و بحث پیشگیری از ابتلا به سرطان ، به یکی از داغ ترین موضوعات روز کارشناسان سلامت و تغذیه تبدیل شود. مباحث مربوط به مواد غذایی که احتمال سرطان را افزایش می دهد ، از این دست گفتمان ها هستند.

در جریان همین تحقیقات بود که محققان به این نتیجه رسیدند؛ داشتن سبک زندگی سالم و به ویژه رژیم غذایی مناسب، 30 تا 50 درصد، خطر ابتلا به سرطان را کاهش می دهد. امروز در مجله سلامت ماه نیز مسئله رژیم غذایی که احتمال سرطان را افزایش می دهد را بیشتر مورد بررسی قرار خواهیم داد.

برنامه رژیمی و مواد غذایی که احتمال سرطان را افزایش می دهد

این مسئله بر هیچکس پوشیده نیست که اصولا تغذیه مناسب نقش بسزایی در حفظ سلامت بدن دارد، به گونه ای که متخصصین سلامت، علت اصلی ابتلا به درصد بسیاری از بیماری ها را تغذیه  و رژیم غذایی دانسته اند. سرطان نیز به عنوان یکی از جدی ترین آسیب های قرن اخیر، از این قائله مستثنی نیست. هرچند که دسته بندی مواد غذایی و این که کدام یک از آن ها زمینه ساز سرطان است و کدام یک خیر، کار بسیار مشکلی است، اما محققان برای روشن تر شدن موضوع مواد غذایی که احتمال سرطان را افزایش می دهد ، مواد غذایی را به دو دسته عمده تقسیم می کنند، مواد مضری که زمینه ساز بروز سرطان هستند و مواد مفیدی که مصرف آن ها تاثیر بسزایی بر درمان سرطان دارد.

مصرف زیاد چه موادی سرطان زا است

ثابت کردن این مسئله که یک ماده غذایی می تواند موجب ابتلا به سرطان یا افزایش تولید سلول های سرطانی شود، کار بسیار مشکلی است. با این حال، بررسی ها نشان می دهد که مصرف بیش از حد یک سری غذاها در رژیم غذایی مشخص، فرد را در معرض ابتلا به این بیماری قرار خواهد داد. این مواد شامل عناوینی است که در ادامه ذکر شده اند.

قندهای فرآوری شده سرطان زا

اصولا غذاهای فرآوری شده که حاوی مقادیر زیادی شکر و مقدار کم فیبر باشد، مستقیما با افزایش خطر ابتلا به انواع سرطان ها در ارتباط است. به گفته محققان، افرادی که مقدار مصرف گلوکز بیشتری دارند، بسیار بیش از دیگران در معرض خطر ابتلا به سرطان معده، سینه و پروستات قرار خواهند داشت. بر اساس تحقیقی که بر روی 47000 نفر بزرگسال در سنین میانسالی در زمینه مواد غذایی که احتمال سرطان را افزایش می دهد ، صورت گرفت؛ مشخص شد که مصرف کربوهیدرات ها و قندهای فرآوری شده، دو برابر خطر ابتلا به سرطان روده را در این افراد بیشتر خواهد کرد. این نتایج به دلیل ترشح بیش از حد انسولین است که موجب افزایش التهاب در بدن شده و همانطور که می دانید، بالا بودن التهاب بدن، زمینه ساز بروز سرطان است. بنابراین این طور می توان نتیجه گرفت که تغییر رژیم غذایی و کاهش میزان مصرف، تاثیر به سزایی بر فرآیند درمان سرطان خواهد داشت.

افزایش احتمال سرطان با گوشت های فرآوری شده

فرآوری شدن گوشت به فرآیندی اطلاق می شود که در آن گوشت طی مراحلی، دودی شده و یا با مواد مختلفی مثل انواع سس ها، نمک ها و چاشنی ها، مزه دار می شود. سوسیس، کالباس، همبرگر و بیکن از جمله اشکال مختلف گوشت فرآوری شده است. به گفته محققان، این نوع مواد، سرطان زا بوده و مصرف آن ها در زمره مواد غذایی که احتمال سرطان را افزایش می دهد به ویژه سرطان های دستگاه گوارش، قرار می گیرد.

بر اساس آمار، افرادی که به شکل دائم و روزانه از این مواد غذایی استفاده می کنند، 20 تا 50 درصد بیش از دیگران در معرض خطر ابتلا به سرطان قرار خواهند داشت. البته اخیرا نظریاتی مطرح شده حاکی از این که مصرف گوشت قرمز به طور کلی، سلامت عمومی بدن را تحت تاثیر قرار می دهد. البته این مسئله هنوز به طور کامل به اثبات نرسیده و محققان در حال بررسی بیشتر این موضوع هستند.

