به دلیل شیوع روز افزونی که بیماری های قلبی در میان افراد داشته است، روش های تشخیصی فراوانی ایجاد شده که با کمک آنها بتوان این آسیب را کنترل کرد. پزشکان توصیه می کنند که همه افراد بالا 40 سال، افرادی که بیماری فشار خون بالا یا کلسترول بالا و یا بیماری دیابت دارند و یا افراد دارای سابقه بیماری های قلبی ، هر چند وقت یک بار با کمک این روش ها، مورد بررسی قرار گرفته تا اگر مشکلی در شرف وقوع بود، از آن پیشگیری شود. انتخاب روش تشخیصی بر عهده پزشک است که با توجه به شرایط بیمار، صورت می گیرد. انجام تست ورزش برای بیماران قلبی ، یکی از این روش هاست. در ادامه کارشناسان مجله سلامت ماه در زمینه تشخیص بیماری قلبی با تست ورزش اطلاعاتی بیشتری در مورد چگونگی انجام این تست و مزایا و معایب آن در اختیار شما قرار خواهند داد.
روش تشخیص بیماری قلبی با تست ورزش
تست فشار یا تست تردمیل که غالبا در میان مردم با عنوان تست ورزش شناخته می شود، یکی از روش های تشخیص بیماری های قلبی است که پزشک با کمک آن، چگونگی کارکرد قلب را مورد بررسی قرار می دهد. با افزایش حرکات شما در طول انجام تست، بدن به اکسیژن بیشتری نیاز پیدا می کند، پس قلب نیاز به پمپاژ بیشتری دارد. این تست مشخص می کند که آیا سیستم گردش خون و اکسیژن رسانی به خوبی کار می کند و در هنگام نیاز، خون کافی به قلب می رسد یا خیر. با انجام اولین تست ، پزشک تشخیص می دهد که با توجه به وضعیت قلب، کدام نوع فعالیت ورزشی برای فرد مناسب است.
مراحل انجام تست ورزش
به منظور تشخیص بیماری قلبی با تست ورزش ، فرد بر روی تردمیل قرار گرفته و توسط یک وسیله ویژه به مانیتور رو به رو متصل می شود. ابتدا تردمیل با سرعت کم شروع به حرکت کرده و بیمار آهسته بر روی آن قدم می زند. رفته رفته سرعت دستگاه افزایش یافته و بیمار با توجه به میزان سرعت تردمیل ، حرکت می کند. گاهی اوقات نیز از فرد خواسته می شود هم زمان با حرکت بر روی تردمیل ، درون لوله ای در کنار دستگاه، تنفس کند. هر زمان که پزشک اطلاعات مورد نیاز را از مانیتور رو به رو دریافت کرد، دستگاه متوقف می شود.
سپس بیمار روی صندلی نشسته تا ضمن استراحت ، ضربان قلب و فشار خون نیز کنترل شود. اطلاعاتی که در طول مدت حرکت بیمار بر روی تردمیل، در مانیتور قابل مشاهده است، شامل الگوی ضربان قلب ، فشار خون ، تنفس و تعداد ضربان قلب است. از تست ورزش برای تشخیص بیماری عروق کرونری ، تشخیص بیماری هایی که علائم آن همراه با درد در قفسه سینه است، مشخص کردن نوع فعالیت های ورزشی که فرد مجاز به انجام آن است و تشخیص احتمال بروز آسیب هایی مثل سکته قلبی ، استفاده می شود.
خطر انجام تست ورزش برای قلب
تشخیص بیماری قلبی با تست ورزش اساسا راهکاری بسیار مطمئن و بی خطر است، خصوصا اگر در شرایط کنترل شده و تحت نظر پزشک انجام شود. اما در مواردی ممکن است مشکلاتی مثل درد قفسه سینه، احتمال زمین خوردن در هنگام انجام تست ، ضعف، حمله قلبی و بی نظمی در ضربان قلب ایجاد شود. البته در زمان انجام تست زیر نظر پزشک، احتمال بروز این مشکلات بسیار کم است. زیرا پزشک تمامی حالات و وضعیت قلب شما را در مانیتور مشاهده کرده و همه چیز را تحت کنترل دارد. معمولا اگر احتمال بروز هر کدام از این مشکلات در فرد وجود داشته باشد، پزشک انجام تست ورزش برای بیماران قلبی را توصیه نمی کند.
آمادگی انجام تست ورزش برای بیماران قلبی
قبل از انجام تست ورزشی، پزشک بیمار را معاینه کرده و در مورد نوع داروهای مصرفی و وضعیت جسمی او سوالاتی مطرح می کند. برای بهتر انجام شدن تشخیص بیماری قلبی با تست ورزش ، بهتر است بیمار هر گونه علامت یا دردی را عنوان کند تا در جریان آزمایش، دچار مشکل نشود. علاوه بر مشکلات قلبی، هر گونه مشکل دیگری مثل آرتروز یا بیماری های مفاصل را نیز باید با پزشک در میان گذاشت. اگر بیمار مبتلا به بیماری قند خون است، حتما پزشک باید از این مسئله مطلع باشد، زیرا ممکن است در جریان انجام تست، فرد دچار افت قند خون گردد.
در هنگام انجام تست، باید لباس راحت و مناسب پوشیده شود، لباسی که حرکت در آن راحت بوده و موجب تنگی نفس نشود. پوشیدن کفش ورزشی نیز بسیار توصیه شده است. 3 ساعت قبل از تست ورزش بیماری قلبی ، نباید غذا خورد و از نوشیدن کافئین و کشیدن سیگار نیز باید پرهیز شود. مصرف هرگونه دارو از یک شب قبل از انجام تست، ممنوع است. اگر قبل از قرار گرفتن بر روی تردمیل، درد یا فشاری در قفسه سینه حس کردید، سریع باید با پزشک در میان بگذارید.
مراقبت بعد از انجام تست ورزش برای بیماران قلبی
پس از تست، بیمار بر روی یک صندلی یا تخت، استراحت داده شده و فقط آب می نوشد. اگر در جریان تست، فشار خون افزایش یافته باشد، پس از اتمام کار بیمار دوباره معاینه می شود. معمولا پزشک در همان روز، نتایج تست را با بیمار مرور کرده و در صورتی که در نظر خود اطمینان کامل داشته باشد، درمان را برای فرد آغاز می کند و اگر روند تشخیص بیماری قلبی با تست ورزش ، اطلاعات خاصی در اختیار پزشک قرار ندهد، استفاده از دیگر روش ها توصیه می شود.
تست فشار برای تشخیص بیماری قلبی
همان طور که گفتیم، آن چه که با عنوان تست ورزشی می شناسیم، در حقیقت تست فشار است. یعنی با قرار دادن قلب در شرایطی که تحت فشار قرار داشته باشد، وضعیت و نوع عملکرد آن مشخص می شود. البته همه افراد قادر به انجام تست ورزشی نیستند و همچنین تشخیص بیماری قلبی با تست ورزش یک راهکار عام نیست. بعضا به دلیل داشتن یک سری علائم خاص، پزشک مجاز به انجام تست ورزش برای بیماران قلبی نیست. در چنین شرایطی با استفاده از دارو، تست فشار انجام می شود. به این صورت که بیمار بر روی تخت دراز کشیده و با کمک ابزارهای خاص به مانیتوری متصل می شود، یعنی فعالیت قلب در این مانیتور، قابل مشاهده است. سپس داروهایی به وی تزریق شده و پزشک منتظر ارائه واکنش از جانب قلب است.
عملکرد این داروها، همان عملکرد دستگاه تردمیل برای تشخیص بیماری قلبی با تست ورزش است. یعنی به تدریج، فشار وارده بر قلب را زیاد می کند تا مشخص شود واکنش قلب در برابر این فشار چگونه است. بعضا ممکن است همان علائمی که هنگام انجام تست ورزشی در فرد ظاهر شد، در این روش نیز مشاهده شود که طبیعی است. پس از انجام تست ورزش برای بیماران قلبی نیز، دوباره ضربان قلب و فشار خون کنترل شده و پس از بررسی نتایج، تصمیم گیری می شود که آیا فرد نیاز به آغاز مصرف دارو دارد یا خیر.