پختن بیش از حد برخی غذاها سرطان زاست

یکی از موارد خاصی که در لیست مواد غذایی که احتمال سرطان را افزایش می دهد ، مورد توجه قرار گرفته، مسئله طرز تهیه و آماده سازی برخی مواد غذایی خاص است. سرخ کردن، جوشاندن و کبابی کردن برخی مواد نه تنها خواص غذایی آن ها را از بین می برد، بلکه موجب ایجاد یک سری ترکیبات مضر در آن ها نیز خواهد شد. علت اصلی این مسئله نیز، افزایش التهابی است که در اثر وجود این مواد سمی در بدن بروز پیدا می کند.

سوزاندن روغن هنگام سرخ کردن مواد غذایی، خطرناک ترین موردی است که محققان بارها در این رابطه تذکر جدی ارائه داده اند. بهتر است به منظور کاهش ارزش غذایی مواد به جای سرخ کردن، روش های گریل کردن بدون روغن و بخار پز را جایگزین کرده و تا حد ممکن سبزیجات را به صورت خام مورد مصرف قرار دهید.

مصرف زیاد لبنیات

اگرچه لبنیات یکی از مهم ترین بخش های یک رژیم غذایی سالم و مناسب در برابر سرطان است و درصد عمده ای از کلسیم و ویتامین دی مورد نیاز بدن به اضافه پروبیوتیک از طریق لبنیات تامین می شود، اما محققان معتقدند که مصرف بیش از حد این گروه غذایی خطر ابتلا به سرطان به ویژه سرطان پروستات را افزایش داده و به طور کلی فرآیند بهبود بیماری را کند می کند. از طرفی مصرف زیاد کلسیم، مقدار ترشح ماده ای سمی را در بدن افزایش می دهد که این ماده موجب افزایش سطح التهاب در بدن خواهد شد.

غذاهایی که درمان سرطان را تسهیل می کند

پیش از این اشاره کردیم که اصولا تعیین یک دسته بندی خاص به عنوان مواد غذایی سرطان زا کمی مشکل به نظر می رسد. زیرا اثرگذاری یک ماده غذایی ممکن است در میان افراد متفاوت باشد، اما به راحتی می توان گفت که برای داشتن بدنی سالم و پیشگیری از بروز بیماری هایی مثل سرطان، مصرف چه نوع غذایی، الزامی است. در حقیقت غذاهایی که خطر ابتلا به سرطان را کاهش می دهند، به اندازه عدم مصرف بیش از حد برخی مواد، قابل اهمیت است. از جمله ترکیبات غذایی موثر بر درمان سرطان و یا پیشگیری از آن، می توان عناوین زیر اشاره کرد.

جلوگیری از سرطان با پروتئین

بدن ما برای حفظ سلامت سیستم ایمنی، ترمیم بافت ها و رشد و ارتقای فیزیکی به مقدار مشخصی پروتئین نیاز دارد. زمانی که بدن، مقدار مشخصی پروتئین دریافت نمی کند، مجبور است برای تامین نیاز سلول ها، ماهیچه ها را به عنوان منبع سوخت، انتخاب نماید، در نتیجه بدن دچار ضعف شده و مقاومت خود را در برابر عوامل بیماری زا مثل انواع عفونت ها از دست می دهد.

اصولا افراد سرطانی، بیش از هر زمان دیگری به پروتئین نیاز دارند، زیرا بدنشان بعد از جراحی، شیمی درمانی، پرتو درمانی و مواردی از این دست، ضعیف شده و برای ترمیم بافت ها و از بین بردن اثرات جراحی، نیاز به مقدار بیشتری پروتئین دارند. ماهی، گوشت گوسفند، ماکیان، تخم مرغ، مغزها و حبوبات بهترین منابع تامین پروتئین مورد نیاز درمان سرطان هستند.

مصرف متعادل آب و حفظ رطوبت بدن

تقریبا تمامی بخش های بدن ما برای حفظ سلامت و بقا نیاز به آب دارند. در صورتی که آب به مقدار مناسب مصرف نکنید و یا مقدار زیادی از آب بدن از طریق اسهال و یا استفراغ از دست رود، بدن شما دچار خشکی خواهد شد. با خشکی بدن، مقدار مواد مغذی مورد نیاز سلول ها نیز کاهش پیدا کرده و تعادل در بدن به هم می ریزد و مواد غذایی که احتمال سرطان را افزایش می دهد ، به راحتی جایگزین خواهند شد.

بنابراین علاوه بر آب موجود در غذاها و میوه ها، باید روزانه مقدار مشخصی آب بنوشید تا دچار عوارض ناشی از خشکی نشوید. هرچه میزان کمبود مواد مغذی در سلول ها شدت بیشتری داشته باشد، خطر ابتلا به سرطان و تشکیل تومور افزایش خواهد یافت. در مقابل، تامین این نیاز سلول ها، به درمان بهتر این بیماری کمک می کند.

ویتامین ها و مواد معدنی

تامین انرژی مورد نیاز بدن، وابسته به مصرف ویتامین ها و املاح است، به گونه ای که بدون وجود آن ها، بدن توانایی لازم برای ارائه عملکرد مناسب را نخواهد داشت. در صورتی که رژیم غذایی، مناسب و متعادل باشد و از همه گروه های غذایی به مقدار مناسب استفاده شود، ویتامین ها و املاح مورد نیاز به خوبی تامین خواهد شد. اما اگر فرد مبتلا به بیماری خاصی مثل سرطان باشد، قطعا رژیم غذایی متفاوتی خواهد داشت و قادر به مصرف همه گروه های غذایی نیست، در نتیجه در چنین مواردی، باید بر خوردن مکمل ها تمرکز داشت، مکمل هایی  که تا حد زیادی نیازهای تغذیه ای بدن را برطرف کرده و به عملکرد بهتر اندام ها کمک می کند. البته این مکمل ها باید تحت نظر پزشک و با دستور وی مصرف شود.

مصرف منابع آنتی اکسیدانی

آنتی اکسیدان ها ترکیباتی هستند که فعالیت رادیکال های آزاد را متوقف کرده و با بهبود وضعیت گردش خون در بدن، از تولید سلول های سرطانی پیشگیری خواهد کرد. در واقع مهم ترین مسئله در مواد غذایی که احتمال سرطان را افزایش می دهد ، مصرف منابع آنتی اکسیدانی است. خوردن سبزیجات و میوه های تازه، موثرترین روش دریافت منابع آنتی اکسیدانی است.

ویتامین آ، سی و ای و همچنین املاحی مثل زینک و سلنیوم، معروف ترین نوع آنتی اکسیدان ها هستند. افرادی که تحت شیمی درمانی قرار می گیرند، بیش ار هر زمان دیگری به این مواد نیاز دارند، در نتیجه گاهی لازم است علاوه بر مواد طبیعی، از مکمل های آنتی اکسیدان نیز استفاده کنند.

جلوگیری از سرطان با مصرف مواد غذایی ارگانیک

هر زمان که محصولات کشاورزی و دامی بدون اضافه کردن هیچ نوع کود یا مکمل شیمیایی رشد کرده و برداشت شود، این محصول با عنوان محصول ارگانیک شناخته می شود. در واقع هیچ گونه ترکیب شیمیایی در تهیه این نوع سبزیجات و میوه ها به کار نرفته است. به عقیده برخی افراد، این نوع محصولات کشاورزی و دامی، بهترین ترکیباتی هستند که می تواند نیازهای تغذیه ای بدن را بدون وجود هیچ عارضه ای درمان کنند، زیرا عاری از مواد غیر طبیعی هستند.

البته این مسئله تنها در میان اذهان عمومی رواج پیدا کرده، در حالی که هنوز هیچ کارشناس یا محققی، قطع به یقین ادعا نمی کند که محصولات ارگانیک بهتر از نمونه های دیگر هستند، زیرا تقریبا میزان ویتامین ها و املاح هر دو یکسان است و به یک اندازه نیاز بدن را تامین می کند. از طرفی هنوز مشخص نیست که آیا محصولات ارگانیک فرآیند درمان سرطان را سرعت می بخشد یا خیر. بنابراین بهتر است تنها بر مصرف سبزیجات و میوه ها تمرکز داشته و در صورتی که محصول طبیعی تر یا اصطلاحا ارگانیکی در دسترس بود، از آن ها بیشتر استفاده کرد.

سبک زندگی سالم به دور از سرطان

یکی از اصلی ترین بخش های داشتن یک سبک زندگی سالم، رژیم غذایی است، زیرا اصولا تغذیه نقش به سزایی در ابتلا به انواع بیماری ها، پیشگیری از آنها و همچنین درمان و رفع اختلالات خواهد داشت. تحقیقات متعدد در زمینه بررسی عوامل موثر بر سرطان و ابتلا به آن، نشان میدهد که باید به کنترل مصرف غذایی که احتمال سرطان را افزایش می دهد بیش از پیش توجه کرد و در کنار شناخت انواع سرطان ها و علائم آن ، به این مورد نیز پرداخته شود. مجله اینترنتی ماه کمک می کند تا در مورد ارتباط میان تغذیه و سرطان، اطلاعات بیشتری به دست آورید، تنها کافی است با ما همراه باشید و در شبکه های اجتماعی ما را دنبال کنید.